Türkiye'de Öğretmen Örgütlenmesi 1908-2008
İÇİNDEKİLERÖğretmenlik Mesleğinin Doğuşu 15Türkiye'de Öğretmenlik Mesleği 4 Eğitim Hizmet Kolundaki Örgütlenmenin Bazı Özellikleri 19 I. İMPARATORLUK DÖNEMİ:1908-1922 21 Dönemin Genel Özellikleri 21 Hukuksal Durum İlk Öğretmen Örgütleri 22 Taşradaki Girişimler 28 Öğretmen Grevleri 29 ARA EK:1 Meşrutiyetten Sonra İlk Muallimler Cemiyeti 31 ARA EK: 2 Darülmuallimin ve Darülmuallimat Mezunları Cemiyeti 37 II. KURTULUŞ SAVAŞI YILLARI: 1920-1923 21 Dönemin Genel Özellikleri Hukuksal Durum Muallime ve Muallimler Cemiyeti 4O Türkiye Muallime ve Muallim Cemiyetleri Birliği 41 ARA EK: 3 İlk Maarif Vekili Dr. Rıza Nur'un Genelgesi 44 ARA EK: 4 Atatürk'ün Ankara Muallime ve Muallimler Derneği Temsilcilerini Kabulü 45 ARA EK: 5 Muallime ve Muallimler Ankara Derneği 46 ARA EK: 6 Türkiye Öğretmenlerine Bildiri (Türkiye Muallim ve Muallimlerine Beyanname) 47 III. CUMHURİYETİN İLK YILLARI:1923-1930 52 Dönemin Genel Özellikleri 52 Hukuksal Durum 53 Muallimler Birliği 54 Sonuç ve Değerlendirme 58 ARA EK:7 Atatürk'ün Muallimler Birliği'nin Kongresine Davet Edilmesi ARA EK: 8 Muallimler Birliği Kongresinin Cumhurbaşkanına “Muallimler Hâmisi" Ünvanını Teklifi 60 ARA EK: 9 Muallimler Birliği 1928 Yılı Çalışma Raporundan 61 ARA EK: 10 Yazı Yazan Öğretmenlerin Uyarılması 63 ARA EK: ti Muallim Birliklerinin Aracı Olmaması 64 IV. ARA DÖNEM VE RESMİ ÖRGÜTLER: 1931-1945 65 Dönemin Genel Özellikleri 65 Hukuksal Durum 65 Halkevlerine üyelik 65 Köy Enstitülerinin Örgütlenmeye Etkisi 67 Sosyal Yardım Kuruluşları 69 Sonuç ve Değerlendirme 70 V. ÇOK PARTİLİ DÖNEM VE TÖDMF: 1946-1969 71 Dönemin Genel Özellikleri 72 Hukuksal Durum 72 Yerel Öğretmen Derneklerinin Kurulması 73 Köy Öğretmen Derneklerinin Kurulması 76 Öteki Öğretmen Dernekleri 79 Türkiye Öğretmen Dernekleri Milli Federasyonu (TÖDMF) 80 ARA EK: 12 -TÖDMF nin Kuruluş Çağrısı 82 ARA EK ; 13 -Milli Eğitim Bakanı Tevfik İlerinin Örgütlenmeye Destek Yazısı 84 TÖDMF'nin Amaç ve Görevleri 85 TÖDMP ye Üyelik ve Örgütlenme 87 TÖDMF'nin Örütsel Yapısı ve Organları 88 TÖDMP'nin Üyeleri İçin Yaptığı Çalışmalar 88 TÖDMP'nin Eğitim Sorununa Yaklaşımı 89 TÖDMF'nin İşverenle İlişkileri 9O TÖDMF'nin Eylemleri 92 TÖDMP'nin Uluslararası İlişkiler 94 TÖDMP'de Örgüt içi İlişkiler 95 Sonuç ve Değerlendirme 96 ARA EK:14 TÖDMF'den Başbakan İsmet İnönü”ye Açık Mektup 98 ARA EK:15 İçişleri Bakanlığı'nın Öğretmenlerin Güvenliğinin sağlanmasını ve Örgütlerinin Desteklenmesi Konusunda Genelgesi 99 ARA EK:16 Öğretmenler Ordusu ARA EK: 17 20 Şubat 1963 Tarihli Açıkhava Toplantısında