Petrol-İş 1995-1996
İÇİNDEKİLERİçindekilerContents Tablolar Listesi List of Tables Sunuş Introduction TÜRKİYE'DE SOSYAL-EKONOMİK-POLİTİK PANORAMA Social-Economic-Politic Panorama in Türkiye Giriş 1. Ekonomik Gelişmeler .1 Gelir Dağılımı ve Artan Eşitsizlik .2 Kamu Kesimi Dengeleri ve Artan Kaynak Aktarma Mekanizması .3 Sermaye Hareketleri .4 İşsizlik .5 Enflasyon .6 Türk parasının Değer Kaybı .7 Özelleştirme .8 Gümrük Birliği .9 Dış Ticaret Açıkları .10 Ekonomik Paketler: Kaynak Arayışları .11 Faiz, Borç ve Savaş Bütçesi .12 1996 Yılı Ekonomisi Sonuçları II. Siyasi Dinamikler: Seçim Sonuçları ve Koalisyonlar II.1 Siyasal Yelpaze ve Seçim Dinamikleri II 2 Koalisyon Hükümetleri Dönemi III. Toplumsal Dinamikler: Neo-Lebaral Politikaların Açmazları III.1 Toplumsal Olanın Ekonomik İlişkiler Dolayımında Tahrip Edilmesi III.2 Toplumsal Muhalefet (İşçi ve Kamu Çalışanları Sendikaları) III.3 Eğitim Hakkı ve Öğrenciler III.4 Kürt Sorunu III.5 Neo-Liberal Uygulamalar Ürününü Veriyor: Deregülasyon ve Suç Ekonomisi III.6 Tarikatlar: Umutsuzluk Ortamından Sahte Umutlara III.7 Güçlü Devlet ve İnsan Hakları 1 Mayıslar Sonuç Yerine REJİM TARTIŞMASINA YOL AÇAN MGK TOPLANTI VE BİLDİRİLERİ 2000'E 3 KALA DÜNYAMIZ Our World 3 Left To The 2000 Giriş Temel Belirleyici Unsurlar: Piyasa, insan Hakları, Demokrasi Piyasa insan Hakları Demokrasi 1997'e Girerken Dünya Ekonomisi Dünya Ekonomisinin Genel Görünümü Enflasyon Üretim Kapasiteleri Emek Piyasaları ve İşsizlik Konjonktürel Farklılıklar ve Ekonomik Büyüme Uluslararası Sermaye Piyasaları Maliyesi Gelişmiş Ülke Ekonomileri Japonya ABD İngiltere Almanya Hollanda 96'nın Önemli Dış Siyasal Gelişmeleri Eski Yugoslavya Dramı Çeçenistan'da Barışa Doğru Afganistan İç Savaşı Filistin Sorunu Ruanda Felaketi Pakistan'da Otoriteye Geri Dönüş Fransa'nın Nükleer Denemeleri Clinton'un Yeniden Seçilişi Türk Dış Politikası Çekiç Güç Mü, Keşif Güç Mü? Kardak Krizi Kıbrıs'da Çözümsüzlük Türkiye-AB İlişkileri İnsan Hakları İNSAN HAKLARI İHLALLERİ ve TÜRKİYE İnsan Hakları (Kavramının Oluşumu Türkiye'de İnsan Hakları Türkiye İşkence Uygulayan 29 Ülke Arasında Türkiye'de İnsan Haklan ihlallerine Örnekler. 1995 Yılı Özeti 1996 Yılı Özeti DÜNYADA SENDİKAL HAREKET World Trade Union Movement Dünyada Artan Gelir Uçurumu ve Artan Yoksulluk Dünyada İşten Çıkarmalar Müteahhit-Taşeron Yaygınlığı Dünyada Sendikal Hak ihlalleri-1994 ILO'nun "Küreselleşme"ye Alınışı Lome Sözleşmesi ICFTU 16. Kongresi Avrupa işletme Konseyleri Kopenhag Zirvesi İsveç'te Ulusal ve Uluslararası Dayanışma Örneği: Toys "R" Us Volkswagen'de Dünya Grevi işten Çıkarmalara Karşı Büyük Renault Mitingi Sendika Kampanyaları İngiliz ve Alman Sendikaların Üye Ortaklığı DÜNYADA SENDİKAL HAREKETTEN BAZI ÖRNEKLER AFRİKA AMERİKA Latin Amerika Mercosur Kuzey Amerika ASYA ASYA ve PASİFİK AVRUPA ZORUNLU TASARRUF ve KONUT EDİNDİRME YARDIM FONU Forced Saving and HoUse Providing Fund ZORUNLU TASARRUF Hesaptaki 550 Trilyon .Nemasız "Nema" . Zorunlu Tasarrufun Nemalandırılmasında Kayıplar . Petrol-İş Nema Düşüklüğünü Dava Etti Tasfiye Teşebbüsü Zorunlu Tasarrufa İlişkin Sorunlar Zorunlu Tasarruf Örneği de Kimin "Kan Emici" Olduğunu Ortaya Koyuyor Taleplerimiz KONUT EDİNDİRME YARDIM FONU Talebimiz 1997 MALİ YILI BÜTÇESİ 1997 Fiscal Year Budgetary Genel Giriş . 1997 Bütçesi'nin Genel Görüntüsü Bütçe Harcamaları Bütçe Gelirleri Değerlendirme 1996 YILI BÜTÇESİ: AYNI TAS AYNI HAMAM Mt? 1996 Fiscal Year Budgetary: Is it The Same as Before? Bütçelerin Samimiyeti ve Güvenirliliği Giderek Yol Olmakta Bütçe K. Tasarıları Ön Plana Çıkarılırken Kesin Hesap . Tasarıları Arka Plana Bütçelerin Planlarla ve Yıllık Programlarla Uyumlu Hazırlanması Geleneği Tahribata Uğramakta Bütçe Disiplini Uygulama Slrasında Sağlanmaya Çalışmakta Bütçenin Genellik ve Birlik ilkelerinden Giderek Uzaklaşılmakta "Bütçelere Anayasaya Aykırı Hükümler Koymak" Bir Gelenek Haline Gelmekte Bütçe Esnekliğini Giderek Yitirmekte Bütçenin Kamu Hizmeti Üretme Boyutu Giderek Aşınmakta Bütçenin Yükünü Giderek Vasıtalı Vergiler Taşımakta Prototip Bütçenin Özellikleri 1996 Bütçesi Farklı Bir Bütçemidir? BANKALAR VE SERMAYE PİYASASI Banks and Capital Markets Bankacılık Alanında 1996 Yılında Gelişmeler Kurumsal Gelişmeler Banka Şube Sayısında Gelişmeler Bankalarda Çalışanlar Banka Özkaynakları Banka Mevduatında Gelişmeler Mevduat Dağılımında Bölgelerarası Dengesizlik Mevduatın Büyük Bölümü Sayılı Ellerde Mevduatta kamusal Sermayeli Bankaların Payı Azalıyor Banka Kredilerinde Gelişmeler Kredilerde Bölgesel Dengesizlik Banka Kredilerin Ekonomik Sektörlerarası Dağılımı Banka Kredilerinin Vade İtibariyle Dağılımı Banka Kredilerinin Kamu ve Özel Kesimler Arasında Dağılımı Kredilerin Firmalar Arası Dağılımı Batık ve Donuk Krediler T.C. Merkez Bankası Kredilerinde Gelişmeler Banka Kârları ve Ödedikleri Vergiler 1996 YILINDA BANKACILIK ALANINDAKİ GELİŞMELERE İLİŞKİN GENEL DEĞERLENDİRME SERMAYE PİYASASINDA GELİŞMELER Birincil Piyasada Gelişmeler İkincil Piyasada Gelişmeler Sermaye Piyasası ve Menkul Kıymetler Borsasına İlişkin Genel Değerlendirme TÜRKİYE'DE FİNANSAL SERBESTLEŞTİRME DENEYİMİ The Financial Liberalization