45. Yıl TİSK XXIII: Genel Kurul Çalışma Raporu
İÇİNDEKİLERBİRİNCİ BÖLÜM GENEL KONULARI. 45. YILINDA TİSK VE CUMHURİYETİMİZİN TEMEL İLKELERİ ................................................................3 II. ÜLKEMİZİN EKONOMİK VE SOSYAL ALANDA YENİ VİZYON İHTİYACI ..................................................3 İKİNCİ BÖLÜM ÇALIŞMA HAYATINI ETKİLEYEN EKONOMİK ORTAM I. DÜNYA EKONOMİSİNDEKİ GELİŞMELER................................................................................................9 1. Dünya Ekonomisinde Büyüme ve Enflasyon Eğilimleri........................................................................9 2. Dış Ticaret Hacmindeki Gelişmeler......................................................................................................9 3. Uluslararası Sermaye Hareketleri......................................................................................................12 II. TÜRKİYE EKONOMİSİNDEKİ GELİŞMELER..........................................................................................12 1. Milli Gelir ve Büyüme........................................................................................................................12 2. Sanayi Üretimi..................................................................................................................................15 3. Sabit Sermaye Yatırımları..................................................................................................................17 4. Enflasyon..........................................................................................................................................17 5. Kamu Maliyesi .................................................................................................................................19 6. Dış Ticaret ve Cari İşlemler Dengesi..................................................................................................27 7. Doğrudan Yabancı Yatırımlar............................................................................................................30 8. Özelleştirme Uygulamaları ................................................................................................................31 9. Genel Değerlendirme........................................................................................................................33 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM ÇALIŞMA HAYATINI ETKİLEYEN SOSYAL ORTAM I. KÜRESELLEŞME VE İŞLETMELERİN TOPLUMDAKİ ROLÜ ..................................................................41 II. SOSYAL SORUMLULUK KAVRAMINA YAKLAŞIMLAR..........................................................................41 III. SOSYAL SORUMLULUK İNİSİYATİFLERİ..............................................................................................43 1. ILO Bildirgeleri..................................................................................................................................43 2. OECD Çokuluslu işletmeler Rehberleri..............................................................................................43 3. Birleşmiş Milletler Küresel İlkeler Sözleşmesi ..................................................................................43 4. Sorumlu Yatırım İlkeleri....................................................................................................................44 5. Avrupa Komisyonu Girişimi: Avrupa İttifakı......................................................................................45 6. Uluslararası Standardizasyon Teşkilatı (ISO) Çalışmaları..................................................................45 7. Davranış Kuralları..............................................................................................................................45 8. Tedarik Zinciri Yönetimi....................................................................................................................46 IV. SOSYAL RAPORLAMA VE DOĞRULAMA..............................................................................................47 DÖRDÜNCÜ BÖLÜM AVRUPA BİRLİĞİ VE TÜRKİYE I. AVRUPA BİRLİĞİ'NDEKİ GELİŞMELER ................................................................................................51 1. Birlik 50 Yaşında................................................................................................................................51 2. Anayasa Sorunu ve Genişleme Süreci..............................................................................................51 3. AB Sosyal Politikasında Esneklik Yönünde Rota Değişikliği..............................................................56 II. TÜRKİYE - AB İLİŞKİLERİ......................................................................................................................59 1. Müzakere Süreci................................................................................................................................59 2. Geleceğe Bakış ve Öneriler................................................................................................................64 3. Sosyal Alanda AB Müktesebatına Uyum ve Konfederasyonumuz Görüşleri......................................65 BEŞİNCİ BÖLÜM SOSYAL GÜVENLİK I. SOSYAL GÜVENLİK SİSTEMİMİZDE MEVCUT DURUM VE SORUNLAR ..............................................75 II. SOSYAL GÜVENLİKTE YENİ DÖNEM....................................................................................................75 1, 5502 Sayılı Sosyal Güvenlik Kurumu Kanunu: Sosyal Güvenlikte Tek Çatı........................................78 2. 