NHF Bilim ve Sanat Ortamı

Çocuk İşçi Olmak

Kitap : Çocuk İşçi Olmak

Yazar : * Ercüment Erbay

Dil : Türkçe

Bölüm : Çocuk Emeği

Yayın Yeri : Ankara

ISBN : 978-9944-0383-4-8

Yayın Tarihi : 2008

Yayıncı : Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği Genel Merkezi Yayını

Çevirmen : --

Tür : Kitap

Kitap No : 5788

İÇİNDEKİLER

ÖNSÖZ...............................................................................................V
TEŞEKKÜR.........................................................................................Vİİ
ÖZET.................................................................................................İX
ABSTRACT..........................................................................................X
İÇİNDEKİLER......................................................................................Xİ
ÇİZELGELER LİSTESİ............................................................................XV
BÖLÜM 1..............................................................................................1
GİRİŞ...................................................................................................1
1.1. ARAŞTIRMANIN SORUNU..............................................................4
1.2. ARAŞTIRMANIN AMACİ.................................................................5
1.3. ARAŞTIRMANIN ÖNEMİ.................................................................5
1.4. TANIMLAR.....................................................................................6
BÖLÜM II.............................................................................................7
KURAMSAL ÇERÇEVE............................................................................7
2.1. ÇOCUKLUK DÖNEMİNİN YAŞAM İÇERİSİNDEKİ ÖNEMİ VE ÇOCUKLUK DÖNEMİNDE YAŞANAN SORUNLAR............................7
2.2. ÇOCUK İŞÇİLİĞİNİN TANIMI VE KAPSAMI.....................................8
2.3. ÇOCUK İŞÇİLİĞİNİN TÜRLERİ........................................................15
2.3.1. Çalışmanın Biçimine Göre Çocuk işçiliği..................................16
2.3.2. Çalışma Ortamına Göre Çocuk işçiliği Türleri..........................17
2.4. ÇOCUKLARI ÇALIŞMAYA İTEN NEDENLER.....................................21
2.4.1. Yoksulluk.................................................................................21
2.4.2. Eğitim ile ilgili Nedenler..........................................................22
2.4.3. Geleneksel Bakış ve Ailenin Rolü.............................................25
2.4.4. Çocuk işgücüne Olan Talep.....................................................26
2.4.5. Çocuk işçiliği Mevzuatının Etkin Bir Şekilde Uygulanamaması..27

2.5. ÇOCUK İŞÇİLİĞİNİN YAKIN TARİHİNE GENEL BİR BAKIŞ.
.30

2.5.1. Dünyada Çocuk işçiliğinin Yakın Tarihi...................................30
2.5.2. Türkiye'de Çocuk işçiliğinin Yakın Tarihi.................................33
2.6. GÜNÜMÜZDE ÇOCUK İŞÇİLİĞİ SORUNUNUN BOYUTU................35
2.6.1. Dünyada Çocuk işçiliği Sorununun Boyutu.............................35
2.6.2. Türkiye'de Çocuk işçiliği Sorununun Boyutu...........................42
2.7. ÇOCUK İŞÇİLİĞİ DÜZENLEMELER...
İLE İLGİLİ ULUSAL VE ULUSLARARASI
2.7.1. Çocuk işçiliği ile ilgili Ulusal Düzenlemeler.............................46
2.7.1.1. T.C. Anayasası................................................................46
2.7.1.2 iş Kanunu........................................................................47
2.7.1.3. Çıraklık ve Mesleki Eğitim Kanunu.................................47
2.7.1.4. Çocuk ve Genç işçilerin Çalıştırılma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik..................................................................48
2.7.1.5. Umumi Hıfzısıhha Kanunu..............................................50
2.7.1.6. İlköğretim ve Eğitim Kanunu..........................................51
2.7.1.7. Polis Vazife ve Selahiyet Kanunu....................................52
2.7.1.8. Borçlar Kanunu..............................................................52
2.7.2. Çocuk işçiliği ile ilgili Uluslararası Düzenlemeler....................53
2.7.2.1. Çocuk Hakları Sözleşmesi...............................................54
2.7.2.2. 138 Sayılı ILO istihdama Kabulde Asgari Yaş Sözleşmesi 55 2.7.2.3.182 Sayılı En Kötü Biçimlerdeki Çocuk işçiliğinin Ortadan Kaldırılması için Acil Eylem Sözleşmesi.......................................56
2.8. ÇOCUKLARIN ÇALIŞMA YAŞAMINA GİRMESİ İLE YAŞANAN SORUNLAR ....................................................................................................57
BÖLÜM III..........................................................................................65
YÖNTEM............................................................................................65
3.1. ARAŞTIRMA MODELİ...................................................................65
3.2. EVREN VE ÖRNEKLEM.................................................................65
3.3. VERİLER VE TOPLANMASI............................................................66

3.4. VERİ TOPLAMA ARAÇLARI...............67

3.5. VERİLERİN ÇÖZÜMLENMESİ..............68

XIII
BÖLÜM IV.........................................................................................69
ÇOCUKLUKTA ÇALIŞMA SÜRECİ...........................................................69
4.1. TEMEL SOSYO-DEMOGRAFİK BİLGİLER........................................69
4.2. ÇALIŞMA SÜRECİ İLE İLGİLİ BİLGİLER............................................71
4.3. ÇALIŞMA SÜRECİNDE AİLE FAKTÖRÜ...........................................82
4.4. SONUÇ.........................................................................................86
BÖLÜM V..........................................................................................87
ÇOCUKLUKTA ÇALIŞMANIN ZARARLARI...............................................87
5.1. FİZİKSELZARARLAR......................................................................87
5.2. SOSYAL ZARARLAR.......................................................................96
5.3. PSİKOLOJİK ZARARLAR...............................................................110
5.4. SONUÇ.......................................................................................113
BÖLÜM VI.......................................................................................117
ÇOCUKLUKLARINDA ÇALIŞMIŞ YETİŞKİNLERİN ÇOCUK İŞÇİLİĞİNE BAKIŞLARI.......................................................................................117
6.1. YETİŞKİNLERİN ÇOCUKLUKLARINDA ÇALIŞTIKLARI SÜRECE YÖNELİK BAKIŞLARI..................................................................................117
6.2. YETİŞKİNLERİN GENEL OLARAK ÇOCUK İŞÇİLİĞİNE BAKIŞLARI.... 124
6.3. SONUÇ....................................................................................... 130
BÖLÜM VII.......................................................................................133
SONUÇ VE ÖNERİLER........................................................................133
7.1. SONUÇ.......................................................................................133
7.2. ÖNERİLER..................................................................................135
7.2.1. Birey Düzeyinde Öneriler.......................................................136
7.2.2. Aile Düzeyinde Öneriler.........................................................137
7.2.3. Toplum Düzeyinde Öneriler...................................................138
KAYNAKLAR.....................................................................................143
EKİ:................................................................................................150
GÖRÜŞME FORMU...........................................................................150