Experience in Türkiye 1. Giriş II. Türkiye'de Finansal Reform ve Mali Derinleşme III. Kamu Sektörü Açığının Gelişimi IV. Kısa Vadeli Sermaye Hareketleri ve Ulusal Ekonomiye Etkileri IV. 1- Kısa Vadeli Sermaye Hareketleri Merkez Bankası'nın Bağımsız Politika İzleme Olanağını Sınırlamaktadır IV.2- Kısa Vadeli Sermaye Hareketleri Ulusal Mali Piyasaların Özgün Gelişimini Engellemekte ve Kırılganlığını Arttırmaktadır IV.3- Kısa Vadeli Sermaye Hareketleri Gelir Bölüşümünü Bozucu Etki Yapmaktadır V. Sonuç KÜRESELLEŞME SÜRECİNDE FİNANSAL SERMAYE TÜRKİYE'DEKİ SANAL DEMOKRASİNİN YAPISI The Structure of Imaginary Democracy in Türkiye Giriş 1. Türkiye'nin Demokratikleşme Çabalarının Başlıca Evreleri II. Demokratik Bir Toplumdaki Temel Kurumların Türkiye'deki Görünümü i. Millet Meclisi İİ. Yargının Bağımlı Yapısı iiİ. Basının Gelişimindeki Aşamalar ve Bugünkü Durum iv. Yerel yönetimler demokratik Bir Ortam Oluşturuyor mu? v. Sendikalar ve Demokratik Katılım vi. Diğer Sivil Toplam Örgütleri. vii. Siyasi Partiler. viii. Anayasanın 13. Maddesi ve Demokrasi Vargı TÜRKİYE'DE ÖZELLEŞTİRME Privatization in Türkiye Her Derde ilaç: Özelleştirme "Bölücülük" Suç, Ya Satışlar Hükümet Programı ve Bütçede Özelleştirme Özelleştirmede Bazı Yeni Düzenlemeler KiT'ler Yine de Kara Geçtiler Özelleştirmede 1.1 Milyar Dolar Açık Özelleştirme Hızı Artırılıyor Özelleştirme İçin Üste Para Veriliyor Satışlar ve Türler. Özelleştirilen Firmaların Dağılımı Yeniden Kamulaştırılanlar Büyük Firmaların Özelleştirmedeki Yeri Yağmalama Raporları Yapılan Özelleştirmelerden Örnekler Özelleştirme ve Hukuksuzluk Özelleştirilme iptalleri İşçilere-Sendikalara Satış - Karabük Demir ve Çelik Fabrikaları'nın Sendikaya Devri - EBK'nin Hak-İş'e Devri -Tersaneler - Deniz Nakliyat T.A.Ş. - Özelleştirme ve Yine Bazı Sendikalar. Özelleştirmenin Bazı Sonuçları ................................................................................ 263 - İşten Çıkarmalar oranı % 53................................................................................ 263 - iş Kaybı Tazminatı Aldatmacası........................................................................ 263 - Özelleştirilen Kuruluşlarda Sendikalaşma oranı % 36......................................... 264 - Tekelleşme ve Tekel Fiyatları.......................................................................... 264 Özelleştirmeye Karşı Eylemler................................................................................ 266 SAĞLIK VE SOSYAL GÜVENLİKTE ÖZELLEŞTİRME ....................................... 301 Privatizatipn in Health and Social Security Sağlıkta Özelleştirme ............................................................................................. 301 SSK'nın Özelleştirilme Süreci................................................................................. 302 Kurum Tesislerinden Yararlanma ............................................................................. 303 Yeni Tasanlar.......................................................................................................... 303 Dövizle Emeklilik..................................................................................................... 303 Kurum Mallarının Satışı........................................................................................... 304 İSTİHDAM VE İŞSİZLİK .......................................................................................... 305 Employment and Unemployment 6 Milyon işsiz ............................................................................................................ 305 Yevmiyeli ve Geçici işçi Artışı .................................................................................. 309 En Uzun Çalışma Türkiye'de: 2470 Saat..................................................... 309 Part-Time İstihdam Üçte Bir Oranda ...................................................................... 310 İşlevsiz İİBK.................................................................................... 312 Diğer Ülkelerde işsizlik ............................................................................................. 312 ENFLASYON.......................................................................................................... 315 Inflation Yüksek Enflasyon Sürüyor...................................................................................... 315 Akaryakıt ve Diğer Bazı Zorunlu Gereksinimlerde Fiyat Artışları ............................. 315 Türkiye Enflasyonda Dünya Şampiyonu .................................................................. 316 ASGARİ ÜCRET ...................................................................................................... 325 Minimum Wage 4 Milyon Asgari Ücretli............................................................................................ 325 Asgari Ücretli Tüpgaz için 2 Gün 6 Saat Çalışıyor.................................................. 326 Avrupa, ABD'de ve Türkiye'de Asgari Ücret............................................................ 331 ÜCRETLER VE İŞÇİLİK MALİYETİ....................................................................... 