Sakatlar ve Türkiye'de Çalışma Sorunları
İÇİNDEKİLERiÇiNDEKiLERGiRiŞ B i r l n c i B ö l ü m «SAKATLIK» ve «S AKA T» KAVRAMLARI İLE TÜRLERİNE TOPLU BAKIŞ &.1. "SAKATLIK» NEDİR, «SAKAT» KİMDİR? . l- Genel Anlamda «Sakatlık» ve «Sakat» Kavramı l- işlevsel (Fonksiyonel) Anlamda «Sakatlık» ve «Sakat» Kavramı 1. İşlevsel Anlamda Sakatlığın Etkinliği Yönünden Ele Alınması. A) Yetenekten Yoksun Sakatlar : B) Yeteneği özürlü Sakatlar : 2. işlevsel Anlamda Sakatlığın Süresi Yönünden Ele AlınmasıA) Süresi Belirli «Sakatlıklar» ve «Sakatlar a) Süreksiz Sakatlıklar ve Sakatlar b) Sürekli Sakatlıklar ve sakatlar B) Süresi Belirsiz «Sakatlıklar» ve "Sakatlar" III-Göreli (İzafî) Anlamda «Sakatlık» ve «Sakat» Kavramı : ... ... ... ... ... ... ... ... &.2. SAKATLIK TÜRLERİ l- Sakatlıkların Kaynaklarına Göre Bölümlendirilmeleri 1. Fiziksel Sakatlıklar. A) Belirtileri Gözle Görülebilen Fiziksel Sakatlıklar .. B) Belirtileri Gözle Görülemeyen Fiziksel Sakatlıklar 2. Düşünsel Sakatlıklar. II- Sakatlıkların Oluşmalarındaki Nedene Göre Bölümlendirilmeleri : 1. Doğuştan Gelen Sakatlıklar. 2. Edinsel (Sonradan Olan) Sakatlıklar. A) Kazalar : B) Hastalıklar : C) Diğer Nedenler : İkinci Bölüm TÜRKİYE'DE SAKAT NÜFUS VE GÖSTERDİĞİ ÖZELLİKLER &.2. TÜRKİYE'DE SAKAT NÜFUS l- Türkiye'de Sakat Nüfusun Nitelik ve Niceliklerinin Saptamı : 1. Nüfus Sayımları. 2. Nüfus Kayıtları (Kütükleri). 3. Nüfus Araştırmaları. II- Türkiye'de Fiziksel Sakatlık ve Sakatlar: III- Tü rkiye'de Düşünsel Sakatlık ve Sakatlar :. &.2. TÜRKİYE'DE SAKAT NÜFUSUN GÖSTERDİĞİ ÖZELLİKLER . l- Türkiye'de S a ka tl a r ı n, Sakatlıklarının Doğuştan Gelmesine veya Edinsel Olmasına Göre Dağılımı II- Türkiye'de Sakatların Yaş Grupları ve Aktif Nüfus İçindeki Dağılımı III- Tü r k iy e'de Sakatların Cınselliklerine Göre Dağılımı IV- Türkiye'de Sakatların Yersel (Yerleşim Alanlarına Göre Dağılımı V- Türkiye'de Sakatların Çalışabilirlik lerine Göre Dağılımı VI- Türkiye'de Sakatların Eğitim, Düzey-lerine Göre Dağılımı : Üçüncü Bölüm DÜNYA'DA VE TÜRKİYE'DE SAKATLARIN TARİHSEL GELİŞİM İÇİNDEKİ GÖRÜNÜMLERİ &.1. DÜNYA'DA SAKATLARIN TARİHSEL GELİŞİM İÇİNDEKİ GÖRÜNÜMLERİ . l- Endüstri Devrimi Öncesi1. Ortaçağ'a Kadar Olan Dönem. 2. Ortaçağ'dan Endüstri Devrimine Kadar Olan Dönem (Orta ve Yeniçağ Dönemi) II- Endüstri Devrimi ve Sonrası : 1. Endüstri Devriminden Birinci Dünya Savaşı Sonuna Kadar Olan Dönem. A) Toplumun Süregelen Sosyal ve Ekonomik Yaşantısı İçinde Sakatlar : B) Oluşan Yeni Ekonomik Sistemler İçinde Sakatlar C) Oluşan Yeni, İnsancıl Düşünceler İçinde Sakatlar 2. Birinci Dünya Savaşından Günümüze Kadar Olan Dönem. &.2. TÜRKİYE'DE SAKATLARIN TARİHSEL GELİŞİM İÇİNDEKİ GÖRÜNÜMLERİ . 1- Cumhuriyet Öncesi Dönemi: II- Cumhuriyet Dön e m i : 1. 1920-1961 Yılları Arasındaki Dönem. A) Sakatlıkları Önlemeyi ve Sakatlara Yardımı (Parasal ve Aynî) Amaçlayan Tedbirler: B) Sakatların Eğitimlerini Amaçlayan Tedbirler : C) Sakatların Tıbbî ve Meslekî Esenlendirilmeleri ile Çalıştırılmalarını Amaçlayan Tedbirler : 2. 