Türk İş Hukukunda Grev

Kitap : Türk İş Hukukunda Grev

Yazar : * Bülent Küpeli * Metin Ürtiş

Dil : Türkçe

Bölüm : Sosyal Politika

Yayın Yeri : Ankara

Yayın Tarihi : 1996

Yayıncı : TÜRK-İŞ

Orijinal Dil : Türkçe

Tür : Kitap

Kitap No : 7381

İÇİNDEKİLER

KISALTMALAR

GİRİŞ

BİRİNCİ BÖLÜM
GREV KAVRAMI, TÜRK HUKUKUNDAKİ GELİŞİMİ VE UNSURLARI

l-GENEL OLARAK GREV KAVRAMI

1. Grev Hakkı

A) Bir Hak Olarak Grev

B) Grev Hakkının Hukuki Niteliği

C)Grev Hakkının Sınırlanması

2. Sosyolojik ve Hukuki Grev Tanımlarının Ayrılma Gerekliliği

3. Doktrinde ve Mukayeseli Pozitif Hukukta Grev

A) Doktrinde Grev Tanımı

a) Yabancı Doktrinde Grev Tanımı

b) Doktrinimizde Grev Tanımı

B) Mukayeseli Pozitif Hukukta Grev

a) Uluslararası Düzenlemelerde Grev

aa) U.Ç.Ö. Sözleşmeleri
bb) Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi
cc) Avrupa Sosyal Şartı (Avrupa Toplumsal Anlaşması)
dd) Ekonomik Sosyal ve Kültürel Haklar Uluslararası Sözleşmesi
ee) Çalışanların Temel Sosyal Hakları Topluluk Şartı

b) Yabancı Düzenlemelerde Grev
aa) Fransa'da Grev
bb) Almanya'da Grev
cc) İngiltere'de Grev
dd) İtalya'da Grev
ee) A.B.D.'de Grev
ff) Belçika'da Grev
gg) Lüksemburg'da Grev
hh) Hollanda'da Grev
ıı) Diğer Bazı ÜIkelerde Grev

4. Türk Hukukunda Grev

A) Tatil-i İşgal Kanunu

B) 3008 Sayılı İş Kanunu

C) 1961 T C. Anayasası

D) 275 Sayılı Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanunu

E) 1982 Anayasası

F) 2822 Savılı Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanunu

II-GREVİN UNSURLARI

1. Grevin Maddi Unsurları
A) İşçi Olmak

a) 2822 Sayılı TİSGLK.'nu Uygulaması Bakımından İşçi

b) İşin Bırakılması Anında İşçi Olmak

B) İşin Bırakılması

a) İfası Gereken İşin Bırakılması

b) İşin Askıya Alınmak İradesiyle Tamamen Bırakılması

c) İşi Bırakmanın Süresi

d) İşi Bırakmada İşyeri Terki

2. Grevin Manevi Unsurları

A) İşi Bırakma Içiıı Anlaşma veya Bir Kuruluşun Kararına Uyma

a) Bir Kuruluşun Kararına Uyma

b) İşçilerin Aralarında Anlaşmaları

c) Anlaşma veya Karara Katılanların Sayısı

B) İşyerinde Faaliyeti Durdurmak veya İşin Niteliğine Göre Önemli Ölçüde Aksatmak Amacı

