Ameleden İşçiye Erken Cumhuriyet Dönemi Emek Çalışmaları
İÇİNDEKİLERöndeyiş: türkiye emek tarihine veAkademik Yolculuğumuza Dair.................................................................11 Erken Cumhuriyet Dönemi Emek Tarihi ve Tarihçiliği Üzerine Bir Değerlendirme....................................................15 Giriş: Türkiye'de (Erken Cumhuriyet Dönemi) Emek Tarihi Çalışmalarına ilişkin Tarihsel Bir Özet.....................15 Erken Cumhuriyet Dönemi Emek Tarihçiliğinin Günümüzdeki Sorunları ve Yeni Gelişmeler.....................................21 Erken Cumhuriyet Dönemi Emek Tarihçiliği ve Akademik Eleştiri.....................................................26 Emek Tarihinin Kavram, Kapsam, Metot Sorunları ve Erken Cumhuriyet Dönemi Emek Tarihçiliği......................................30 Erken Cumhuriyet Dönemi Emek Tarihi ve İktisadi Devlet Teşekkülleri................................................................................45 Erken Cumhuriyet Dönemi Emek Tarihinin Aktörleri Olarak Siyasi Elitler ve işçiler..................................................49 Erken Cumhuriyet Dönemi Emek Tarihçiliği ve Kaynak Sorunu............................................................56 Erken Cumhuriyet Dönemi Emek Tarihi ve İstatistikler..................................................................................69 Sonuç ve Öneriler........................................................................................................73 Türkiye'de Tek Parti Dönemi ve Korporatizm Tartışmaları..................................................................................77 Korporatizm Kavramı..............................................................................................78 Korporatizm Açısından Türkiye ve Tek Parti Dönemi..............83 Konuya İlişkin Bazı Görüşler ve Tartışmalar.....................................83 Türkiye'de Korporatizm Tartışmalarına Kaynaklık Eden Bazı Önemli Kurum, Oluşum ve Yasal Düzenlemeler...................................................................90 İzmir iktisat Kongresi (1923)..............................................................................90 Ticaret ve Sanayi Odaları Kanunu (1925)...................................................93 Âli İktisat Meclisi (1927)........................................................................................96 İzmir İşçi ve Esnaf Kurumları Birliği (1934).............................................100 Basın Birliği (1938)................................................................................................101 İş Kanunu (1936)....................................................................................................104 Değerlendirme.............................................................................................................107 Türkiye'nin Sanayileşme Sürecinde İşgücü Sorunu, Sosyal Politika ve İktisadi Devlet Teşekkülleri: 1930'lu ve 1940'lı Yıllar..........................................................................................113 Giriş: Çalışmanın Amaç ve Kapsamı.......................................................113 Türkiye'nin Sanayileşme Sürecinde işgücüne ilişkin Sorunlar ve İktisadi Devlet Teşekkülleri.............................................118 iktisadi Devlet Teşekküllerinde işgücü Sorunlarının Çözümüne İlişkin Uygulamalar...................................................................129 İşgücü Sorunlarının Çözümüne Yönelik Bir Araç Olarak Sosyal Politika..................................................................129 Sorunların Çözümüne Yönelik Uygulamalar.................................131 Ücretler........................................................................................................................131 İskân Olanakları......................................................................................................136 Beslenme Olanakları............................................................................................140 Sağlık Olanakları....................................................................................................141 Eğitim ve Kültür Olanakları.............................................................................143 Sosyal Güvenlik Olanakları..............................................................................150 İzin ve Tatil Olanakları........................................................................................151 Diğer Olanaklar......................................................................................................153 Kamu Kesimi Çalışanları: Bir "İşçi Aristokrasisi" mi?.............153 Sonuç.....................................................................................................................................159 65. Yılında Milli Korunma Kanunu, Çalışma ilişkileri ve iş mükellefiyeti üzerine bir inceleme...................163 Giriş.........................................................................................................................................163 Milli Korunma Kanunu'nun Çalışma ilişkileri Alanına Yönelik Düzenlemeleri ve ilgili Koordinasyon Kurulu Kararları......................................................166 Milli Korunma Kanunu'nun Çalışma Yaşamına Yönelik Uygulamaları..........................................169 İş Mükellefiyeti Dışındaki Uygulamalar.............................................171 Kadın ve Çocukların Çalışma Koşulları......................................................171 Çalışma Süreleri ve Tatiller...............................................................................173 İş Mükellefiyeti........................................................................................................174 Mükellefiyetin Organizasyonel Boyutları...............................................178 Mükellefiyetin Madencilikte İşgücü Kullanımı Üzerindeki Etkileri..........................................................................180 Üretim Artışı-Verimlilik Açısından Mükellefiyet Uygulaması......182 Mükellef işçilerin Çalışma Koşulları............................................................186 Ücretler......................................................................................................................188 Çalışma Sûreleri.......................................................................................................196 Sağlık Sorunlan ve tş Kazaları.............................................................................197 Mükellefiyet ve Genç İşçiler............................................................................202 Mükellefiyet ve Mahkûm-Asker İşçi İstihdamı.....................................203 Uluslararası Çalışma Örgütü'nün Zorunlu Çalıştırma Konusundaki İlkeleri ve Türkiye'deki Mükellefiyet Uygulaması.................................................................................205 