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ......................................................81 III. BİREYSEL EMEKLİLİK..........................................................................................................................98 ALTINCI BÖLÜM İSTİHDAM, İŞSİZLİK VE KA YITDIŞI SEKTÖR I. TÜRKİYE'DE İSTİHDAM VE İŞSİZLİK SORUNLARI............................................................................107 1. İstihdam ve İşsizlikte Mevcut Durum..............................................................................................108 2. Kayıtdışı Ekonomi ve Kayıtdışı istihdam..........................................................................................113 II. TÜRKİYE'DE İŞSİZLİĞE VE KAYITDIŞI İSTİHDAMA NEDEN OLAN FAKTÖRLER................................116 III. AVRUPA İSTİHDAM STRATEJİSİ........................................................................................................136 1. Avrupa İstihdam Stratejisi'nin Gelişimi............................................................................................136 2. 2003-2006 Dönemi Yenilenmiş İstihdam Stratejisi........................................................................137 3. 2005 Yılında Yapılan Gözden Geçirme............................................................................................140 4. Avrupa İstihdam Stratejisi ve Türkiye..............................................................................................142 IV. İSTİHDAMIN ARTIRILMASI İÇİN İZLENMESİ GEREKEN POLİTİKALAR............................................143 V. KADINLARIN, GENÇLERİN VE ÖZÜRLÜLERİN İSTİHDAMI...............................................................154 1. Kadın İstihdamında Mevcut Durum-ve Sorunlar..............................................................................154 2. Genç İstihdamında Mevcut Durum ve Sorunlar..............................................................................165 3. Kadın ve Genç istihdamının Artırılmasına ilişkin Yol Haritası..........................................................169 4. Özürlü İstihdamında Mevcut Durum ve Sorunlar............................................................................171 5. Özürlü istihdamının Teşvikine Yönelik Öneriler..............................................................................174 VI. ÖZEL İSTİHDAM BÜROLARI ARACILIĞIYLA GEÇİCİ/DÖNEMSEL İŞÇİ TEMİNİ (MESLEK EDİNİLMİŞ ÖDÜNÇ İŞ İLİŞKİSİ)............................................................................................................................175 1. Geçici/Dönemsel işçi Temini (Ödünç İş İlişkisi)..............................................................................175 2. Avrupa Birliği'ne Üye Ülkelerde Meslek Edinilmiş Ödünç İş İlişkisi................................................175 3. Konfederasyonumuzun Görüş ve Önerileri......................................................................................180 YEDİNCİ BÖLÜM EĞİTİM SİSTEMİ I. EĞİTİMDE KÜRESEL BOYUT..............................................................................................................185 II. TÜRKİYE'DE EĞİTİM SİSTEMİ VE SORUNLARI..................................................................................186 1. Mesleki Eğitimde Mevcut Durum....................................................................................................186 . İşletmelerin Eğitimdeki Fonksiyonu ve Yükümlülükleri....................................................................188 3. TiSK'e Üye İşveren Sendikalarında ve Bağlı İşletmelerde Eğitim Faaliyetleri ..................................194 III. EĞİTİM SİSTEMİNİN YENİDEN DÜZENLENMESİ: ÖNERİLER..............................................................195 IV. MESLEKİ YETERLİLİK SİSTEMİ..........................................................................................................196 1. 5544 Sayılı Kanun'un Anahatları......................................................................................................196 2. Mesleki Yeterlilik Sisteminin Önemi................................................................................................197 SEKİZİNCİ BÖLÜM BİLİM-TEKNOLOJİ, AR-GE VE YENİLİKÇİLİK I. TÜRKİYE'NİN BİLİM-TEKNOLOJİ, AR-GE VE YENİLİKÇİLİK PERFORMANSI......................................203 II. ALINMASI GEREKEN TEDBİRLER ......................................................................................................207 DOKUZUNCU BÖLÜM SOSYAL DİYALOG I. AVRUPA BİRLİĞİ'NDE SOSYAL DİYALOG..........................................................................................218 II. TÜRKİYE'DE GELİŞEN SOSYAL DİYALOG..........................................................................................219 1. Özel Sektördeki Sosyal' Diyalog Uygulamaları..................................................................................220 2. AB Süreci ve Sosyal Diyalog............................................................................................................222 ONUNCU BÖLÜM İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ I. İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KONUSUNDA DÜNYADA YAŞANAN GELİŞMELER..................................227 1. AB Düzeyindeki Gelişmeler..............................................................................................................227 2. Uluslararası Çalışma Teşkilatı Düzeyindeki Gelişmeler....................................................................228 3. Dünya Sağlık Teşkilatı Düzeyindeki Gelişmeler................................................................................228 II. TÜRKİYE'DE YAŞANAN GELİŞMELER................................................................................................228 1. Ulusal iş Sağlığı ve Güvenliği Konseyi'nin Oluşturulması................................................................228 2. 4857 Sayılı İş Kanunu Gereği Çıkartılan Yönetmeliklerin İptali........................................................229 3. İş Sağlığı ve Güvenliği Alanında Mevzuat Çalışmaları......................................................................230 4. İş Sağlığı ve Güvenliği'nin Geleceği................................................................................................234 ONBİRİNCİ BÖLÜM ÇEVRE VE ENERJİ I. ÇEVRE POLİTİKALARI VE SANAYİMİZ................................................................................................239 1. Mevcut Durum................................................................................................................................239 2. 