335 Wages and Labour Cost Ücret Araştırmasından Kaçınılıyor.......................................................................... 335 Ücretlerin Düşüşünde Görülmedik Hız .................................................................... 335 Diğer Ücret Serilerinde de Gerçek Ücretler Düşüyor.............................................. 336 Kârlar İse Sürekli Yükseliyor................................................................................... 336 Ücret Eklerinde Düşüş Ücretlerden Çok Daha Yüksek ........................................... 337 İşçilik Maliyeti Bileşiminde Değişimler.................................................................. 337 Gelir Vergisi İçin En Uzun Çalışma Türkiye'de ....................................................... 337 Türkiye ve Diğer Ülkelerde Ücretler....................................................................... 338 500 BÜYÜK SANAYİ KURULUŞUNDA ÜCRET VE SERMAYENİN BÖLÜŞÜM ORAN VE EĞİLİMLERİ.......................................................................................... 353 Rates and Trends of Shares of Wage Earners And Capital in 500 Biggest Firms Çalışan Sayısı Azalıyor Kârlar Artıyor.................................................................... 353 Ücretin Pastadan Aldığı Pay Görülen En Düşük Düzeyde ...................................... 353 Kamu ve Özel Sektör Ücretleri Düşük Düzeyde Eşitlendi...................................... 354 işçi Verimliliği Artıyor Ücreti ise Düşürülüyor.......................................................... 354 Faaliyet Dışı Kâr Patlaması ..................................................................................... 355 İşkolları Ayrımında Bölüşüm ................................................................................. 355 TÜRKİYE'DE KİŞİSEL GELİR DAĞILIMININ GÖRÜNÜMÜ ................................... 3735 The View of Personal Income Share in Türkiye Giriş ................................................................................................. 375 Gelir Dağılımı ve Büyüme".................................................................... 375 Kişisel Gelir Dağılımının Tanımlanması................................................................. 378 Gelir Eşitsizliğinin Ölçümü ..................................................................................... 379 Lorenz Eğrisi........................................................................................................ 379 Sıralama Yöntemi................................................................................................ 380 Gini Katsayısı....................................................................................................... 381 Türkiye'de Yapılmış Gelir Dağılımı Çalışmaları .................................................... 381 1963 Gelir Dağılımı Araştırması.......................................................................... 381 1968 Gelir Dağılımı Araştırması ........................................................................... 382 1973 Gelir Dağılımı Araştırması ........................................................................... 382 1986 Gelir Dağılımı Araştırması........................................................................ 383 1987 Gelir Dağılımı Araştırması ........................................................................... 383 1994 Gelir Dağılımı Araştırması.......................................................................... 384 Sonuç ...................................................................................................................... 385 TÜRKİYE'DE İLLERE GÖRE GELİR DAĞILIMI: 1975-1995 ................................ 387 Income Share by Provinces 1975-1995 Giriş........................................................................................................................ 387 Veriler...................................................................................................................... 387 Yöntem .................................................................................................................... 388 İl KBGSYİÜ Değerlerinin Ortalama Düzeyinin incelenmesi................................... 390 il KBGSYİÜ Değerlerinin Yayıklığının incelenmesi................................................ 391 il KBGSYİÜ Değerlerinin Çarpıklığının incelenmesi............................................... 393İl KBGSYİÜ Değerleri Dağılımlarının Tepe Sayılarının İncelenmesi...................... 394 İl KBGSYİÜ Değerlerinde Dişadüşenlerin incelenmesi........................................ 395 Sonuç ....................................................................................................................... 396 TÜRKİYE'DE SEKTÖREL YAPININ BÖLGELERARASI KARŞILAŞTIRILMASI 1987-1995............................................................................................................... 405 Inter-Regional Comparison of Sector Structure in Türkiye Giriş ......................................................................................................................... 