Sosyal Güvenlik Araçlarının Makro Ekonomik Etkileri
İÇİNDEKİLERGİRİŞBÖLÜM I ÇEŞİTLİ EKONOMİK SİSTEMLERDE SOSYAL GÜVENLİK TEORİLERİ ve EKONOMİNİN ÇEŞİTLİ GELİŞME AŞAMALARINDA SOSYAL POLİTİKA OLASILIKLARI I. Ekonomik Sistemlerde İdeal Güvenlik Biçimleri........................ 1 1. Piyasa ekonomisinde bireysel güvenlik.................................... 2 2. • Merkezi plan ekonomisinde gereksinmeleri karşılama düzeni... 4 II. Başlıbaşma Bir Güvenlik Biçimi Olarak Sosyal Güvenlik ............ 7 1. Sosyal güvenliğin bugünkü anlayışının temeli ........................ 7 a. Bireysel güvenliğin sakıncaları.......................................... 7 b. Sosyal hakların sakıncaları ............................................. 8 2. Sosyal sigortaların genel niteliği............................................. 10 3. Sigortanm ve sosyal hakların sosyal sigorta yapısına etkileri ... 13 a. Organizasyon yapısı......................................................... 13 b. Finansman yapısı...................'......................................... 13 c. Ödeme yapısı.................................................,................ 14 BÖLÜM II SOSYAL BÜTÇE I. Genel Olarak Sosyal Bütçe ......................................................... 17 1. Sosyal bütçenin tanımı......................................................... 17 2. Ana kavramlar .................................................................. 18 a. Sosyal güvenlik............................................................... 18 b. Sosyal harcamalar ............................................................ 19 c. Yeniden bölüşüm ve transfer geliri .................................... 20 d. Yatay ve dikey yeniden dağdım .............'...........................21 II. Sosyal Bütçe Gelirleri.................................................................. 22 1. Vergiler .....................,.................................................. 22 2. Primler ................................................................................. 23 3. Diğer kaynaklar..................................................................... 24 III. Sosyal Bütçe Giderleri.................................................................. 24 1. Genel olarak......................;................................................. 24 2. Sosyal bütçeden yapılan ödeme biçimleri.............................. 25 IV. Sosyal Bütçenin Gelir ve Gider Farkları Nedeniyle Oluşan Sosyal Güvenlik Fonları.............................................................. 25 BOLÜM SOSYAL GÜVENLİK ve FİYAT ETKİLERİ I. Sosyal Güvenlik ve Fiyat İlişkisi................................................. 30 1. Karşılıklı ilişkilerin tanıtımı................................................ 30 a. Arz yönünden ................................•.................................. 30 b. Talep yönünden................................................................ 31 aa. Yükümlüler............................................................... 31 bb. Alıcılar ..................................................................... 32 2. Tipik nitelikteki mallar......................................................... 32 II. Sosyal Güvenlik ve Fiyat Düzeyi ...............,................................ 34 1. Sosyal güvenlik ödemelerinin fiyat düzeyine etkisi ............... 34 a. Gelir yönü......................................................................... 34 b. Gider yönü ..................................................................... 35 2. Para değerinin düşmesine ilişkin özel saptamalar.................. 35 a. Yeniden dagüımın yönü................................................... 35 b. Arz elastikiyeti.................................................................. 36 c. Gelirin uygun hale getirilmesi................................. ....... 36 3. Karşılıklı ilişkiler.................................................................. 37 4. Enflasyonun yeniden dağılıma etkisi.................................... 37 BÖLÜM IV sosyal güvenlik ve konjonktürel etkiler I. Konjonktür Süreci İçinde Sosyal Bütçe....................................... 40 1. Tanımlama........................................................................... 40 2. Sosyal bütçenin konjonktürel dengeleme etkisi..................... 41 a. Refah dönemi.................................................................. 42 aa. Gelir yönü............................................................... 42 bb. Gider yönü............................................................... 42 b. Daralma dönemi............................................................... 44 aa. Gelir yönü.................................................................. 44 bb. Gider yönü.......................................................... 44 3. Genel değerlendirme............................................................. 45 II. Sosyal Bütçe Fonları ve Konjonktür Süreci.................................. 46 1. .Sosyal bütçe fonlarının konjonktüre uygun bir biçimde kullanılması............................................................ 46 2. Finansman yöntemleri............................................................ 47 a. Dağıtım yöntemi ................................................................. 47 b. Kapitalizasyon yöntemi.................................................. 48 c. Karma yöntemler .....................:................,..................... 48 III. Gelir Dağılımının Çoğaltan Etkisi................................................ 49 1. Çoğaltan ilkesi..................................................................... 49 2. Tanımlar............................................................................ 50 3. Varsayımlar........................................................................ 50 4. Yorum ............................................................................... 51 5. Yeniden gelir dağıtımı çoğaltanı.......................................... 53 6. Değerlendirme ..................................................................... 54 BÖLÜM v SOSYAL GÜVENLİK ve EKONOMİK BÜYÜME I. Büyüme Kavramı.................................................................... 1. Uzun ve kısa bakış açısının sentezi............_______ 2. Yatırımların önemi .........r................................................. II. Kapital Birikimi ve Bunun Sosyal Güvenlik ödemeleri Sistemi ile Etkilenişi.............................................................. 1. Yatırımları belirleyen etkenler ve bunların sosyal ödemeler sistemi ile etkilenişi........................................................... a. Kâr.............................................................. b. Gelir.......................................................................... c. Faiz.................................................................. 2. Değerlendirme................................................................. III. Sermaye Oluşumu ve Buna Sosyal Ödemeler Sisteminin Etkileri......................................................;........... 1. Tasarruf eğilimi................................................................. 2. Makroekonornik açıdan tasarruf....................................... a. Gönüllü tasarruf................................................... b. Zorunlu tasarruflar...................................:................. 3. Sosyal ödemeler sisteminin tasarruflar üzerine etkisi ........ a. Bireysel gönüllü tasarruflara.................................... aa. Finansman yönünden....................................... bb. ödemeler yönünden......................................... cc. Her iki yönü araştırma konusu yapıldığında ortaya çıkan etkiler............................................... b. Zorunlu kamusal tasarruflar ......................................... IV. Büyüme Üzerine Etkilerin Değerlendirilmesi............................. 1. Tasarruf eğilimi üzerine etkisi............................................ 2. Emek faktörünün iyileşmesi............................................... 3. Sosyal güvenlik ile büyümenin karşılıklı etkileri.............. bölüm vı yeniden gelir dağılımının gelişimi I. Yeniden Gelir Dağılımı ............................................................... 69 1. Gelir dağılımı kavramları....................................................... 69 a. Görevsel ve kişisel dağılımı............................................. 70 b. Birincil ve ikincil dağılım ................................................ 70 2. Gelir dağılımının ortaya çıkarılması .................................... 71 3. Net gelir dağılımının ortaya çıkarılması................................. 71 II. Değerlendirme........................................................................... 73 SONUÇ.................................................................................. 74 YARARLANILAN KAYNAKLAR ......................................................... 77 NOTLARYayın No:76 |