Türkiye'de Gezici Ve Geçici Kadın Tarım İşçilerinin Çalışma Ve Yaşam Koşulları Ve Sorunları
İÇİNDEKİLERÇİZELGELER DİZİNİÖZET .............. ABSTRACT......... GİRİŞ .............. BÖLÜM I 1. ARAŞTIRMANIN AMACI VE ÖNEMİ ................... 2. İŞBİRLİĞİ YAPILAN KURUM VE KURULUŞLAR......... 3. MATERYAL VE YÖNTEM ............................ 3.1. Araştırmada Kullanılan Materyal ...................... 3.2. Araştırmada Kullanılan Yöntem....................... 3.2.1. Araştırma kapsamına alınan illerin seçimi ............ 3.2.2. Araştırma kapsamına alınan kadın tarım işçilerinin seçimi 3.2.3. Araştırma kapsamına alınan tarım aracılarının seçimi 3.2.4. Anket uygulama zamanları ve anket uygulanacak kadın tarım işçilerinin seçimi...................... 3.2.5. Gözlem notlan ve formları........................ 3.2.6. Pre-test uygulaması............................. 3.2.7. Alan çalışmaları............................... 3.2.7.1. Anketörlerin eğitimi ......................... 3.2.7.2. Elde edilen verilerin bilgisayarda değerlendirilmesi 4. KONU İLE İLGİLİ ÇALIŞMALAR ...................... BÖLÜM II 1. TARIM İŞÇİLERİNİN VE ÖZELLİKLE KADIN TARIM İŞÇİLERİN HUKUKİ DURUMU....................................... 2. ILO SÖZLEŞMESİ İLE ILO TAVSİYE KARARLARI KARŞISINDA TARIM VE KADIN TARIM İŞÇİLERİ........................ 3. KADIN İŞÇİLERİN ÇALIŞMA İLİŞKİSİNDEN DOĞAN HAKLARI . . 4. KADIN İŞÇİLERİN KORUNMASI............................. 5. TÜRK HUKUKUNDA TARIM İŞÇİLERİNİN SOSYAL GÜVENLİĞİ . 5.1. Tanm İşçilerinin Sosyal Güvenliği Konusunda Yasal Düzenlemeler . . 5.1.1. Anayasada getirilen düzenlemeler......................... 5.1.2. Bireysel iş hukuku açısından getirilen düzenlemeler........... 5.1.3. 506 Sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu....................... 5.1.4. 2925 Sayılı Tanm İşçileri Sosyal Sigortalar Kanunu...........5.1.5. 2926 Sayılı Tarımda Kendi Ad ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanunu ...................... 5.2. Daimi Tarım İşçilerinin Sosyal Güvenliğinin Kapsamı 5.2.1. Uygulama alanı ............................. 5.2.2. Sağlanan yardımlar........................... 5.2.3. Primler.................................... 5.3. Geçici Tarım İşçilerinin Sosyal Güvenliğinin Kapsamı 5.3.1. Uygulama alanı ............................. 5.3.2. Sağlanan yardımlar........................... 5.3.3. Primler.................................... 5.4. Tarımda Kendi Ad ve Hesabına Çalışanların Sosyal Güvenliğinin Kapsamı........................... 5.4.1. Uygulama alanı ............................ 5.4.2. Sağlanan yardımlar.......................... 5.4.3. Primler................................... BÖLÜM m GEZİCİ VE GEÇİCİ TARIM İŞÇİLİĞİNDE TARIM ARACILAR 1. TARIM ARACILARININ TANIMI VE YASAL KONUMLARI......... 1.1. Tarım Aracılarının Yerel İsimleri ve Tanımı.................... l.2. Tarım Aracılarının Yasal Konumlan........................., l .2.1. Tarım aracılarında aranılan nitelikler ...................... 1.2.2. Aracı belgesi ve getirdiği yükümlülükler ................... l .2.3. Tarım aracılarının denetimi............................. 1.2.4. Tanm aracılığında Türkiye İş Kurumu' nün sorumluluğu...... l .3. Uygulamada Tanm Aracılarının Durumu ..................... 2. ALAN ARAŞTIRMASI BULGULARI ............................ 2.1. Araştırma Kapsamında Ele Alınan Tanm Aracılarının Sosyo-Ekonomik Nitelikleri............................... 2.1.1. Tanm aracılarının yaşı ve doğum yerleri................... 2.1.2. Tanm aracılannın medeni durumu ....................... 2.1.3. Tanm aracılannın eğitim ve mesleki durumları.............. 2.1.4. Tanm aracılannın iş deneyimleri ........................ 2.1.5. Tanm aracılarının aracı belgesine sahip olma durumlan....... 