 |
 |
 |
Biz
Fişek Enstitüsü, bir hükümet dışı kuruluştur. Hazırlıkları 1982 yılında başlatılan ve 1986da
kurulmuş olan Fişek Sağlık
Hizmetleri ve Araştırma Enstitüsü ile onun bir
uzmanlık kuruluşu olan ve 1997 yılında kurulmuş olan Fişek
Enstitüsü Çalışan Çocuklar Bilim ve Eylem Merkezi Vakfından
oluşur. Amacı, Prof.Dr.Nusret H.Fişekin
ülkemize kazandırdığı, toplum hekimliği felsefesini zenginleştirerek ve
uygulamalarla besleyerek yaşatmaktır. Bu çalışmaları sırasında, önemli sosyal
risk gruplarını oluşturan çalışan çocuklar ve kadınlara da özel bir ilgi
göstermektedir. Herkese sağlık kavramının, toplum kalkınması, halk eğitimi, toplum
örgütlenmeleriyle ilişkiler ve sosyal hekimlik politikalarını da kapsadığının
bilincindedir. |
 |
Fişek Enstitüsünün 20 yıllık
bilgi ve deneyim birikimi ve etkinlikleri beş başlık altında toplanabilir:
1. Çalışan Çocuklara Yönelik Etkinlikler : Uluslararası Çalışma
Örgütünün ILO-IPEC proje desteği kapsamında, çalışan çocukların
çalıştıkları ortamların geliştirilmesi ve onlara sağlık hizmeti götürmek
konusunda oluşturulan ve Fişek Modeli olarak adlandırdığımız, model
çalışma geliştirilmiştir. Ülkemizde 4 ayrı ildeki (Ankara, İstanbul,
İzmir, Denizli) 5 uygulama merkezinde bu çalışma yürütülmüştür.
Bu modeldeki yaklaşım, çalışan çocuk
sorununun, ülkenin ekonomik ve sosyal politikalarından ve koşullarından
soyutlanamayacağı; bu konudaki dönüşümlerin de bugünden yarına
gerçekleştirilemeyeceği için; şu anda çalışan çocukların, -yetişkin hale
gelmeden- ivedilikle müdahale gereksinme içinde
olmalarından hareket etmektedir. Bu hedefe ulaşmak için,
- Çocuk ve genç vurgusu
- Çalışan küçük kızlara ve kadın işçilere vurgu
- Işçi sağlığı iş güvenliğinin birlikteliği
- Sosyal boyut
- Sürdürülebilirlik (kendi kendini finanse)
- B
ir odak çevresinde yaygın örgütlenme
vurgularını kullanmaktadır. Bu
çalışmalar, küçük işyeri işverenlerine, gereksinme duydukları, işçi sağlığı
iş güvenliği hizmetlerini sunarak kendi kendini finanse etmektedir. Bunun için de
ILO.IPEC desteği kesilmiş olmasına karşın Ankarada Ostim ve Sincan Organize
Sanayi sitelerinde varlığını korumakta ve geliştirmektedir.
Enstitü, bu çalışmaları dolayısıyla Habitat II de Türkiye
Koordinasyon Kurulu tarafından seçilen, 8 en iyi uygulama arasında yeralmış ve
Habitat II boyunca, En Iyi Uygulamalar Sergisine katılmıştır. Enstitü
Yöneticisi, A.Gürhan Fişek, 1996 yılında, bu çalışmalardan ötürü
T.C.Cumhurbaşkanlığı Takdir Belgesi almıştır.
2. Küçük Işyerlerine
Yönelik Grup Işyeri Hekimliği Hizmetleri: 1982 yılında Ankarada başlatılan,
1986 yılında Enstitü çalışmalarının içine katılan ve
 |
1992 yılında ILO.IPEC desteğiyle büyük bir sıçrama gösteren
küçük işyerlerine yönelik çalışmalarda, ülkemizde ilkler
gerçekleştirilmiştir. Bu çalışmalar, ülkemizde ilk küçük işyeri ortak
sağlık biriminin kurulmasını sağlamış; ve yine bu çalışmalar ülkemizde
ilk kez 100ü aşkın işyerinin tek bir potadan ve 18 yılı aşkın bir
süredir hizmet almasını -halen sürmektedir- sağlamıştır. |
Bu çalışmalar, aynı zamanda,
SSK için, küçük sanayi siteleri ile büyük organize sanayi bölgelerindeki hizmet örgütlenmesi için bir model niteliğindedir.
Çünkü, SSKdan alınan yetki ile, koruyucu sağlık hizmetlerinin yanında,
Kurumca sunulan tedavi hizmetlerinin de ilk basamağı oluşturulmuştur.
3. Büyük Işyerlerine Yönelik Destek
Hizmetleri : Fişek Enstitüsü, ülkemizde bugüne değin yeterince üzerine
eğilinmemiş olan ve dolayısıyla yüksek düzeyde iş kazası ve -tanı konulamadığı
için- düşük düzeyde meslek hastalığı ile kendini gösteren işçi sağlığı iş
güvenliği konusunda, büyük işyerlerine yönelik danışmanlık, eğitim ve ölçüm
çalışmalarını başlatmıştır. 1996 yılı bu konuda bir sıçrama dönemi
olmuştur.
4. Çalışma Ortamı Dergisi : Fişek
Enstitüsü, 1992 yılı Kasımından beri iki ayda bir çıkan ve kendi ilgi
alanındaki tek ve uzun ömürlü olan Çalışma Ortamı Dergisini yayınlamaktadır.
Bu dergi, bir yandan Enstitü çalışmalarının ve bulgularının paylaşıldığı, bir
yandan başka ülkelerdeki gelişmelerin aktarıldığı ve bir yandan da okurlara yeni
düşünce-önerilerini sunma olanağının sağlandığı bir platform niteliğindedir. Kesintisiz ve gecikmeler olmaksızın yaşanılan
10 yılı tamamlamış ve 60. sayısına ulaşmıştır.
Dergi etkinlikleri
kapsamında, ayrıca 2 ayda bir okurlardan 50 kişilik bir grubun katıldığı, okur
seminerleri (düşünce atölyeleri) düzenlenmektedir. Seçilmiş konuların, farklı
mesleklerden ve farklı illerden gelen katılımcıların tartışmasına sunulduğu bu
seminerlerde, toplum hekimliği, toplum örgütlenmesi ve bireyin konumu
vurgularına özel bir önem verilmektedir. Bu topluçalışım, dergiye de
yansıtılmaktadır. |
 |
5. Toplum Hekimliği (Sosyal Hekimlik
Politikaları): Herkese sağlık düşüncesini, sosyal politikanın tüm
araçları ile bütünleştirerek ve zengin bir sosyal içerik içinde ve toplumsal
dinamiklerin sahiplenmesiyle geliştirme ve modelleme çalışmaları yapılmaktadır.
|