İKİNCİ BÖLÜM

YASAL GREV VE YASAL GREV KARARI ALINABİLMESİNE İLİŞKİN KOŞULLAR

I- YASAL GREV KAVRAMI ve GENEL OLARAK GREVİN YASALLIĞINI SAĞLAYAN KOŞULLAR

II- GREV KARARININ ALINABİLMESİNE İLİŞKİN KOŞULLAR

1. Yasanın Belirlediği Çerçevede Bir Uyuşmazlığın Bulunması

A) Uyuşmazlık Bulunması Gereği

B) Uyuşmazlığın Yasal Greve Esas Olabilmesi İçin Gereken
Özellikler

a) Uyuşmazlığın Konusu ve Amaç

b) Uyuşmazlığın Tarafları

c) Uyuşmazlığın Onaya Konulması

C) Yasaya Uygun Grev Kararı Alma İmkanı Vermeyen Uyuşmazlıklar

2. Barışcı Yolla Uyuşmazlığın Giderilme Girişiminin Sonuçsuz Kalması

3. Uyuşmazlığın Sözkonusu Olduğu İşyeri Yada İşyerlerinde
Grevin Yasaklanmamış Olması

4. Taraflar Arasında Özel Hakeme Gitme Konusunda Anlaşma Yapılmamış Olması

5. Yetkili İşçi Sendikası Tarafından Grev Kararı Alınması

A) Grev Kararı Alma Yetkisi

B) Grev Kararının Kapsamı

a) İşyeri veya İşyerleri İçin Alınacak Grev Kararının Kapsamı

b) İşletmede Toplu İş Sözleşmesine İlişkin Alınacak Grev Kararının Kapsamı

c) Grup Toplu İş Sözleşmesine İlişkin Alınacak Grev Kararının Kapsamı

C) Grev Kararı Alınmasında Süreye Uyulması Gereği

D) Yasada Belirlenen Amaçla Greve Karar Verilmesi

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

YASAL GREV KARARININ UYGULAMAYA KONULMASI

I- GREVİN UYGULANMASINA ENGEL BİR YASAĞIN BULUNMAMASI

1. Genel Olarak

2. Grevin Uygulanmasını Engelleyecek Yasaklar

A) Geçici Grev Yasaklan

a) Savaş, Genel veya Kısmi Seferberlik Sebebiyle Grevin Yasaklanması

b) Grevin Bakanlar Kurulunca Yasak Edilmesi

c) Yolculuk Devam Ederken Ulaştırma Araçlarında Grevin Yasaklanması

d) Diğer Geçici Yasaklama Düzenlemeleri

B) Grevin Bakanlar Kurulunca Ertelenmesi

II- GREV KARARININ KARŞI TARAFA TEBLİĞ EDİLMEK ÜZERE, NOTERE VE GÖREVLİ MAKAMA TEVDİ EDİLMESİ

1. Grev Kararının Karşı Tarafa Tebliğ Edilmek Üzere Notere
Tevdi Edilmesi

2. Grev Kararının Karşı Tarafa Tebliğ Edilmek Üzere Görevli Makama Tevdi Edilmesi

III- GREV KARARININ İLAN EDİLMESİ

IV- GREV OYLAMASI

1. Genel Olarak

2. Grev Oylaması Talebi Halinde Grev Oylaması Yapılması

3. Grev Oylaması Sonucunun Grevin Uygulanması Şeklinde Sonuçlanması

V- GREV KARARININ UYGULANMASINDA SÜRELERE UYULMASI

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

UYGULAMAYA KONULAN YASAL GREVİN TARAFLARA İLİŞKİN HÜKÜMLERİ VE YASAL GREVİN ORTADAN KALKMASI

I- UYGULAMAYA KONULAN YASAL GREVİN TARAFLARA

İLİŞKİN HÜKÜMLERİ

1. Yasal Grevin İşçi Sendikasına İlişkin Hükümleri

A) Sendikanın Yetkileri

a) Grev Gözcüleri Koyma Yetkisi

b) Grevi Sona Erdirme Kararı Alma Yetkisi

B) Sendikanın Uyacağı Yasaklar

C) Grev Sırasındaki Zarardan Sendikanın Sorumluluğu

2. Yasal Grevin işverene İlişkin Hükümleri

A) Hizmet Sözleşmesinin Feshedilmemesi

B) İşverenin Grev Nedeniyle Borçlarının Askıda Kalması

C) İşverenin Yeni İşçi Alma ve Başkalarını Çalıştırma Yasağı

D) İşverenin Grevci İşçilerin Konuttan Yararlanmalarını Engellememe Yükümlülüğü

3. Yasal Grevin İşçilere İlişkin Hükümleri

A) Genel Olarak

B) Grevci İşçilerin İşyerinden Ayrılma Zorunluluğu

C) Grevci İşçilerin Topluluk Teşkil Etmeme, Engellemede Bulunmama Yasağı

D) Grevci İşçilerin Başka İşte Çalışmama Borcu

4. Yasal Grevin, Greve Katılmayan ve Katılamayan İşçilere İlişkin Hükümleri

A) Yasal Grevin, Greve Katılmayan İşçilere İlişkin Hükümleri

B) Yasal Grevin, Greve Katılamayan İşçilere İlişkin Hükümleri

II- YASAL GREVİN ORTADAN KALKMASI

1. Grevin Taraf Sendika Kararıyla Ortadan Kalkması

2. Grevin Kendiliğinden Oltadan Kalkması

A) Genel Olarak