2.2. Tanm Aracılannın İş İşçi ve İşveren Temin Yollan ve İlişkileri 2.2.1. Tanm işçilerinin getirildikleri yerler ve sayılan ............. 2.2.2. Tanm işçilerinin getirilme biçimleri ve ulaşım masrafları...... 2.2.3. Tanm işçilerinin seçilme biçimi ......................... 2.2.4. Tanm işçilerinin iş ve işveren konusunda bilgilendirilme durumu 2.2.5. Tanm aracılannın işverenler ve işçilerle ilişkileri ve yaşanılan sorunlar ...................................2.3. Tarım Aracılarının Barınma ve Sağlık Konularına İlişkin Sorumlulukları ve Davranışları........................... 2.3.1. Barınma yerlerinin seçimi ve izin alma durumu ........... 2.3.2. Barınma ve çalışma yerlerinde işçilerin temel gereksinimlerini karşılama durumu ................................. 23.3. Tarım aracılarının işçilerin sağlık sorunlarına ve iş kazalarına karşı aldıkları önlemler ............................. 2.3.4. Tarım aracılarının ve işçilerin sosyal güvenlikleri, sağlık güvenceleri................................. 2.4. Tarım Aracılarının Ücret Belirlenmesindeki Sorumlulukları ve Davranışları........................... 25. Tarım Aracılarının Yasal Konumlarına İlişkin Bilgi Düzeyleri ve Davranışları................................... 2.6. Taran Aracılarının Tarım İşçiliğine İlişkin Görüşleri .............. 2.7. Tarım Aracılarının (ve işçilerinin) Çevre ve Kamu Kurumlan İle İlişkileri ve Yaşanılan Sorunlar.............................. BÖLÜM IV GEZİCİ VE GEÇİCİ KADIN TARIM İŞÇİLERİ 1. TÜRKİYE TARIMINDA İSTİHDAM VE TARIM İŞÇİLİĞİ........... 2. TÜRKİYEDE KADININ KIRSAL YAŞAMDAKİ YERİ VE TARIMSAL ÜRETİMDEKİ ROLÜ.......................................... 2.1 .Kadının Kırsal Yaşamdaki Yeri ................................ 2.2. Kadının Tarımsal Üretimdeki Rolü ............................. 2.3.Tarımda Gezici (Mevsimlik) Kadın Tarım İşçiliği ..................... 2.4. Gezici Tarım İşçiliğinde Ailelerin Barınma Koşullan............... 2.5. Gezici Taran İşçiliğinde Kadının Aile İçerisindeki Konumu ......... 2.6. Gezici Tarım İşçiliğinde Sosyal ve Ekonomik Yaşam Koşullan......... 3. ALAN ARAŞTIRMASI BULGULARI ............................. 3.1. Temel Nitelikler ............................................ 3.1.1. Yaş................................................. 3.1.2. Eğitim düzeyi......................................... 3.1.3. Medeni durumu........................................ 3.1.4. Mesleki durundan ve sosyal hareketlilik .................... 3.2. Aile Yapısı ................................................ 3.2.1. Ailenin kurulması ..................................... 3.2.2. Ailede nikah ve koşullan ................................ 3.2.3. Ailelerde boşanma durumu............................... 3.2.4. Çocuk varlığı ......................................... 3.2.5. Doğum sayısı ......................................... 3.2.6. Ölü doğum sayısı ...................................... 3.2.7. Ailelere göre ideal çocuk sayısı .............................. 3.2.8.Aile planlaması yöntemlerini kullanma durumu.................. 3.2.9. Eşi ile akrabalık durumu.................................... 3.3. Sosyal Güvenlik Durumu........................................ 3.3.1. Kadınlara göre sosyal güvenliğin anlamı....................... 3.3.2. Kadınların bağlı oldukları sosyal güvenlik kurumları............. 3.4. Çalışma Süreleri ve İşgücü Hareketliliği............................. 3.5. Ücret Yapısı .................................................. 3.6. İş Alma ve İşi Bırakma Durumları ................................. 3.7. Yaşam Koşulları ve Standartları................................... 3.7.1. Kadınların çalıştıkları yerlerdeki barınakları .................... 3.7.2. Kadınların iş bölümündeki payları............................ 3.7.3. Kadınlann sağlık durumları ve sağlık kurumlan ile ilişkileri ........ 