405 İllerin ve Bölgelerin Gayri Safi Yurt içi Hasılaya Katkıları ........................................ 406 İllerin ve Bölgelern Tarım Kesimi Katma Değerindeki Payları................................ 411 İllerin ve Bölgelerin Sanayi Kesimi Katma Değerindeki Payları ............................... 412 illerin ve Bölgelerin Hizmet Katma Değerindeki Payları .......................................... 413 GELİRİN FONKSİYONEL DAĞILIMI VE YATIRIMLAR .......................................... 423 Functional Distribution of Income and Investment Türkiye'de Yatırımların Gelişimi.............................................................................. 424 Türkiye'de Ücret Yatırım ilişkisi............................................................................... 428 TOPLU İŞ SÖZLEŞMELERİ-GREVLER-DİRENİŞLER .......................................... 431 Collective Agreements-Strikes-Passive Strikes TOPLU İŞ SÖZLEŞMELERİ.................................................................................. 431 TİS Kapsamı İşçi Sayısında Düşüş ......................................................................... 431 1995 Kamu Sözleşmeleri....................................................................................... 431 1997 Kamu Sözleşmeleri........................................................................................ 435 GREVLER.............................................................................................................. 441 Tarihin En Büyük Grevi 1995'de Oldu ..................................................................... 441 DİRENİŞLER.......................................................................................................... 453 EŞEL-MOBİL HER AÇIDAN ÜCRETLİ İÇİN KAYIP İŞVEREN İÇİN DE KAZANÇTIR............................................................................................................. 471 Echelle-Mobile Is Lost For Wage Earner and Gain For Boss in Any Way Neden Şimdi Eşel-Mobil? ...................................................................................... 471 Tanımı.................................................................................................................... 472 Eşel-Mobil Bir Ücret Pazarlığıdır......................................................................... 472 Bu Sistem Yalnızca Demokrasinin Olmadığı Ülkelerde Uygulanmaktadır...... 472 Avrupa'da Asgari Ücret Belirleme Sistemi de Pazarlık ile .................................. 473 Türkiye'de Eşel-Mobil........................................................................................... 473 1994 II. Yarıyı Unutmadık ....................................................................................... 474 Eşel-Mobil Sendikal Anlayış ile Zıttır................................................................... 474 Eşel-Mobil Sendikasızlaştırma Demektir............................................................ 475, Eşel-Mobilin Uygulanmasından Doğacak Kayıplar........................................... 475 Ücretler Arasındaki Farklılıklar Daha da Artacak, Birlik Daha da Güçleşecektir....................................................................:................................... 476 Eşel-Mobil ile Ücretlerde Kayıplar....................................................................... 476 Örneğiyle Eşel-Mobilin Ücret Kayıbına Yol Açışı ................................................ 478 Ücret Belirlemede Doğru Yöntem ....................................................................... 479 İŞÇİ SAĞLIĞI VE İŞ GÜVENLİĞİ .......................................................................... 483 Workers Safety and Health İSİG ve Yetersiz SSK istatistikleri........................................................................... 483 ÜYELERE YÖNELİK İSİG ANKETİ SONUÇLARI ...................................................484 The Result of Questionnaire Survey on VVorkers' Safe and HealthÖrgütlü Olunan İşyerleri Anket Araştırmamız .......................................................... 484 İSİG Üzerine Üyelerin Sendikamızdan İstekleri ....................................................... 484 "İŞYERİ SAĞLIK DOSYASI" ANKETİ SONUÇLARI............................................ 486 The Results of Questionnaire Survey of "Work Place Health Dossier" İşyeri Sağlık Dosyalan ............................................................................................. 486 Özet Bulgular....................................................................................................... 486 İşyerlerine ilişkin Genel Bilgiler............................................................................ 486 Yemek ve İçme Suyu ............................................................................................ 486 İşyerlerinde Sağlık Riskleri.................................................................................. 487 işyerlerinde Gaz-Sıvı-Biyolojik Zararlılar............................................................. 488 Koruyucular ve Gereksinimler............................................................................ 