Türkiye Cumhuriyeti Milli Eğitimi

Kitap : Türkiye Cumhuriyeti Milli Eğitimi

Yazar : * Nevzad Ayas

Dil : Türkçe

Bölüm : Sosyal Politika

Yayın Yeri : Ankara

Yayın Tarihi : 1948

Yayıncı : Milli Eğitim Bakanlığı MEB

Tür : Kitap

Kitap No : 4284

İÇİNDEKİLER


İÇİNDEKİLER
- ? ' &

Önsöz.
Başlıca kaynaklar
Glriş:
1 - Devlet ve Maarif : Devlet, Millet, Vatan - Devletin ögeleri - Devletin . tanımı - Devletin ilkeleri - Devlet ve güç - Devlet ve hukuk : hukukun aldığı şe-killer - Devlet erkleri -Kamu hizmetleri, Devletin görevleri-Devlet -hizmetleri arasında Maarifin yeri' ve önemi-Kamu öğretiminin konusu ve başlıca soravları öğretim tekeli, öğretimde layiklik, Tek Oku), Okulsonu öğretimi, bilimi tut-mak ve korumak. "
2 - «Kamu Maarifi» düşüncesinin doğuşu i Maarif; bilgi: öğrenim ve öğretim - öğrenim ve öğretim insan için bir hak mıdır ?
- Türlü toplum safhalarında öğrenim ve öğretim : Sop, Boy, Kent,..
- Devlet hayatında öğrenim ve öğretim hakkının geçirdiği saf- .. halar: Eski zaman devletleri ve maarif- Orta zaman ve maarif: orta zamanda Batı devletleri ve maarif, orta zamanda Doğu devletleri ve maarif: İslâm ve
Türk - İslâm devletlerinin yasama ve maarif hayatlarında altı dönem. Yeni çağda, yakın Çağlarda Batı devletleri ve maarif: Fransız devrimi ve maarif. Amerikada Bağımsızlık savaşları ve maarif, başka memleketlerde ödevlilik; Fransada Maarif Bakanlığının kuruluşu, başka emleketlerde Maarif Bakanlıkları - Yeni çağda yakın çağlarda Türk - Müslüman devletleri ve Maarif: Altıncı' dönemin ikinci safhası; Tanzimat ve Maarif.
Vargı 94
Birinci Bölüm:
1 - Maarif Teşkilâtı ne demektir? 2- Cumhuriyetimizin Maarif teşkilâtı:
A) Anayasa ve Maarif, B) Cumhuriyet Halk Partisi programı ve maarif.
3 - A) Merkez ve İllerde Maarif Teşkilâtımız. B - Tarihçe
İkinci Bölüm:
Maarif teşkilâtında çalışanları meslek ve memurluk yönünden ilgilendiren baş­lıca kanunlar: A, B, C öbekleri. - B öbeğine giren kanunlar araşında Tevhidi tedrisat ve Türk harfleri kanunları ile ilgili tarihçe - C öbeğine giren kanunlar. Üçüncü Bölüm:
1 - öğretim örgenlenimlerinin dizgesi; öğretim dereceleri: Genel öğretim, tek. nik öğretim. 2 - Genel öğretim dereceleri: A) İlk öğretini, B) orta öğretim, C) yüksek öğretim. 3 - Teknik öğretim ve dereceleri. 4 - öğretmen yetiş­tirme. 5 - Halk Eğitimi
A -İlk öğretim:
- Ödevlilikve ödevlîliğia yaş sınırları, yaptırımları, kamu ilk okuluna devam ödevinin dışında kalan çocuklar, ödevle ilgili iıtatistikltr ve harta, ,ilk öğretim ödevinin uygu derecesi, köylerde ödevin gereği gibi uygulanması için bulunan ve kanunlaştırılan tedbirler, meslek zümreleri ve köy istatistiği -İlk öğretimde bütünlük ve devam soravı - Şehir Ve köylerde ilk öğretim ödevi yönünden du­rum-İlle öğretim Ve parasızlık - İlk öğretim okulları-İlk öğretim okullarında öğ­renim «üresi-İlk öğrenim ve Türk vatandaşlığı.ilk okul öğretmenleri: Hakları ve görevleri - İlk öğretim dereprogramları, ilk okullarda eğitim ve öğretim-İlk öğretim yönetmeliği-İlk okul binaları. - Tarihçe.
B - Orta Öğretim :