Ön Dört Bin Türk Öğretmeninin İçtiği And 102 ARA EK:18 Cumhurbaşkanı Sunay, Öğretmen ve“Ağır Adam” 103 ARA EK: 19 TÖDMF Organlarına Seçimler 104 İLK SENDİKACILIK DENEYİMİ VE TÖS: 1965-1971 108 Dönemin Genel Özellikleri 108 Hukuksal Durum 108 Kamu Personeli Sendikalarının Kurulmaya Başlaması 111 ARA EK: 20 Eğitim Hizmet Kolunda 1965-1968 Arasında Kurulan Sendikaların Listesi 113 TÖS'ün Kurulması 117 TÖS'ün Amaç ve Görevleri 118 TÖS`e Üyelik ve Örgütlenme 121 TÖS'ün Örgütsel Yapısı ve Organları 123 TÖS`ün Üyeleri İçin Yaptığı Çalışmalar 124 TÖS'ün ve Eğitim Sorununa Yaklaşımı 128 TÖS'ün İşverenle İlişkisi 131 TÖS'ün Eylemleri 135 TÖS'ün Uluslararası İlişkileri 138 TÖS't eÖrgüt içi ilişkiler 14O 12 Mart 1971 Darbesi ve TÖS 144 Sonuç ve Değerlendirme 147 ARA EK :21 TÖS'ün Kayseri Olayları ile İlgili Muhtırası 149 ARA EK :22 TÖS Bilimsel Danışma Kurulu Bildirisi 155 ARA EK: 23 Bütün Öğretmenler Boykota! 156 ARA EK: 24 TÖS ve Öteki Devrimci Kuruluşların 2 Mart 1971 Muhtırasından Sonra Yayınladıkları Ortak Bildiri 16O ARA EK 25 YeniDurumun Gerekleri 161 ARA EK: 26 TÖS Yönetim Organlarında İlk Görev Alanlar 162 VII. DERNEKÇİLİĞE DÖNÜŞ VE TÖB-DER; 1971-1980 184 Dönemin Genel Özellikleri 164 HukuksalDurum 165 Derneklerin Kurulmaya Başlaması 167 TÖB-DER' in Kurulması 168 ARA EK:27 Birliğe Çağrı 171 TÖB-DER'in Amaç ve Görevleri 173 TÖB-DER'e Üyelik ve örgütlenme 174 TÖB-DER'in Örgütsel Yapısı ve Organları 176 TÖB-DER'in Üyeleri İçin Yaptığı Çalışmalar 177 TÖB-DER'in Eğitim Sorununa Yaklaşımı 181 TÖB-DER'in İşveren İlişkileri 194 TÖB-DER'in Eylemleri 195 TÖB-DER'in Uluslararası İlişkileri 186 TÖB-DER'de Örgüt içi İlişkiler 189 l2 Eylül 198O Darbesi ve TÖB-DER 194 Sonuç ve Değerlendirme ARA EK: 28 TÖB-DER Merkez Yürütme Kurulu MYK Üyesi Tekin Üstün'ün Özeleştiri Mektubu 198 ARA EK: 29 TÖB-DER Yönetim Organlarına Seçilenler 200 ARA EK: 30 Kapatılan TÖB-DER'in Mal varlığı Listesi 202 VII. KARANLIK DÖNEMDEN GEÇİŞ VE EĞİT-DER: 1988 215 Dönemin Genel Özellik|eri 215 Hukuksal Temel 215 Arayış Süreci EĞİTİM-İŞ Şirketi 218 abece Dergisinin Yayına Başlaması 220 EĞİT-DER'in Kurulması 223 ARAEK:31 EĞİT-DER Kuruldu 226 EĞİT-DER'in Amaç ve Görevleri 228 EĞİT-DER'e Üyelik ve Örgüt|enme 228 EĞİT-DER'in Örgütsel Yapısı ve Organları 230 EĞİT-DER'in Bellibaşlı Etkinlikleri 230 EĞİT-DER'in İşverenle İlişkileri 232 EĞİT-DER'in Örgüt içi İlişkileri 233 Sonuç ve Değerlendirme 236 ARA EK: 32 EĞİT-DER Organlarında Görev Üstlenenleri 237 ARA EK: 33 23 Mayıs 1989 Günü EĞİT-DER Ankara Şubesi Şenliğinde Erdal Çalı'ın Yaptığı Konuşma 239 IX. YARATILAN HAK EĞİTİM-İŞ: 