488 İş Kazaları ve Meslek Hastalıkları........................................................................ 488 İSİG ile Yapılan Çalışmalar ve ilk Yardım ............................................................ 488 SOSYAL GÜVENLİK................................................................................ 497 Social Security Bozuk Sosyal Güvenlik Sistemi............................................................................. 497 Sosyal Güvenliğe ilişkin Son 2 Yılda Olan Gelişmeler........................................... 501 Batırılmaya Çalışılan SSK ....................................................................................... 503 Çiğnenmek İstenen Emeklilik ............................................................................. 511 Sosyal Güvenlik Sistemi Üzerine Öneriler.............................................................. 513 Türkiye ve Diğer Ülkelerde Sosyal Güvenlik Karşılaştırması.................................. 515 SENDİKALAŞMA................................................................................................... 517 Unionization Türkiye'de Sendikalaşma Eğilimi....................................................... 517 Bakanlık İstatistikleri......................................................................................... 517 Yetki Barajı ........................................... 518 Sendikalar-Konfederasyonlar-Üyeler...................................................................... 518 Ekonomik ve Sosyal Konsey ................................................................................... 518 DİĞER ÜLKELER VE TÜRKİYE'DE SENDİKALAŞMA ORANLARI................... 533 Union Density in Türkiye and Other Countries Sendikalaşma Oranlarında Toparlanma .................................................................. 533 SHELL-MOBİL-BP İÇİN "TÜKETMEME" KAMPANYASI.................................... 537 "Not /o Consume" Campaign For Shell-Mobil-BP Petrol-İş'in Toplu iş Sözleşme Yetkisi Düşürülüyor................................................ 537 Bu Firmaların Uyguladıkları Sendikasızlaştırma Yöntemleri................................... 537 Sendika Hakkı İçin Tüketimden Gelen Gücün Kullanılması................................... 538 Görülen En Geniş Katılımlı Bir Eşgüdüm Komitesi Oluşturuluyor.......................... 539 Eşgüdüm Komitesi Eylem Planı............................................................................. 540 Uluslararası ve Diğer Ülke Sendikalarından Geniş Destek ..................................... 540 Firmalar İki Yönden Kaybediyor............................................................................. 542 Yeni Bir Gelenek...................................................................... 542 SENDİKASIZLAŞTIRMA........................................................................................ 543 Deunionisation 5 Milyon Sendikasız ................................................................................................. 543 Sendikasızlaştırma Üst Boyutlarda .......................................................................... 544 Yetkisiz Sözleşme Dönemi..................................................................................... 544 Petrol-İş'İn Yetkili Olduğu İşyerlerinde Örgütlülük.................................................. 544 Kapsamdışı Personel............................................................................................. 546 Müteahhit/Taşeron İşçiliği....................................................................................... 547 Sözleşmeli Personel................................................................................................ 547 Diğerleri.................................................................................................................. 547 Petrol-İş Üyelerine Oranlar..................................................................................... 547 İŞTEN ATILMALAR.................................................................. 549 Dismissals işten Çıkarmalara İlişkin Veri Yetersizliği............................................................. 549 Belirlenebildiği Kadarı ile 8 Yılda 600 Bin Sendika Üyesi İşten Çıkarıldı................ 550 işten Çıkarmalar 1996 Yılında Yeniden 1994 Düzeyine Çıktı ................................. 550 İşkolları Ayrımında İşten Çıkarmalar................................................................... 550 Özelleştirme Nedeniyle işten Çıkarmalar............................................................... 551 Sendikalaşma Hakkı İşten Çıkarmalar İle Çiğneniyor............................................ 551 Kamu Özel Ayrımında İşten Çıkarma ve Ayrılmalar............................................. 551 Belediyelerde İşten Çıkarmalar.............................................................................. 552 İşten Çıkarmalara Karşı Bileşik Güç ........................................................................ 552 KAMU ÇALIŞANLARI (MEMURLAR)................................................................... 