1 - Okullar : A - Görev, B - İdare. 2 - öğretim işleri ı öğretmenler, gö­revleri) Lise ve orta okullar talimatnamesi, lise ve orta okul programı, öğrenim süresi ; öğretmenlerin hakları 3 - öğrenci işleri: kayıt ve kabul, ücret, pansi-yon ; parasız yatılı öğrenciler - Eğitim, disiplin işleri -Okul - Aile Birlikleri, İmtihanlar 4 - Dera aletleri S - Binalar. 6 - Orta öğretimin önemi ve verimi. Tarihçe.
C - Yüksek öğretim:
Yükaek Öğretim kurumları - 1 - Üniversiteler: Üniversite kavramı-özerklik ve tüzelkişilik Üniversiteler ve Fakülteler nasıl kurulur ? - Üniversiteler içinde Fakülteler, okullar, Enstitüler, bilim araştırma, öğretim ve yayım kurumları -Görevler - 1) Organlar - Hükümet deneti - 2) Öğretim Üyeleri - Memurlar ve hizmetliler - Disiplin isleri -Malî hükümler - A) İstanbul Üniversitesi Fakülteleri-B) Ankara Üniversitesi Fakülteleri .yüksek Okullar: Siyasal Bilgiler okulu, Güzel Sanatlar Akademisi, Devlet Konservatuarı - Yüksek öğretimde maaş dereceleri, kadrolar - Memurların öğretim kurumlarına devamları - Tarihçe.
3 - Teknik Öğretim ve Dereceleri:
1 - Kuruluş: Teknik öğretim okulları ve kurs İm. 2 - öğretmenler: Hak ve görev. 3 - Okullar: A) öbeğine girenler: Erkek Sanat okulları, Erkek Sanatenstitüleri, Kız Enstitüleri, orta, ticaret okulları ve ticaret liseleri, Orta yapı okulları ve yapı usta Enstitüleri, orta terzilik okulu. Ankara kimya sanat ensti-tüsü-Yüksek Teknik ve meslek okulları; Ankara yüksek teknik okulu ve Teknik okulu, İstanbul teknik okulu, Motor usta okulu, yüksek ekonomi ve ticaret okulları,İstanbul Teknik Üniversitesi - B) öbeğine giren okullar ye kurs­lar: Akşam erkek sanat okulları, Akşam erkek terzilik okulu. Akşam ticaret okulları, Köy demirciliği ve marangozluğu gezici kursları, Akşam . kız sanat: okulları, Köy kadınları gezici kursları-Döner sermaye, spariş ve olgunlaşma atelyeleri - Sınai,kurumlarda ve maden ocaklarında mesleki kurslar Milli Eğitim Bakanlığına bağlı teknik okullarında yetiştirilecek askerî mühendisler - Teknik öğretim işlerinde program (plânlaştırma). Tarihçe.
4 - Öğretmen yetiştirme)
1 - öğretmenlik bir meslektir 2 - Kuruluşlar : Öğretmen okulları. 3 - Öğ­retmen okullarında yetişmemiş öğretmenler. 4 - Genel öğretim öğretmen kurs-ları ve okulları: Köy eğitmeni yetiştiren kurslar, Köy enstitüler),' İlk öğretmen okulları, yüksek köy enstitusü orta öğretmen okulları Ve eğitim enstitüleri, Eği-tim enstitüleri, Yüksek öğretmen okulu, Pedagoji enstitüsü, 5 - Teknik öğre-tim öğretmen kursları ve; Teknik öğretmen okulları okulları: Kurslar : Kız meslek öğretmen okulu, erkek teknik öğretmen okulu. 6 - Öğretmen okulları dışından öğretmenlik için iki yol: Birinci ve ikinci yollardan öğretmenlik: İlk öğretimde, Otta öğretimde (Genel orta öğretim ve teknik orta öğretim), orta derecede öğretmen okullarında, 7 - Yüksek okullarda ve Üniversitelerde öğret­menlik.Öğretmtenlik payeleri. 8-Öğretmen okulları öğretmenlerinin maaşları, terfileri, cezalandırılma ve mükâfatlandırılmaları. 9 - Öğretmen ihtiyacı ve öğretmen okullarının verimi. Tarihçe.
5 - Halk Eğitimi :