1990-1995 242 Dönemin Genel Özellikleri 242 HukuksalDurum 243 EĞİTİM-İŞ'in Kurulması 245 ARA EK:34 EGİTİM-İŞ'in Kuruluş Bildirisi/Mektubu 249 Baskı ve Engellerin Aşılması 251 EĞİTİM-İŞ'in Amaç ve Görevleri 253 EGiTiM-İŞ'e Üyelik ve Örgütlenme 256 EĞİTİM-İŞ'in Örgütsel Yapısı ve Organları 258 EĞİTİM-İŞ'in Üyeleri İçin Yaptığı Çalışmalar 260 EĞİTİM~İŞ'in Eğitim Sorununa Yaklaşımı 263 EĞİTİM-İŞ'in İşverenle İlişkileri 265 EĞİTİM-İŞ'in Eylemleri 267 EĞİTİM-İŞ'in Uluslararası İlişkileri 269 EĞİTİM-İŞ'te Örgütiçi İlişkiler 270 EĞİT-SEN'le Birleşme ve Sonuç 272 ARA EK: 35 EGiTiM-İŞ'in EĞİTM-SEN'e Katılma Kararı 278 ARA EK: 36 EĞİTİM-İŞ Merkez Organlarında Görev Alanlar 279 X. BİRLEŞİK SENDİKA EĞİTİM-SEN:1995 281 Dönemin Genel Özellikleri 281 Hukuksal Durum EĞİTİM-SEN'in Kurulması 287 EĞlTİM-SEN'in Amaç ve Görevleri 290 EĞİTİM-SEN'e Üyelik ve Örgütlenme 292 EĞİTİM-SEN'in Örgütsel Yapısı ve Organları 294 EĞİTİM-SEN'in Üyeleri İçin Yaptığı Çalışmalar 295 EĞİTİM-SEN'in Eğitim Sorununa Yaklaşımı 303 EĞİTİM-SEN'in İşverenle İlişkileri 307 EĞİTİM-SEN'in Eylemleri 309 EĞİTİM-SEN'in Uluslararası İlişkileri 316 EĞİTlM-SEN'de Örgüt içi İlişkiler 319 ARA EK: 37 Niyazi Altunya'nın EĞİTİM-SEN Merkez Yönetim Kurulu'na Mektubu 330 ARA EK: 38 Biz Bu Sendikayı Sokakta Bulmadık 334 Sonuç ve Değerlendirme 336 ARA EK: 39 EĞİTİM-SEN Organlarında Görev Alanlar 34O XI.YENİDEN EĞİTİM-İŞ 2OO5 342 Kuruluş Gerekçesi 342 Yeni EĞİTİM-İŞ'in Kurulması 351 ARA EK:4O Yeni EĞİTİM-İŞ'e Çağrı 352 EĞİTİM-İŞ Kurucuları 355 Yeni EGİTİM-İŞ'in Amaç ve Görevleri 356 Üyelik ve Örgütlenme 359 Örgütsel Yapı ve Organları 360 Yeni EĞİTİM-İŞ'in Yaptığı Çalışmalar 361 Konfederasyonlaşma 362 Sonuç ve Değerlendirme 363 ARA EK: 41 EĞİTİM-İŞ 1. Olağan Genel Kurul Kararları 364 XII. ÖTEKİ SENDİKALAR: 1990- Yasa Çıkarılıncaya Kadar 367 Yasa çıkarıldıktan Sonraki Durum 368 Eğitim, Öğretim ve Bilim Hizmet Kolundaki Sendikalar 371 XIII. SONUÇ VE GELECEĞE BAKIŞ 375 Kısa Bir Değerlendirme 377 Geleceğe Bakış 378 SON EK: 1 Muallimler Cemiyeti Nizamnamesi (Tüzüğü) 385 SON EK: 2 Ege Bölgesi Köy Öğretmenleri Derneği Tüzüğü 387 SON EK: 3 Türkiye Köy Öğretmen Dernekleri Federasyonu Tüzüğü 393 SON EK: 4 Türkiye Öğretmen Dernekleri Millî Federasyonu Tüzüğü 4OO SON EK: 5 Türkiye Öğretmenler Sendikası Tüzüğü 408 SON EK: 6 Türkiye İlkokul Öğretmenleri Sendikası Tüzüğü 427 SON EK: 7 Tüm Öğretmenler Birleşme ve Dayanışma Derneği Tüzüğü 442 SON EK:8 Eğitim İşkolu Kamu Görevlileri Sendikası Tüzüğü 456 TARİHSEL DİZİN 475 KAYNAKÇA 391 SUMMARY İN ENGLISH (İNGİLİZCE ÖZET) 499 NİYAZİ ALTUNYANI' N ÖZGEÇMİŞİ |