B) Toplu İş Sözleşmesinin İmzalanması

C) Grevi Uygulayan Sendikanın Sona Ermesi veya Faaliyetten Alıkonulması

D) Grevi Uygulayan Sendikanın Önemli Ölçüde Üye Kaybetmesi

E) Tarafların Özel Hakeme Gitme Konusunda Anlaşmaları

3. Grevin Mahkeme Kararı ile Durdurulması

BEŞİNCİ BÖLÜM YASA DIŞI GREV KAVRAMI VE ÇEŞİTLERİ

I- YASA DIŞI GREV KAVRAMI

1. Ulusal Düzenlemelerde Yasa Dışı Grev

A) Fransa'da Yasa Dışı Grev

B) Almanya'da Yasa Dışı Grev

C) İsveç'te Yasa Dışı Grev

2. Türk Hukukunda Yasa Dışı Grev

3. Yasa Dışı Grev île Grev Hakkının Kötüye Kullanılması Kavramlarının Ayrımı

4. Yasa Dışı Grevin Unsurları

A) Mesleki Amaca Aykırılık

B) Yasanın Öngördüğü Usule Aykırılık

a) Uyuşmazlığın Toplu Görüşme ve Arabuluculuk Safhalarından Geçmemiş Olması

b) Yetkili İşçi Sendikasınca Grev Kararı Alınmamış Olması

c) Grev Kararı Alınmasında Sürelere Uyulmaması

d) Grev Kararının Zamanında Noter ve Görevli Makama Tevdi Edilmemesi

e) Yasal Süre İçersinde Grev Kararının Uygulamaya Konulmaması

C) Yasanın Öngördüğü Grev Yasak ve Engellerine Aykırılık

a) Grev Yasağı Bulunan İşler (TİSGLK.md.29)

b) Grev Yasağı Bulunan Yerler (TİSGLK.md.30)

c) Geçici Grev Yasakları (TİSGLK.md.31 ve diğer yasa maddeleri)

d) Grevi Yasa Dışı Kılabilecek Diğer Unsurlar

aa) Grevin Bakanlar Kurulu Kararı İle Ertelenmesi (TİSGLK.md.33)

bb) Grev Oylaması (TİSGLK.md.35)

cc) Mahkemenin Grevi Durdurma(İhtiyati Tedbir) Kararı
(TİSGLK md 47/1 ve 46/2)

dd) Özel Hakem Anlaşmasının Yapılması (TİSGLK.md.58/2).

I- YASA DIŞI GREV ÇEŞİTLERİ

1. Mesleki Amaca Aykırı Yasa Dışı Grevler

A) Siyasi Amaçlı (Politik) Grev

B) Genel Grev

C) Dayanışma (Sempati) Grevi

D) Hak Uyuşmazlıkları Grevi

E) 2822 Sayılı TİSGLK.md.25/4'de Öngörülen Temel Yasaklara Aykırı Grev

2. Yasanın Öngördüğü Usule Aykırı Yasa Dışı Grevler

A) Organik Olmayan Grev

B) Uyarı Grevi

C) Nöbetleşe (Birbiri Ardına) Grevler

D) Dönen Grev

E) Kısa Süreli Grev

F) Oturma Grevi

G) Gösteri Grevi

3. Yasa Dışı Gıev Yaptırımının Uygulandığı Haller

A) İşyeri İşgali

B) İşi Yavaşlatma

C) Verimi Düşürme

D) Diğer Direnişler

ALTINCI BÖLÜM
YASA DIŞI GREVE KATILIM VE KATILIMIN HUKUKİ SONUÇLARI

I-Yasa Dışı Greve Katılım

1. Yasa Dışı Greve Katılanlar

A) Karar Verenler

B) Teşvik Edenler

C) Katılanlar

a) Katılmada Kusur Hali

b) Katılmada Yıllık Ücretli İzinde Olmak veya Hastalık Hali

D) Devam Etmeye Teşvik

2. Yasa Dışı Greve Katılmayanlar

3. Yasa Dışı Greve Katılamayanlar

4. Grevin Yasa Dışı Olup Olmadığının Tesbiti

A) Tesbit Davası

a) Konusu ve Tarafları

b) Yetkili ve Görevli Mahkeme

c) Mahkemenin Kararı ve Sonuçları

B) İhtiyari Tedbir Kararı İle Grevi Durdurma

II- YASA DIŞI GREVE KATILIMIN HUKUKİ SONUÇLARI

1. Hizmet Sözleşmesinin İşveren Tarafından Bildirimsiz Feshi

A) Feshin Şartları

a) Feshin Esasa İlişkin Şartları

aa) Yasa Dışı Bir Grevin Varlığı

bb) İşçinin Yasa Dışı Greve Katılması

cc) İşçinin Grevin Yasa Dışı Olduğunu Bilmesi veya Bilecek Durumda Olması

b) Feshin Usule İlişkin Şartları

aa) Fesih Bildiriminin Muhtevası

bb) Fesih Bildiriminin Şekli

cc) Fesih Bildiriminin Kullanılabileceği Süre

B) Feshin Sonuçları

a) Kıdem Tazminatı ve Diğer Tazminatlara Etkisi

b) Konut Haklarına Etkisi

c) İşyerini Terk Zorunluluğu

C) Fesih Hakkından Vazgeçme

2. İşverenin uğradığı Zararları Talep Hakkı (Tazminat Hakkı)

A) İşçi Kuruluşunun Kararıyla Uygulanan Yasa Dışı Grevde Zararları Talep Hakkı

B) İşçi Kuruluşu Kararı Olmadan Uygulanan Yasa Dışı

Grevde Zararlar Talep Hakkı

SONUÇ

YARARLANILAN KAYNAKLAR