1 - Devletin Halk Eğitimiyle ilgili kuruluşları: Köy Akşam okulları, köy ve bölge meslek kursları, türlü teknik ve meslek kursları, Millet okulları, Üniversite konferansları, Yayım ve kitaplık yoluyla halk eğitimi, halk okuma odaları, Güzel sanatların korunması yoluyla halk eğitimi (Konservatuar uygulama sahnesi ve opera stüdyosu, Cumhurbaşkanlığı Filârmonik Orkestrası, Folklor arşivi, Resim galerisi, Devlet resim ve heykel sergisi, Anıtlar jürisi, Güzel sanatlar dergisi), İstanbul Belediyesi Konservatuarı, İstanbul Milli, oyunlar ve danslar akademisi, Radyo, 2 - Devlet Kuruluşları dışında halk eğitimi: A-Halkevleri, Halkoda­ları, B - Devlet kuruluşları dışında halk eğitimiyle ilgili başka araçlar - Bili­mi tutmak ve korunu k - Tarihçe.
Üçüncü Bölüme k:
1 - Yabancı Memleketlerde Türk Öğrencileri t A - Yabancı memleketlerde 1416 sayılı kanun hükmüne göre öğrencilik. B - Yabancı mem-leketlere memur iken gönderilenler, C - Yabancı memleketlere, öğrenim için kendi hesaplarına gidenler. Tarihçe.
2 - Devlet Hizmetinde Yabancı Öğretmenler ve Uzmanlar»
A - Devlet hizmetinde yabancı öğretmenler: Genel ilköğretimde, g. orta öğretimde, g. yüksek öğretimde; teknik Öğretimde. B - Devlet hizmetinde ya- bancı uzmanlar. Tarihçe
Dördüncü Bölüm
Teftiş Görevi: M. Eğitim Bakanlığı, merkez kuruluşu -Teftiş görevi, tefti; kurulu, G. Müfettişlikler kadrosundaki M. Eğitim müşavirleri, ilk öğretim müfettişleri, kanunla kendilerine teftiş yetkisi de verilmiş olanlar - Teftişin önemi. Tarihçe.
Beşinci Bölüm :
Düzenleme Görevi: 1 Talim ve Terbiye Kurulu, 2 - Millî Eğitim Şûrası. Talim ve Terbiye Kurulu ile M. Eğitim Şûrasının görevleri ve kuruluş-
ları Tarihçe
Altıncı Bölüm:
Millî Eğitim Bakanlığının Türlü Görevleri :
1 - Eski Eserler ve Müzeleri A - Görev B - Kanunlar, tüzükler, kararnameler, yönetmelikler, Asari Atika Nizamnamesi, Muhafazai âbidat hak­kında nizamname, genelgeler. - C - Müzeler: Devlet müzeleri, özel idareler­den yardım gören müzeler, Ç - Anıtları Koruma kurulu, iller «Muhafazai âbidat» kurulları, İstanbul eski eserleri kotuma encümeni . Müzeler ve anıtlar danışma komisyonu- Koruma işleri için bir yardım derneği - Koruma ve onarma işleri: Türkiye tarihî anıtları (öntasarı) - Kazılar. Tarihçe
. 2 - Beden Eğitimi, İzcilik-Askerlik öğretimi: A) Beden eği­timi ve izcilik: Görev. Okul içinde Beden eğitimi, okul dışında beden eğitimi, okullarda izcilik.'B) Askerlik öğretimi: Askerliğe hazırlık dersleri - Türkiyede gençlik teşkilâtının Türk vatandaşlarına hasrı. Tarihçe.
3 - Yayım:
Görev : M. Eğitim Basımevi ve şubesi, Bakanlık Basımevi - Devlet kitapları döner sermayesi Müdürlüğü, Basma yazı ve resimleri derleme müdürlüğü - türlü yayımlar, özel yayımlara yardım - yayım işleriyle ilgili yönetmelikler - Tarihçe.
4 - Kitaplıklar:
Görev, kuruluşlar: A - Envanterler hazırlanması, B - Yazma kitapların
katalogları, C --' Kitap'ıkların zenginleştirilmesi, P - Cilt atelyesi - Kitaplıkla­rın yönetim-ve akçe yönünden dorumları :? ödenekleri Devlet bütçesinden veri­len kitaplıklar, ödenekleri iller bütçelerinden verilen kitaplıklar. - Kitaplıkların birleştirilmesi - Kitaplıkçı yetiştirme işi - Özel kitaplıklar - Millî Kitaplık. Tarihçe.
5 -Okul Müzesi
Görev. Tarihçe.
6 - Rasathane:

Kuruluş ve görev:Tesisler, teknik görevler, bilimsel görevler - Bilimsel tesislerin bölümleri: Astronomi, Astrofizik, Arz manyetizması, Sismoloji, Meteoroloji ve hava elektriği bölümleri - Rasathane binaları - Kitaplık. Tarihçe.
7 - Sağlık İşleri : Prevantoryum ve Sanatoryum :
Görev, kuruluşlar : 1 - Okul içindeki sağlık işleri, 2 - Okul dışındaki sağlik işleri -Sağlık, işlerinin teftişi - M. Eğitim kuruluşlarında görevli hekimlerin me­murin kanununun 84 üncü maddesi yönünden durumları - Tarihçe»
8 - Ortaklaşa hizmetleri
A - Hukuk Müşavirliği, B - Zatişlerî Müdürlüğü, C - özel Kalem Müdür­lüğü, D - Seferberlik ve askerlik öğretim müdürlüğü, E - Levazım Müdürlüğü, F - Evrak müdürlüğü, G - Saymanlık işleri, H İstatistik İşleri - M. Eği­tim İstatistikleri Tarihçesi.
Yedinci Bölüm : Başka Bakanlıklara Bağlı Meslek Okulları ve Kursları :
Başka Bakanlıklara bağlı okulların türleri - A - Askerlikle ilgili okullar: Orta derecede askerî okullar, Yüksek derecede askerî okullar: Harb okulu (Kara ve hava), Deniz Harb okulu ye Deniz Lisesi, Yedek Subay okulu, Harb Akademisi, Askerî Tıp okulu ve Gülhane Askerî Tıp Akademis, Askerî Veteriner okulu, B - İç emniyet işleriyle ilgili okullar: Jandarma subay okulu; Polis okulu, Enstitüsü ve koleji C - Sağlıkla ilgili okullar: Sağlık memuru okulları, hemşire ve laborant okulları, köy ebe okulları - D - Maliye Okulu - E - Tarımla ilgili okullar: Orta tarım okulları, Teknik tarım okulları, teknik bahçıvanlık okulları, tarım aletleri ve makineleri uzmanlık okulu, tarım makinist okulu, hayvan sağlık memurları okulu, Orman okulları, Yüksek tarım Enstitüsü- F - Tapu ve ka­dastro okulu - G - Meteoroloji meslek okulu * H - Zonguldak maden teknisiyen
okulu İ :- Ulaştırma ile ilgili okullar:. Yüksek denizcilik okulu, Demiryolu meslek okulu, ilk okullar, Pansiyonlar; Posta, telgraf, telefon me»lek okulu -Tarihçe.
Sekizinci Bölüm :
özel öğretim :
Anayasa ve özel öğretim-Gözetimde ve denetlemede kanunî esas- özel okulun tanımı - «Lozan Sulh Muahedenamesi» nde otel öğretimle ilgili hükümler-Türki-yedeki yabancıların özel öğretim yönünden dorumları - Yabancı özel okullar' ve "ilk öğretim - Üç türlü özel öğretim okulu - özel okullar hakkındaki yönetmelik ve genelgeler - Üç türlü özel öğretimle ilgili okullarda genel durum-Memle­ ketimizde bulunan özel okullar: Özel Türk okulları,özel azınlık okulları, özel yabancı okulları - Tarihçe.
Dokuzuncu: Bölüm
Millî Eğitimle İlgili Akçalı İşler