2006 Yılı İlerleme Raporu'nda Çevre Konusunda Yer Alan Hususlar..............................................240 3. 5491 Sayılı Çevre Kanunu Değişikliğine İlişkin Konfederasyonumuz Görüşleri ..............................240 II. ENERJİ POLİTİKALARI VE SANAYİMİZ ..............................................................................................243 1. Küresel Enerji Trendleri ..................................................................................................................243 2. Türkiye'nin Enerji Sorunu................................................................................................................247 3. Nükleer Enerji..................................................................................................................................251 III ONİKİNCİ BÖLÜM ÜCRET VE İŞGÜCÜ MALİYETİ I. TESPİTLER.......................................................................................................................................259 II. ÖNERİLER .......................................................................................................................................276 ONÜÇÜNCÜ BÖLÜM ÇALIŞMA HAYATININ HUKUKİ YÖNÜ I. ÇALIŞMA HAYATIMIZ VE TEMEL YASALARI...................................................................................281 1. Anayasamız.................................................................................................................................282 2. 4857 Sayılı İş Kanunu.................................................................................................................283 3. 2821 Sayılı Sendikalar Kanunu ile 2822 Sayılı Toplu iş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanunu ve Değiş Çalışmaları......................................................................................................................................288 4. Sosyal Güvenlik Kanunlarımız........................................................................................................296 II. ÇALIŞMA HAYATIMIZA İLİŞKİN YASAL DEĞİŞİKLİKLER....................................................................296 1. Anayasa Değişikliği........................................................................................................................296 2. 4857 Sayılı İş Kanunu Değişiklikleri................................................................................................296 3. 2821 Sayılı Sendikalar Kanunu ile 2822 Sayılı Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanunu'nda Yapılan Değişiklikler....................................................................................................................................297 4. Sosyal Güvenlik Kanunları'nda Yapılan Değişiklikler......................................................................297 5. iş Mahkemeleri Kanunu'nda Yapılan Değişiklik..............................................................................298 6. Vergi Kanunları'nda Yapılan Değişiklikler........................................................................................298 7. Kamu ihale Mevzuatında Yapılan Değişiklikler................................................................................299 8. Yatırımların ve İstihdamın Teşviki Mevzuatında Yapılan Değişiklikler............................................299 9. İcra İflas Kanunu'nda Yapılan Değişiklik........................................................................................300 10. Çevre Mevzuatında Yapılan Değişiklikler........................................................................................300 11. Diğer Kanunlarda Yapılan Değişiklikler..........................................................................................301 III. ÇALIŞMA HAYATIMIZA YENİ KATILAN BAZI DÜZENLEMELER..........................................................301 1. 5283 Sayılı Sağlık Kurumlarının Devri Hakkında Kanun..................................................................301 2. 5326 Sayılı Kabahatler Kanunu......................................................................................................302 3. 5378 Sayılı Özürlüler Kanunu '........................................................................................................302 4. 5393 Sayılı Belediyeler Kanunu......................................................................................................303 5. 5449 Sayılı Kalkınma Ajansları Hakkında Kanun............................................................................303 6. 5502 Sayılı Sosyal Güvenlik Kurumu Kanunu...............................................................................304 7. 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu...................................................305 8. 5520 Sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu...........................................................................................305 9. 5523 Sayılı Türkiye Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı Kurulması Hakkında Kanun.......................305 10. 5544 Sayılı Mesleki Yeterlilik Kurumu Kanunu.............................................................................305 11. 5548 Sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanunu.............................................................................305 12. 5582 Sayılı Konut Finansmanı Sisteminde Değişiklik Kanunu.....................................................306 13. 5627 Sayılı Enerji Verimliliği Kanunu...........................................................................................306 14. 5664 Sayılı Konut Edindirme Yardımlarının Tasfiyesine İlişkin Kanun.........................................306 15. 5684 Sayılı Sigortacılık Kanunu...................................................................................................306 16. 