Milli Korunma Kanunu ve Çalışma Yaşamına Yönelik Uygulamalarına İlişkin Bir Değerlendirme......................................207 Türkiye'nin Çok Partili Yaşama Geçiş Sürecinde Cumhuriyet Halk Partisi ve Sendikalar: 1946-1950................213 Tek Parti Döneminde Cumhuriyet Halk Partisi ve "İşçi Sorunu": Kısa Bir Tarihçe......................................................................214 Savaş Sonrası Rüzgârları: Sınıfların Reddinden Sınıf Esasına Dayalı Örgütlenmeye.......................................................217 işçilerin Çalışma-Yaşama Koşulları ve Cumhuriyet Halk Partisi.....................................................................................222 1946 Seçimleri Sonrasında Cumhuriyet Halk Partisi ve Geniş Halk Kitleleri: Olmak ya da Olmamak........................228 Cumhuriyet Halk Partisi'nin 1947 Tarihli Programı: Sınırlı ve Kısmi Bir İlerleme..........................................................................229 Savaş Sonrası Dönemdeki Bazı Sosyal Gelişmeler...................232 Cumhuriyet Halk Partisi ve Sendikalar................................................234 Cumhuriyet Halk Partisi ve Sendikalar Kanunu'nun Hükümleri: Uymak ya da Uymamak....................................................234 Cumhuriyet Halk Partisi ve Sendikalar: Kurmak ya da Kurmamak.............................................................................237 Parti İçinde Farklı Görüşler..............................................................................237 Örgütlemek İçin Örgütlenmek: "İşçi Bürosu" Yanılsaması...........239 Örgütleme Etkinlikleri.......................................................................................241 Akçalı İlişkiler: Vermek ya da Vermemek................................................248 Cumhuriyet Halk Partisi ve "Ötekiler"................................................252 Cumhuriyet Halk Partisi, Sendikalar ve Üniversite.................257 Madalyonun Diğer Yüzü................................................................................259 Sonuç...................................................................................................................................260 EK: C.H.P.'nin İşçi ve Esnaf Örgütlenmesine ilişkin Olarak Çeşitli Kişi ve Kurumlara Yaptığı Ödemeler (1947-1950)........................................................................................263 türkiye'de 1946-1960 dönemindeki grev tartışmaları İle Grevler Üzerine Bir Çözümleme Denemesi..............................267 Giriş........................................................................................................................................267 1946-1960 Döneminde Grev Tartışmaları..........................................269 Cumhuriyet Halk Partisi ve Grev.............................................................269 Demokrat Parti ve Grev..................................................................................276 Demokrat Parti'nin Grev Konusundaki Yaklaşımına İlişkin Bir Değerlendirme...............................................................................284 Grev Hakkı ve Uluslararası Çalışma Örgütü ile Sorunlar...288 1946-1960 Döneminde Gerçekleşen Grevler.................................290 Bilgi Kaynaklarına İlişkin Bir Değerlendirme.................................290 Grevlere İlişkin Bilgiler.....................................................................................293 Liman Tahmil-Tahliye İşçilerinin Grevleri.................................................293 Tekstil İşçilerinin Grevleri.................................................................................296 Çimento İşçilerinin Grevleri............................................................................299 Fırın İşçilerinin Grevleri.......................................................................................300 İnşaat İşçilerinin Grevleri..................................................................................301 Belediye İşçilerinin Grevleri.............................................................................302 izmir Belediyesi Temizlik işçilerinin Grevleri....................................................302 istanbul İETT işçilerinin Grevleri........................................................................303 Karayolları İşçilerinin Grevleri........................................................................303 Diğer Faaliyet Alanlarındaki Grevler........................................................304 Grevlere İlişkin Toplu Döküm......................................................................306 Dönem İçerisindeki Grevlere İlişkin Bir Çözümleme Denemesi.............................................................................306 Çocuktum, Ufacıktım - Türkiye'de 1920-1960 Döneminde Çocuk İşçiliği...................................................................................319 Giriş: Çocuk Emeğine İlişkin Kavramsal Bir Çerçeve..............319 Türkiye'de Çocuk Emeğine ilişkin Hukuksal Çerçeve............325 151 Sayılı Ereğli Havza-i Fahmiyesi Maden Amelesinin Hukukuna Müteallik Kanun (1921)..........................329 Borçlar Kanunu (1926)......................................................................................330 Umumi Hıfzıssıhha Kanunu (1930)........................................................330 İş Kanunu (1936)....................................................................................................331 Milli Korunma Kanunu (1940)....................................................................334 Diğer Hukuksal Düzenlemeler..................................................................336 Çocuk İşçilerin Niceliği.........................................................................................336 Çocuk işçilerin iktisadi Faaliyet Kollarına Dağılımı..................345 Çocuk işçilerin Çalışma Koşulları...............................................................349 Ücretler................................................:.........................................................................349 Diğer Çalışma Koşulları...................................................................................357 Uluslararası Normlar ve Türkiye: inceleme Dönemimiz Sonrasındaki Gelişmelere Kısa Bir Bakış............370 Sonuç....................................................................................................................................371 KAYNAKÇA.................................................................................................................................373 KAVRAM DİZİNİ......................................................................................................................393 AD DİZİNİ....................................................................................................................................403 |