575 Civil Servants Kamu Çalışanları Gerçek Ücretlerinde Düşüş: % 61.5 ;.......................................... 575 Eşel-Mobil Hep Kaybettirir...................................................................................... 576 KAMU ÇALIŞANLARI SENDİKALARI.................................................................. 580 Kamu Çalışanları Sendikalarına Verilen Vaatler Baskıya Dönüştü ......................... 580 Kimileri Kapatıldı Kimileri de Kapatılmak İsteniyor................................................. 580 1990'dan Bu Yana Sürdürülen Sendikalaşma Mücadelesi..................................... 580 Dar Gelen Yasal Mevzuat...................................................................................... 581 Evrensel Kazanımlara Verilen Önem ...................................................................... 581 Belirleyici Olan: Mücadele ....................................................................................... 581 Anayasa Değişimi Yetersiz Grevli Toplu Sözleşmeli Hak ....................................... 582 Kamu Çalışanları Sendika Yasa Tasarısı ............................................................... 582 Gelişmekte Olan Kamu Çalışanları Sendikal Örgütlülüğü ....................................... 583 Uluslararası Bağlar Güçlendiriliyor......................................................................... 584 Toplu Sözleşme Hakkı Avrupa insan Hakları Mahkemesinde ................................ 584 Kamu Çalışanlarının da Üç Konfederasyonu! ......................................................... 584 Sonuç..................................................................................................................... 585 GENÇLİK............................................................................................................... 601 Youth Giriş ......................................................................................................................... 601 Çalışan Çocuklar.................................. 602 Çocukların Çalışma Nedenleri................................................................................ 602 Çalışma Yaşı ve Temel Eğitim ................................................................................ 603 Eğitim ve "insan Kaynaklan".................................................................................. 604 Çalışan Çocuklar Güvencesiz ................................................................................. 606 Sokağın Çocukları.................................................................................................. 609 İşçi Gençlik........................ 610 Tehlikeli ve Ağır Koşullar........................................................................................ 611 Genç işsizler.................. 613 Genç İşsizler Ordusu ............................................................................................... 615 Mesleki ve Teknik Eğitim ......................................................................................... 616 Mesleki Teknik Eğitimde Hedefler.......................................................................... 617Okul Öncesi Eğitim .................................................................................................. 619 İlk ve Orta Öğretim ................................................................................................ 619 Yükseköğretim ....................................................................................................... 621 Öğretim Elemanları................................................................................................ 622 Nitelik ..................................................................................................................... 622 Finansman ve Harçlar............................................................................................. 622 Parasız-Bilimsel-Demokratik Üniversite................................................................. 625 1995-1996 Basında Gençlik .................................................................................... 626 ESNEKLİK.............................................................................................................. 633 Flexibilty Giriş........................................................................................................................ 633 Önemi..................................................................................................................... 633 Türkiye'de Uygulanışı Üzerine ................................................................................. 634 Konu '89 Petrol-Iş Yıllığında da Yer Almıştı............................................................. 635 1994 Krizi ve Sıçrayan Esneklik............................................................................. 635 Petrol-lş Esneklik Araştırması................................................................................ 636 "Esneklik"le Türkiye'de Patronlar Neyi Amaçlamaktadırlar? .................................... 636 Toplu iş Sözleşmelerinde Esneklik Dayatması.................................................... 