5654 Sayılı Nükleer Güç Santralleri Kuruluş Kanunu...................................................................307 IV. ONAYLANAN ULUSLARARASI SÖZLEŞMELER: GÖZDEN GEÇİRİLMİŞ AVRUPA SOSYAL ŞARTI.....307 IV 1. Avrupa Sosyal Şartı.......................................................................................................................307 2. Gözden Geçirilmiş Avrupa Sosyal Şartı..........................................................................................308 3. Türkiye'nin Çekince Koyduğu Maddeler..........................................................................................308 4. Avrupa Sosyal Şartı'nın Denetim Organları....................................................................................309 V. ÇALIŞMA HAYATINA İLİŞKİN YASA TASARI VE TASLAKLARI............................................................310 1. Sendikalar Kanunu ile Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanunu Değişiklik Taslakları..............310 2. İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu Tasarı Taslağı................................................................................310 3. Kıdem Tazminatı Fonu Kanun Tasarısı............................................................................................310 4. Borçlar Kanunu Tasarısı ................................................................................................................310 5. Türk Ticaret Kanunu Tasarısı..........................................................................................................311 6. Hava İş Kanunu Tasarısı................................................................................................................312 7. Devlet Memurları Kanunu Değişiklik Tasarısı..................................................................................312 8. Türk Ceza Kanunu'nun 301. Maddesinde Değişiklik Yapılmasına ilişkin Taslak ............................312 9. Sosyal Yardım ve Primsiz Ödemeler Kanun Tasarı Taslağı............................................................313 10. Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun Taslağı......................313 11. Markalar Kanunu Taslağı ..............................................................................................................313 12. Patent ve Faydalı Model Kanunu Taslağı ......................................................................................313 13. Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Tasarısı Taslağı..................................................314 14. AB'ne Uyum Çalışmaları Kapsamında Öngörülen Değişiklikler-Türkiye'nin AB Müktesebatı'na Uyum Programı (2007-2013) ..................................................................................................................314 ONDÛRDÜNCÜ BÖLÜM KONFEDERASYON FAALİYETLERİ I. TEMSİL FAALİYETLERİ........................................................................................................................319 1. Yurtdışı Temsil Faaliyetleri..............................................................................................................319 2. Yurtiçi Temsil Faaliyetleri ............................................................................................................326 II. TİSK TARAFINDAN YÜRÜTÜLEN FAALİYETLER ................................................................................329 1. Projeler ..........................................................................................................................................329 2. İmzalanan İşbirliği Protokolleri ......................................................................................................340 3. Düzenlenen Seminerler ..................................................................................................................342 4. Ziyaret ve Toplantılar......................................................................................................................350 III. KONFEDERASYON ORGANLARININ TOPLANTILARI..........................................................................356 1. Zorunlu Organlar ............................................................................................................................356 2. Diğer Kurullar..................................................................................................................................357 3. TİSK Komisyonları..........................................................................................................................357 IV. YAYIN FALİYETLERİ ......................................................................................................................359 1. Süreli Yayınlar ................................................................................................................................359 2. Belirsiz Süreli Yayınlar....................................................................................................................362 3. Elektronik Yayıncılık........................................................................................................................362 V. BASIN VE HALKLA İLİŞKİLER ............................................................................................................362 1. Yayın ve Rapor Tanıtımı..................................................................................................................362 2. Yazılı ve Görsel Basın......................................................................................................................363 3. Halkla ilişkiler..................................................................................................................................363 EKLER EK 1- Yasal Kıdem Tazminatı Tavanları..................................................................................................367 EK 2-Günlük Asgari Ücretler..................................................................................................................369 EK 3- SSK Primine Esas Kazançların Alt ve Üst Sınırları......................................................................370  |
