Türkiye'de Tarım ve Gıda: Gelişmeler, Politikalar ve Öneriler
İÇİNDEKİLER1 GİRİŞKISIM I TÜRKİYE VE DÜNYADA TARIM VE GIDA SEKTÖRÜNE GENEL BAKIŞ 2 TARIMSAL ÜRETİM REFORM DENEYİMİ VE AB İLE ETKİLEŞİM 2.1 Tarımsal Üretime Genel Bakış 2.1.1 Hani Kendine Yeterli Yedi Ülkeden Biriydi ki 2.1.2 Pirinç Örneği: DTÖ Anlaşmasına Aykırı Uygulama Sürdürülebilir mi? 2.2. Tarım Politikasında Reform Deneyimi 2.2.1 Reform Başlamadan Bitti mi? 2.2.2 Tarım Reformunun İkinci Ayağı "Alternatif Ürün'' 2.3- Yüksek Fiyat Düzeyinin Türkiye-AB Etkileşimine Olası Etkisi 3 DÜNYA TARIM VE GIDA PİYASALARINDA GELİŞMELER 3.1 Tahıllar 3.2 Yağlı Tohumlar ve Ürünleri 3.3 Şeker 3.4 Et ve Süt Ürünleri 3.4.1 Et Ürünleri 3.4.2 Süt Ürünleri TÜRKİYE TARIM VE GIDA PİYASALARINDA GELİŞMELER 4 TAHILLAR 4.1 Korumayla Elde Edilen Kendine Yeterlilik7 4.2 Ürünlere Göre Koruma yada Kendine Yeterliliğin Maliyeti 4.3 Korumayla Kendine Yeterliliğin Bir Çeşitlemesi: Dahilde İşleme Rejimi AA Tahıl Fiyatlarının Yükselmesi Ne Anlama Geliyor? 4.5 Değerlendirme 5 YAĞLI TOHUMLAR VE ÜRÜNLERİ 5.1 Türkiye Yağlı Tohum Üretim ve Tüketimi 5.2 Yağlı Tohum Politikası ve Türkiye 5.3 Bitkisel Yağ Endüstrisi ve Türkiye 5.4 Yağlı Tohum Dünya Pazarı 5.5 OECD-FAO Yağlı Tohum Projeksiyonları9i 5.6 Değerlendirme 6 ŞEKER 6.1 Türkiye'de Şeker Piyasası 6.1.1 Kapasite, Üretim ve Satışlar 6.1.2 Şeker Fiyatlarındaki Gelişmeler ve Uluslararası Karşılaştırma 6.1.2.1 Yurtiçi Fiyatlardaki Gelişmeler 6.1.2.2 Türkiye, Dünya Fiyatları ve Ülkelerarası Karşılaştırmalar 6.2 Şeker Pancarı: Eğilim ve Karşılaştırmalar 6.3 AB'de Şeker Politikası Reformu ve Türkiye 6.3.1 Şeker Politikaları: Türkiye-AB Karşılaştırması 6.3.2 Şeker Sanayiilerinin Yapısı 6.3-3 Tarama Süreci ve Sonrası 6.4 Sonuç 7 ET, SÜT VE SÜT ÜRÜNLERİ 7.1 Türkiye'de Hayvancılık 7.2 Türkiye'de Et, Süt ve Süt Ürünleri Piyasaları 7.2.1 Türkiye'de Et Üretimi 7.2.2 Hayvansal Ürün Tüketimi 7.2.3 Dış Ticaret 7.2.4 Ürün ve Girdi Fiyatları ve Fiyat Oluşum Mekanizması 7.3 Hayvancılık ve Ürünleri Politikaları 7.4 Türkiye Hayvancılık ve Ürünlerinde Ana Sürükleyiciler 7.4.1 Cenevre Çerçeve Metni ve Türkiye Hayvancılık Sektörüne Olası Etkileri 7.4.1.1 İç Destekler 7.4.1.2 İhracat Destekleri 7.4.1.3 Pazara Giriş 7.4.2 AB ile İlişkiler ve Hayvancılık Üzerindeki Etkileri 7.4.2.1 Üyelik Durumunda Türkiye'nin AB İçerisinde Konumu 7.4.2.2 AB'ye Uyum İçin Sektör Düzeyinde Alınması Gereken Önlemler 7.4.2.3 Müzakere Pozisyon Belgesinin Hazırlanması 7.5 Sonuç: Ne yapmalı? 8 SON SÖZLER KAYNAKLAR Tablo Listesi Tablo 2.1 Tarımsal Katma Değer - Büyüme ve Pay Tablo 2.2 Değişen Dünya Fiyat Tahminlerinin Etkileri Tablo 3.1 Üretim ve Tüketimin Yıllık Ortalama Büyüme Oranları Tablo 4.1 Türkiye'de Hububat Üretimi Tablo 4.2 İç Pazarda Kendine Yeterlilik Oranları Tablo 4.3 İthalata Bağımlılık Endeksleri Tablo 4.4 İhraç Edilebilirlik Endeksleri Tablo 4.5 Türkiye'nin İşlenmiş Buğday İhracatı Tablo 4.6 Türkiye'de Adam Başına Günlük Enerji Tüketimi Tablo 4. 7 Türkiye'de Üretici Desteğinin Ürünlere Göre Dağılımı Tablo 4. 