Devlet örgütlerinde temelli iki öğe: Bireyler, şeyler. - Akçalı işler-M. Eğitim hizmetleri ve giderleri- Bütçe -M. Eğitim hizmetleri ve kamu giderleri'- A) Ge­nel giderlerle yapılan M. Eğitim hizmetleri, B) M. Eğitim hizmetlerinden mahallî giderlerle yapılanlar: İllerde, köyler için- Kamu gelirleri : A - Devlet gelirleri, B - Mahallî idareler gelirleri. . C - Köy gelirleri - Be1ediye ve M. Eğitim -Tarihçe.
Onuncu Bölüm :
Yabancı Memleketlerde Millî Eğitim :
1 - Birinci ve ikinci Dünya harbleri arasındaki durum: A - Çeşitli devletle­rin Batı sistemine göre kurulan M. Eğitim örgütlerinde İlke birliğiyle rejim uygunluğundan veya yakınlığından doğan başlıca benzerlikler. B - Çeşitli dev­letlerin Batı örneğine göre kurulmuş eğitim sistemleriniz de, rejim ayrılığından veya toplumsal yapılar ve şartlarla ihtiyaçlardan doğan başlıca farklar ve ayrı­lıklar : Toplumsal şartlar.- Ayrılıklar ve farklar: 1 - Anayasalarda M. Eğitimin durumu, 2 - M. Eğitim kuruluşları, 3 - M Eğitim hizmetlerinin devlet ve mahallî idareler arasında paylaşılması, 4 - Eğitimde devlet gözetiminin ve de­netlemesinin amiri, 5 - Kamu öğretiminin konusu, vatandişın yetiştirilmesinde güdülen amaç, 6 - İlk öğretimde ödev çağı, 7 - Genel ve teknik öğretim okullarının türlü derecelerde kurulu. şekilleri, 8 - Yöneltim, 9 - Ders müfre­dat programları, kitaplar, imtihanlar, 1O - öğıetmen yetiştirme, 11 - Okul
-dışı, okul sonu öğretimi, Halk eğitimi, 12 - Eğitim ve öğretim yöntemleri.
2 - İkinci Dünya Harbinden sonra eğitim alanında beliren yeni soravlar ve akımlar: a) Eğitim sistemleri ve kuruluş'arı ile ilgili soravlar ve akımlar, b) Milletlerarası eğitim soravlan ; Milletlerarası ahlâk ve barış.
Genel Vargı:
1 - Nicelik karşılaştırmaları, 2 - Nitelik karşılaştırması. 3 - Millî Eğitim soravlarımız. (Yanlış -Doğru) Cetveli Hakkında :
Kitapta çok dizme sehvi bulunmadığından ayrıca bir (Yanlış - doğru) cet­veli eklenmemiştir. Nasılsa dikkatten kaçmış yanlışlar :
1) Bunlardın bazılarının doğrularını bulmak pek kolaydır: 1923 ün yanındaki rakamın 1939 değil,1339 (Sshife: 137, Satır! 21); İstatistik cetvelinin başın­daki kelimelerden birinin «Lahliller» değil, «Tahlilleri (Sah. 150); «Encümeni Demiş» te ikinci kelimenin «Dâniş» (Sah' 467, S. 22), ; «Vfyon müzesi» nde birinci kelimenin «Afyon» (Sah. 542, S. 13) olması gerektiğini bulmak gibi.
2) (Sah. 147. S. 29) da «veya» dan sonra şunlar da eklenecektir: cmekStibi hususiyede veyahut ebeveyn veya». (Sah. 686, 692) de sözbaşında bulunan «Azın­lık özel okulları» nın başına (2 - ) yerine (B-), »Yabancı özel Okullar» ın başına da(C -) konacaktır.