Biz

Fişek Enstitüsü, bir hükümet dışı kuruluştur. Hazırlıkları 1982 yılında başlatılan ve 1986da kurulmuş olan Fişek Sağlık Hizmetleri ve Araştırma Enstitüsü ile onun bir uzmanlık kuruluşu olan ve 1997 yılında kurulmuş olan Fişek Enstitüsü Çalışan Çocuklar Bilim ve Eylem Merkezi Vakfından oluşur.

Amacı, Prof.Dr.Nusret H.Fişekin ülkemize kazandırdığı, toplum hekimliği felsefesini zenginleştirerek ve uygulamalarla besleyerek yaşatmaktır. Bu çalışmaları sırasında, önemli sosyal risk gruplarını oluşturan çalışan çocuklar ve kadınlara da özel bir ilgi göstermektedir. Herkese sağlık kavramının, toplum kalkınması, halk eğitimi, toplum örgütlenmeleriyle ilişkiler ve sosyal hekimlik politikalarını da kapsadığının bilincindedir.

Fişek Enstitüsünün 20 yıllık bilgi ve deneyim birikimi ve etkinlikleri beş başlık altında toplanabilir:

1. Çalışan Çocuklara Yönelik Etkinlikler : Uluslararası Çalışma Örgütünün ILO-IPEC proje desteği kapsamında, çalışan çocukların çalıştıkları ortamların geliştirilmesi ve onlara sağlık hizmeti götürmek konusunda oluşturulan ve Fişek Modeli olarak adlandırdığımız, model çalışma geliştirilmiştir. Ülkemizde 4 ayrı ildeki (Ankara, İstanbul, İzmir, Denizli) 5 uygulama merkezinde bu çalışma yürütülmüştür.

Bu modeldeki yaklaşım, çalışan çocuk sorununun, ülkenin ekonomik ve sosyal politikalarından ve koşullarından soyutlanamayacağı; bu konudaki dönüşümlerin de bugünden yarına gerçekleştirilemeyeceği için; şu anda çalışan çocukların, -yetişkin hale gelmeden- ivedilikle müdahale gereksinme içinde olmalarından hareket etmektedir. Bu hedefe ulaşmak için,

  • Çocuk ve genç vurgusu
  • Çalışan küçük kızlara ve kadın işçilere vurgu
  • Işçi sağlığı iş güvenliğinin birlikteliği
  • Sosyal boyut
  • Sürdürülebilirlik (kendi kendini finanse)
  • Bir odak çevresinde yaygın örgütlenme

vurgularını kullanmaktadır. Bu çalışmalar, küçük işyeri işverenlerine, gereksinme duydukları, işçi sağlığı iş güvenliği hizmetlerini sunarak kendi kendini finanse etmektedir. Bunun için de ILO.IPEC desteği kesilmiş olmasına karşın Ankarada Ostim ve Sincan Organize Sanayi sitelerinde varlığını korumakta ve geliştirmektedir.

Enstitü, bu çalışmaları dolayısıyla Habitat II de Türkiye Koordinasyon Kurulu tarafından seçilen, 8 en iyi uygulama arasında yeralmış ve Habitat II boyunca, En Iyi Uygulamalar Sergisine katılmıştır. Enstitü Yöneticisi, A.Gürhan Fişek, 1996 yılında, bu çalışmalardan ötürü T.C.Cumhurbaşkanlığı Takdir Belgesi almıştır.

2. Küçük Işyerlerine Yönelik Grup Işyeri Hekimliği Hizmetleri: 1982 yılında Ankarada başlatılan, 1986 yılında Enstitü çalışmalarının içine katılan ve

1992 yılında ILO.IPEC desteğiyle büyük bir sıçrama gösteren küçük işyerlerine yönelik çalışmalarda, ülkemizde ilkler gerçekleştirilmiştir. Bu çalışmalar, ülkemizde ilk küçük işyeri ortak sağlık biriminin kurulmasını sağlamış; ve yine bu çalışmalar ülkemizde ilk kez 100ü aşkın işyerinin tek bir potadan ve 18 yılı aşkın bir süredir hizmet almasını -halen sürmektedir- sağlamıştır.

  Bu çalışmalar, aynı zamanda, SSK için, küçük sanayi siteleri ile büyük organize sanayi bölgelerindeki hizmet örgütlenmesi için bir model niteliğindedir. Çünkü, SSKdan alınan yetki ile, koruyucu sağlık hizmetlerinin yanında, Kurumca sunulan tedavi hizmetlerinin de ilk basamağı oluşturulmuştur.

3. Büyük Işyerlerine Yönelik Destek Hizmetleri : Fişek Enstitüsü, ülkemizde bugüne değin yeterince üzerine eğilinmemiş olan ve dolayısıyla yüksek düzeyde iş kazası ve -tanı konulamadığı için- düşük düzeyde meslek hastalığı ile kendini gösteren işçi sağlığı iş güvenliği konusunda, büyük işyerlerine yönelik danışmanlık, eğitim ve ölçüm çalışmalarını başlatmıştır. 1996 yılı bu konuda bir sıçrama dönemi olmuştur.

4. Çalışma Ortamı Dergisi : Fişek Enstitüsü, 1992 yılı Kasımından beri iki ayda bir çıkan ve kendi ilgi alanındaki tek ve uzun ömürlü olan Çalışma Ortamı Dergisini yayınlamaktadır. Bu dergi, bir yandan Enstitü çalışmalarının ve bulgularının paylaşıldığı, bir yandan başka ülkelerdeki gelişmelerin aktarıldığı ve bir yandan da okurlara yeni düşünce-önerilerini sunma olanağının sağlandığı bir platform niteliğindedir. Kesintisiz ve gecikmeler olmaksızın yaşanılan 10 yılı tamamlamış ve 60. sayısına ulaşmıştır.

Dergi etkinlikleri kapsamında, ayrıca 2 ayda bir okurlardan 50 kişilik bir grubun katıldığı, okur seminerleri (düşünce atölyeleri) düzenlenmektedir. Seçilmiş konuların, farklı mesleklerden ve farklı illerden gelen katılımcıların tartışmasına sunulduğu bu seminerlerde, toplum hekimliği, toplum örgütlenmesi ve bireyin konumu vurgularına özel bir önem verilmektedir. Bu topluçalışım, dergiye de yansıtılmaktadır.

5. Toplum Hekimliği (Sosyal Hekimlik Politikaları): Herkese sağlık düşüncesini, sosyal politikanın tüm araçları ile bütünleştirerek ve zengin bir sosyal içerik içinde ve toplumsal dinamiklerin sahiplenmesiyle geliştirme ve modelleme çalışmaları yapılmaktadır.