3.7.3.1. Kadınlann en son doktora gitme zamanı .................. 3.7.3.2. Kadınlann 2001 yılı çalışma dönemindeki hastalıktan........ 3.7.3.3. Kadınlann çalışmaları esnasındaki hastalıkları ............. 3.7.3.4. Çalışma koşullarından kaynaklanan yaygın hastalık durumu 3.7.3.5. Kadınlann hastalıklarıyla ilgili girişimleri ................. 3.7.4. Beslenme alışkanlıkları beslenme ve tüketim biçimleri ............ 3.7.5. Seyahat koşullan.......................................... 3.8. Tarım İşçiliğine İlişkin Görüşleri .................................. 3.8.1. Ücrete ilişkin görüşleri ..................................... 3.8.2. Tanm işçiliğinden memnun olma durumu ...................... 3.8.3. Tanmda çalışan kadınların en önemli sorunları.................. 3.8.4. Tanmda çalışma koşullarını düzeltmek için yapılması gerekenler 3.8.5. Kadınlann mesleki eğilimleri ve özlemleri...................... 3.8.6. Tanm işçisi/çiftçi olmasaydı yerleşilmek istenilen yer ............ 3.8.7. Tekrar dünyaya gelse tarım işçisi ile evlenme isteği............... 3.9. Sosyal Çevre İle İlişkiler ........................................ 3.9.1. Ailede karar yapısı........................................ 3.9. l. l. Tanmda gezici işçiliğin aile ilişkilerine ve çeşitli kararlara etkisi 3.9.1.2. Çalışma yerine yönelik kararlar ......................... 3.9.1.3. Oy vermelerinde karar mekanizması ..................... 3.9.2. Ev işlerinde yardımlaşma durumu ............................ 3.9.3. Gezici koşulların çocukların eğitimine etkileri................... 3.9.4. Çalışma ortamında çıkan sorunlara çözüm arama ................ 3.9.5. Çalışma yerinde kadınlar arasında gruplaşma durumu............. 3.9.6. Kadının ailedeki görevi .................................... 3.9.7. Erkeğin ailedeki görevi..................................... 3.9.8. Kadmlann çalışma yerinden şehre gitme durumları............... 3.9.9. Kadınlann haber kaynaklan................................. 3.9.10. Kadınlann televizyonda izledikleri programlar .................3.9.11. Kadınların gazete/dergi ve kitap okuma durumu 3.10. Kadınların Mal Varlıkları ................... 3.11Kadınların Yaşamlarına İlişkin Beklentileri ..... BÖLÜM V GEZİCİ VE GEÇİCİ KADIN TARIM İŞÇİLERİNİN ÇALIŞMA VE YAİ KOŞULLARINA İLİŞKİN GÖZLEMLER 1. AMAÇ......................................................... 2. GÖZLEMLER ................................................ 2 .1 Adana-Pamuk Tarımında Gezici Kadın İşçiliği........................ 22Aydın-Pamuk Tarımında Gezici Kadın İşçiliği ........................ 2.3 Konya-Şekerpancarı Tarımında Gezici Kadın İşçiliği, Kornişon Tarımında ve Tasnif İşlemlerinde Geçici Kadın İşçiliği.................. 2.4.Eskişehir-Şekerpancarı Tarımında Gezici Kadın İşçiliği ................. 2.5.Manisa-Üzüm Tarımında Gezici ve Geçici Kadın Tarım İşçiliği........... 2.6.Ordu, Giresun-Fındık Toplamada Gezici Kadın Tarım İşçiliği ............ 2.7 .Rize-Çay Tarımında Gezici ve Geçici Kadın Tarım İşçiliği............... 2.8 Ankara, Polatlı İlçesi-Şekerpancarı Tarımında Gezici Kadın Tarım İşçiliği 2.9 Ankara, Beypazarı İlçesi-Havuç Tarımında Gezici ve Geçici Kadın Tarım İşçiliği ....................................... BÖLÜM VI SONUÇ: DEĞERLENDİRME VE ÖNERİLER 1. TARIMDA GEZİCİ VE GEÇİCİ OLARAK ÇALIŞAN KADIN TARIM İŞÇİLERİ HAKKINDA : DEĞERLENDİRME - ÖNERİLER........ 2. TARIM ARACILARI HAKKINDA: DEĞERLENDİRME-ÖNERİLER . 3. SON SÖZ .................................................. KAYNAKLAR EKLER I. Tanm Aracısı Belgeleri .................................. II. İşgücü Hareketliliğine İlişkin Haritalar...................... III. Tanm İşçileri Çalışma Ve Yaşam Koşullarına İlişkin Fotoğraflar IV. Konu İle İlgili Gazete Haberleri ..........................  |