637 Esnekleşmeye Tavrımız......................................................................................... 638 Yazılar.................................................................................................................... 638 PETROL-İŞ'İN ÖRGÜTLÜ OLDUĞU İŞYERLERİNDE ESNEKLİK ARAŞTIRMASI..................................................................................................... 639 Araştırma Kapsamı ............................................................................................. 639 Araştırma Konuları............................................................................................... 639 Toplam Kalite Yönetimi ve Alt Uygulamalarından Kalite Çemberlerı.................... 640 ISO 9000 Belgeliler ................. 640 "Yeni Teknolojiler"..... 641 iş Başı Eğitim .................................................................................................... 641 Ortalama Çalışma Süreleri-Fazla Mesai-Vardiyalar............................................ 641 işin sayı ve Çeşidi.................................................. 641 işverene Öneri............................................... 641 Sonuçlar ........................... 641 ESNEKLİK: Fordizmden Post-Fordizme Dönüşümün Anahtarı....................... 647 Fransız Düzenleme Okulu .................................... 647 Esnek Uzmanlık ................. 649 -Esnek Firma.................................. 652 Post-Fordist Çalışma Hayatında Esneklik............................................................. 653 TARİHSEL VE TOPLUMSAL BİR SÜREÇ OLARAK KAPİTALİZM VE ESNEKLİK 661 Giriş 661 Fetişizm ve Yabancılaşma ......................... 664 Toplumsal İlişkiler Sistemi Olarak Kapitalizm ve Sermaye Birikim Süreci.............. 666 Emek Süreci ve Artı-Değer Biçimleri: Mutlak ve Nispi Artık-Değer.......... 667 Esneklik ve Artı-Değer ............... 669 Mülkiyet-Hukuk ve Devlet ................ 672 Üretim Süreci ve Tüketim .............................. 673 Sermaye Birikimi-Rekabet-Esenlik...................... 674 Para-Kredi ve Fınansal ilişkiler.............................................................................. 676 1970'lerin Krizi...................... 677 Makro-Mekanizmalar ve Neo-Liberalizmin önlenemeyen Yükselişi...................... 678Krize Karşı Sermayenin Mikro Ölçekli Yeniden Yapılanma Stratejileri: Esnek Sermaye Birikim Biçimi.......................................................................................... 680 Alt-Sözleşme İlişkileri ............................................................... 682 İşin Yoğunlaşması ve Esneklik.............................................................................. 683 Tüketim ve Esneklik..................... 686 iletişim ve Finansal Gelişme ......................................... 687 Sonuç ..........,..,..,..,.,....,.......,.....,..................... 687 İŞGÜCÜ PİYASALARINDA ESNEKLİK TÜRKİYE İÇİN GEÇERLİ BİR KAVRAM MIDIR? .................................................................................. 693 Giriş 693 İşgücü Piyasalarında Esneklik Kavramı ve Türkiye işgücü Piyasaları................... 695 A) işgücü Piyasalarının Yapısal özellikleri ve Esneklik ........................................ 695 B) Sanayileşme Düzeyi, Sanayileşme Stratejileri ve Esneklik............................ 699 C) işgücü Piyasaları Dönüşümü ve Esneklik.................................................... 701 Sonuç 702 ESNEK ÜRETİME DAYALI BİR REKABET STRATEJİSİ GELİŞTİRİLEBİLİR Mİ? TÜRKİYE'DE FASON ÜRETİM ....................................................................... 707 1 Kriz ve Esneklik ..,......... 707 II. İşgücü Piyasaları ve Esneklik .. 707 III.Esnek Üretim Biçimleri.......................................................................... 708 IV. Az Gelişmiş Ülkeler ve Esnek Üretim Biçimleri ............. 709 V. Uluslararası Rekabet ve Esnek Üretim ................................................ 710 VI. Türkiye'de Fason Üretim: Gelişimi ve Yapısı ..... II. Türkiye'de Esnek Üretime Dayalı Bir Rekabet Stratejisi Geliştirilebilir Mi? 714 FİNANSAL ESNEKLİK.............................. ......................................................... 717 Finansal Riskler önlenebilir Mi? ............................................................. 718 Finansal Esneklik ve Emek Kesimi ,.............,. 718 Sonuç POST-FORDİST EMEK SÜRECİNDE SERMAYE/ÜCRETLİ EMEK İLİŞKİSİ...... 721 1- İşletme Yönetimi Açısından Yalın Üretim............................................ 721 2- Emek Açısından Yalın Üretim ...,.......,......,. 723 3- Sonuç ,..... 730 BİR YANILSAMA OLARAK DEĞİŞİM YÖNETİMİ VE ÇALIŞMA İLİŞKİLERİ...... 733 1-Giriş ..... 733 2- Değişim ve Değişim Yönetimi Yaklaşımları.................................................. 733 3- Değişim Yönetimi Söylemi ve Yanılsama...... 740 4- Sonuç ........................................................................................... 744 Endüstriyel İlişkiler: "Çatışmadan Uzlaşma" Bekleniyorsa ... 745 ESNEKLİK YA DA "EMEK PİYASASININ" KÜRESELLEŞMESİ......................... 747 Günümüz Sermaye Birikiminde iki Temel Strateji: Küreselleşme ve Esneklik ........ 