1961 Yılından Günümüze Kadar Olan Dönem. A) Sakatlıkları Önlemeyi ve Sakatlara Yardımı (Parasal ve Aynî) Amaçlayan Tedbirler : B) Sakatların Eğitimlerini Amaçlayan Tedbirler C) Sakatların Tıbbî ve Meslekî Esenlendirilmeleri ile Çalıştırılmalarını Amaçlayan Tedbirler :Dördüncü Bölüm ÇALIŞMA HAYATINDA SAKATLAR VE KORUNMALARI &.1. ÇALIŞMA HAYATINDA SAKATLAR l- Sakatların Çalışma Hayatında Yer Alma Nedenleri :. 1. Nicelik Nedeni. 2. Nitelik Nedeni. 3. Ekonomik Nedeni. 4. Birey, Toplum ve Devlet Görüşlerindeki Değişmeler Nedeni. II- Sakatların Çalışma Hayatında Yer Alma Engelleri : 1. Ekonomik Engeller. A) Ekonominin Hizmet Harcamaları Yönü : B) Ekonominin Tam İstihdam ve İşsizlik Yönü : 2. Sosyal Engeller. 3. Yasal Engeller. III- Sakatla rın Çalışma Hayatında Yer Alma Yolları : 1. Sakatların Yasal Zorunluluk Olmadan Çalışma Hayatında Yer Almaları. 2. Sakatların Yasal Zorunluluk ile Çalışma Hayatında Yer Almaları. &.2. ÇALIŞMA HAYATINDA SAKATLARIN KORUNMALARI l- Sakatların Çalışma Hayatında Korunma Nedenleri :II- Sakatların Çalışma Hayatında Korunma Yolları : 1. Sakatların İşe Yerleştirilmeden Önce Korunmaları. A) Tıbbî Tedavi ve Esenlendirme Çalışmaları : B) Eğitim Çalışmaları : Ç) Meslekî Esenlendirme Çalışmaları : 2. Sakatların işe Yerleştirilmede Korunmaları. 3. Sakatların işe Yerleştirilmesinden Sonra Korunmaları A) Çalışan Sakatların Ücretlerde Korunmaları : B) Çalışan Sakatların Çalıştıkları İş, İşyeri ve İşkollarında Korunmaları : Ç) Çalışan Sakatların İş Süreleri, İzîn ve Tatillerde Korunmaları : D) Çalışan Sakatların Hizmet Akidlerinin Feshinde Korunmaları :. E) Sakatların Kamuoyunda Korunmaları Beşinci Bölüm TÜRKİYE'DE ÇALIŞMA HAYATINDA SAKATLAR VE KORUNMALARI &.1. ÇALIŞMA MEVZUATIMIZDA SAKAT ÇALIŞTIRMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ l- Sakat Çalıştırma Yükümlülüğünü Oluşturan Temel Kaynaklar 1. 854 Sayılı Deniz İş Kanunu. 2. 1475 Sayılı İş Kanunu. II- Sakat Çalıştırma Yükümlülüğünün Kanuni Çerçevesi : 1. Uygulama Alanı ve Çalışanlar Sayısı Yönünden A) İş Kanunlarına Tabi İşyerlerinde : B) iş Kanunlarına Tabi Olmayan Daire ve Kurumlarda : 2. Çalışma Kesimi ve İşlerin Nitelikleri Yönünden. 3. Sakat Sayılma Koşulları Yönünden. A) Sakatlığın Türü Yönünden : B) Sakatlığın Etkinliği Yönünden : C) Sakatlığın Süresi Yönünden : D) Sakatın Yaşı Yönünden : III-Sakat Çalştırma Yükümlülüğünün Düzenlenişi : 1. İşveren Yönünden : A) İşverenin Belli Esas ve Ölçüde Sakat Çalıştırması B) İşverenin İşe Uygun Sakat Çalıştırması : Ç) İşverenin Diğer Yükümlülükleri : 2. İşve İşçi Bulma Kurumu Yönünden. A) Kurumun Sakatların İşe Yerleştirilmesinde İzlediği Yol ve Sorunları : a) Başvurma . b) Seçme c) Gönderme B) Kurumun Sakatları Esenlendirme ve Korumalı İşyerleri Açma Yükümlülüğü : Ç) Kurumun İşbirliği ve Denetim Yükümlülüğü : IV- Sakat Çalıştırma Yükümlülüğüne Uyulmaması : &.2. ÇALIŞMA MEVZUATIMIZDA ÇALIŞAN SAKATLARA İLİŞKİN ÖZEL KORUYUCU HÜKÜMLER . l- Çalışan Sakatların Ücretlerine İliş-kin Özel Koruyucu Hükümler : II- Çalışan Sakatların İş Süreleri, İzin ve Tatillerine ilişkin Özel Koruyucu Hükümler :III- Çalışan Sakatların Hizmet Akitleri-nin Feshine ilişkin özel Koruyucu Hükümler. SONUÇ |