8 TMO Başlangıç Alım Fiyatları Tablo 4.9 TMO'nun Ürün Bazında Toplam Alım Miktarları Tablo 4.10 TMO Görev Zararları ve Yıllık Ödemeler Tablo 5-1 Türkiye'de Yağlı Tohumların, Üretim, Alan ve Verimi Tablo 5-2 Türkiye'nin Yağlı Tohum ve Ürünleri İhracatı Tablo 5-3 Türkiye'nin Yağlı Tohum ve Küspe İthalatı Tablo 5.4 Türkiye'de Bitkisel Yağ Üretimi, İthalatı ve Tüketimi Tablo 5-5 TÜGEM Yağlı Tohum Tarımı Hedef Öngörüsü Tablo 5.6 Yağlı Tohum Tarımı 2011 Yılı TÜGEM Öngörüsü Tablo 5.7 Önemli Yağlı Tohumların Yıllara Bağlı Fiyat Değişimi Tablo 5.8 OECD-FAO Dünya Yağlı Tohum Projeksiyonları Tablo 6.1 Türkiye'de Şeker Sektörü Tablo 6.2 Seçilmiş Ülkelerde Şeker Fiyatları Tablo 6.3 Türkiye ve AB'de Şeker ve Şeker Pancarı Verimleri Tablo 6.4 Avrupa Birliği'nde Reform öncesi ve Sonrası Şeker Kotaları Tablo 6.5 AB Şeker OPD'sinin Kurumsal Fiyatları Tablo 6.6 Türkiye ve AB Şeker Piyasa Düzenlemeleri Tablo 6.7 Şeker Fabrikası Sayısı ve Günlük Kapasite Tablo 6.8 Planlanan Şeker Piyasası Düzenlemeleri Tablo-7.1 Yıllar İtibarıyla Türkiye'nin Hayvan Varlığı Tablo 7.2 Türkiye'de İşletme Büyüklükleri Tablo 7.3 2006 Yılı Tarımsal Bölgeler Sığır Varlığında Çeşitli Genotiplerin (kültür ırkı, kültür ırkı melezi ve yerli ) ve Türkiye Sığır Varlığınd Bölgelerin Payı Tablo 7.4 2006 Yılı Türkiye Koyun ve Keçi Varlığında Bölgelerin Payı Tablo 7.5 2006 Yılı Türkiye Kanatlı Hayvan Varlığında Bölgelerin Payı Tablo 7.6 Türkiye'de Türlere Göre Süt Üretimi (Ton) ve İndeks Değerleri Tablo 7.7 Yıllar İtibarıyla Türkiye'de Türlere Göre Süt Üretiminin Dağılımı Tablo 7.8 Türkiye'de Bölgesel Düzeyde Genotiplere Göre Süt ve Et Verimindeki Gelişmeler Tablo 7.9 Yıllar ve Türler İtibarıyla Türkiye'de Et Üretimi ve Oransal Değişim Düzeyleri Tablo 7.10 Yıllar İtibarıyla Türkiye'de Toplam Et Üretimi İçerisinde Değişik Türlerin Payları ve Oransal Değişim Düzeyleri Tablo 7.11 Yıllar itibariyle Bazı Ürünlerin Fiyatları ve Fiyat Değişimi Tablo 7.12 Yıllara (takvim yılı) Göre Tarımsal Destekleme Ödemeleri ve Oranları Tablo 7.13 2004 Yılı İtibarıyla ve Ürün Bazında AB-Türkiye Toplam Hayvansal Üretimi ve Türkiye'nin Payı Tablo 7.14 OECD — FAO 2016 Projeksiyonları Ek Tablo 7.1 Hayvancılık Desteklemeleri Şekil Listesi Şekil 3.1 Bitkisel Ürünlerin Dünya Fiyatları Şekil 3-2 Hayvansal Ürünlerin Dünya Fiyatları Şekil 3-3 Buğday, Yemlik Tahıl ve Pirinç Fiyatları Şekil 3-4 Buğday ve Yemlik Tahıllarda Stoklar ve Reel Fiyatlar Şekil 3-5 Pirinç, Stoklar ve Reel Fiyatlar Şekil 3-6 Yağlı Tohum ve Ürünlerinin Fiyatları Şekil 3-7 OECD Ülkelerinde Yağlı Tohum Üretimi ve Payı Şekil 3-8 Bitkisel Yağ Talebinde Büyüme Şekil 3-9 Dünya Şeker Fiyatları Şekil 3-10 Breziya'nın Şeker, Etanol Üretimi ve Şeker İhracatı Şekil 3-11 Sığır, Kanatlı ve Kuzu Etinin Reel Fiyatları Şekil 3-12 Önemli Net Et İharacatçısı Ülkeler Şekil 3-13 Peynir, Tereyağı ve Süt Tozu Fiyatları Şekil 3-14 Seçilmiş Ülkelerin Süt Ürünleri İhracatı Şekil 3-15 Seçilmiş Ülkelerin Süt Ürünleri İthalatı Şekil 4.1 Buğday fiyatlarındaki Artışın Karşılaştırması Şekil 6.1 Türkiye'de Reel Şeker Fiyatları Şekil 6.2 Pancar ve Şeker Fiyatları Şekil 6.3 Türkiye ve Dünyada Şeker Fiyatları Şekil 6.4 Şeker Pancarı Alanı ve Üretimi Şekil 7.1 Süt Fiyatı ve Süt Maliyeti Şekil 7.2. Süt Üretiminde Dağıtım Kanalları |