748 Küreselleşme İddiası ve Gerçek: "Küreselleşen Yalnızca Sermaye ve Pazar" 750 Esneklik Küresel Rekabetin Zorladığı Uygulamalar mı? ......................................... 753 Esneklik: "Küreselleşen Emek Piyasasinın Bedeli mi? .....,.,.... 758 Küreselleşen Piyasalar ve Emek Açısından Sonuçlar ............................ 760 Karşı Stratejiler: Küreselleşmenin Tamamlanması, Kuralsızlığın Önlenmesİ, 765 ESNEK EKONOMİNİN YÜKSELİŞİ VE İŞÇİ HAREKETİNİN GELECEĞİ............ 773Önce Tanım........................................................................................................... 773 Verimlilik Kavramına da Esneklik ............................................................................ 773 Esnek Ekonomi...................................................................................................... 774 Esneklik Tartışmaları.............................................................................................. 776 Düşünbilimsel (ideolojk) Olarak ........................................................................... 776 Çalışma Yaşamına Etkileri................................................................................... 777 Dünya Sendikacılarının Koydukları Amaçlar....................................................... 781 Sonsöz................. 781 İŞÇİLER ESNEKLEŞİYOR MU, PARÇALANIYOR MU? ....................................... 783 Japonya'nın UYum Mekanizmaları......................................................................... 785 Sendikanın İşlevi.................................................................................................... 790 Oluşturulabilecek Politikalar................................................................................... 792 Sonuç..................................................................................................................... 798 ÇALIŞIMA MEVZUATI VE ESNEKLEŞTİRME....................................................... 803 1- İş Hukukunun Esnekleştirilmesi.......................................................................... 803 II- Neden iş Hukukunun Esnekleştirilmesini İstiyorlar............................................ 804 l/l- İş Hukukunun Hangi Hükümlerinin Esnekleştirilmesini İstiyorlar....................... 807 a- Genel Olarak .................................................................................................... 807 b- İş Hukukuna Hakim Prensipler ve Esnek/eşme ................................................ 807 c- İşgücü Piyasasının Esnekleştirilmesi için iş Hukukundan Arındırılması Gereken Katı Kurallar.................................................................................. 809 d- İşverenlere Göre iş Sürelerinin Esnekleştirilmesinin Önünde Engel Olan Yasa Hükümleri ....................................................................................... 813 e- Esnekleşme İçin At/pik istihdam ve iş Hukuku ................................................. 814 f- İşverenler iş Hukukunun "katı" Düzenlemelerine Karşın Esnekliği Hayata Geçirdiklerini i/an Etmişlerdir....................................................................... 815 IV- Esnekleşmenin Çalışanlar Açısından Sonuçları.............................................. 815 Sonuç.................................................................................................................... 818 YÖNETİME KATILMA'DAN KATILIMCI YÖNETİM'E GEÇİŞ SÜRECİNDE SENDİKALARIN KONUMU ................................................................................. 821 1-Giriş.................................................................................................................... 821 2- Yönetime Katılma Neydi? ................................................................................... 821 Karara Katılma ....................................................................................................... 822 Yürütmeye (icraya) Katılma .................................................................................... 822 Denetime Katılma ................................................................................................... 822 3- Şimdi Katılımcı Yönetim ..................................................................................... 823 4- Söylemin Karmaşası, Katılımcı Yönetim ve Sendikalar.................................... 825 5- Ne Yapma/ı (Sonuç).......................................................................................... 827 SINIF MÜCADELESİ REJİMİ OLARAK ESNEKLİK............................................ 829 1. Sınıf Hegamonyasının Yeni Paradigması........................................................... 829 II. Emek Rejimi O/arak Esnek Üretim ...................................................................... 832 III. Çalışma Rejimi Olarak Esneklik ......................................................................... 836 IV. Emeği Esnekleştirme Stratejisi Olarak İnsan Kaynağı Yönetimi...................... 837 V. Sınıfın Örgütlü Mücadelesi Açısından Esneklik .................................................. 841  |
