Sosyal Psikoloji Teori ve Sorunlar
İÇİNDEKİLERİÇİNDEKİLER ÖNSÖZ KISIM BİR. TEMEL İLKELER BÖLÜM I. SOSYAL PSİKOLOJİNİN ALANI VE SORUNLARI Sosyal Psikolojinin İki Yüzü. Temel bir bilim olarak sosyal psikoloji. Sosyal psikoloji uygulamaları. Toplumsal çözümlemenin Üç Seviyesi. Kişi ve grup seviyesinde toplumsal çözümlemeler. Grup dinamiği. Kurumsal inceleme yöntemi. Üç genel yöntemden örnekler. Üç çözümleme seviyesi arasındaki tümleyici ilişkiler. Kitabın Planı. Kısım I, Güdülenme, algı ve öğrenme ilkelerine göre çözümlemeler. Kısım II. Sosyal süreçler. Kışımı III. Çağdaş sosyal sorunlara uygulamalar, özet. BÖLÜMÜ. DAVRANIŞIN DİNAMİĞİ........................ Önerme ı:Güdülenme ve Molar Davranış. Çözümleme birimi. Molar davranışı başlatan temeller. Önerme II: Molar Davranış Dinamiğinin Kaynaklan. O andaki psikolojik alan. Genel düşünceler. Önerme III: Psikolojik Alandaki İstikrarsızlıklar Olarak Gerilimler. Gerilimlerin etkileri. İhtiyaç ve isteklerin değişkenliği. İhtiyaç ve isteklerin araştırılması. Önerme IV: Engellenme Tepkileri. Engellenme kaynakları. Engellenmenin sonuçlan. Aşırı gerilimlerin kolaylaştırıcı ve bozucu etkileri. Önerme V: Gerilimi Giderme Yolları-nın Sabitleşmesi. Amaçlar ve gerilimin giderilmesinde bireysel farklar. Önerme VI: Psikolojik Alanda Daha Yüksek Seviyelere Yönelme. Denge. İstikrarlı örgütlenmede «daha yüksek» seviyeler. Özet.BÖLÜM III: İNSAN DÜNYAYI NASIL ALGILAR? Sosyal Psikolog Bakımından Algı ve Tanımanın Temel Sorunları. Tasvir sorunu. Kanun sorunu. Algılamayı Tayin Eden îki Temel Faktör. Yapı faktörleri. Fonksiyonel faktörler. Yapısal ve fonksiyonel faktörler arasındaki karşılıklı ilişki. Önerme I: Tanıma Alanının Örgütlenmiş Oluşu. «Basit» algı. Garip ve yabancı. Bir kişilik hakkında izlenim toplama. Genel düşünceler. Önerme II:Algılamanın Fonksiyonel Seçiciliği. Algılamamın fonksiyonel seçiciliği ve davranış dinamiği. Algılamanın fonksiyonel seçiciliği ve kültür. Algılamanın fonksiyonel seçiciliği ve yapı faktörleri. Genel düşünceler. Önerme III: Bütün - Parça ilişkileri. Basit göz algılarından örnekler. Bireylerin ve grupların niteliklerinin algılanması. İzafet çerçeveleri. Önerme IV: Ortak Bir Yapıyı Tayin Eden Faktörler. Yakınlık ve benzerlik. Sebep ve sonucun algılanması. Genel düşünceler. Özet. BÖLÜM IV: ALGILARIMIZIN YENİDEN ÖRGÜTLENMESİ Davranışın değişmesi ve tanımanın yeniden örgütlenmesi. Tanımanın yeniden düzenlenmesinin ilkeleri. Önerme I: Engellenmiş Amaçlar ve Yeniden Örgütlenme. Yeniden örgütlenmenin niteliği. Genel düşünceler. Önerme II: Yeniden Örgütlenme Süreci. Tanımanın yeniden örgütlenmesinin oluşu ve sürekliliği. Tanıma örgütleri ile yeniden örgütlenme arasındaki ilişkiler. Önerme III: Zaman İçindeki Değişmeler. Akılda tutma, unutma ve tanımanın yeniden örgütlenme süreci arasındaki ilişki. Davranışın dinamiği ve seçici hafıza. Araya giren olaylar ve tanımanın yeniden örgütlenmesi. Önerme IV: Tanımanın Yeniden Yapılanmasının Hızı. Tanıma alanının tecridi ve farklılaşması. Farklılaşma ve tecerrüdü tayin eden faktörler. Genel düşünceler. Özet. KISIM İKİ. TOPLUMSAL SÜREÇLER BÖLÜM V. İNSANLARIN İNANÇLARI VE TUTUMLARI (TAVIR ALIŞLARI) inançlar ve Tutumların Tanımı. İnançlar. Tutumlar İnançlar ve Tutumların Fonksiyonel Önemi. İnanç ve tutumlar veanlam arayişı. Başka ihtiyaçlara hizmet eden inanç ve tutumlar. Genel düşünceler. Yargılar. Yargılar, inançlar ve tutumlar. İnanç ve Tutumların Belirgin Nitelikleri. İnanç ve tutumların konuları. İnanç ve tutumların yapısı. İnanç ve tutumların kuvvet ve önemi. İnanç ve tutumların doğrulanabilir olmaları. İnançlar, tutumlar, ve «olgular». Özet. BÖLÜM VI. İNANÇ VE TUTUMLARIN GELİŞME VE DEĞİŞMELERİ Kültürel Faktörler. Kültürel ve psikolojik faktörler. Genel düşünceler. Fonksiyonel Faktörler. İnançlar tutumlar ve özel kişilik çizgileri. İnançlar, tutumlar ve genel kişilik çizgileri. «Olgular» ve inançlarla Tutumların Gelişmesi. İnanç ve tutumların gelişmesindeki olguların kaynakları. Dış görünüş ve gerçeklik. Genel düşünceler, inanç ve Tutumların Kendi Kendilerini Korumaları. İnanç ve tutumların «değişmezliği» ve algıyla hatırlamadaki seçicilik. İnanç ve tutumların değişmezliği ve tanımanın sürekliliği. İnanç ve tutumların değişmezliği ve «çekinme» davranışı. İnanç ve tutumların değişmezliği ve toplumsal destek. Genel düşünceler. İnançlar ve Tutumlar Nasıl Değiştirilebilir? İnanç ve tutumların denetlenmesinde güdülen hedefler. Teşhis sorunu. Değiştirme programlarının sorunları. İki ana prog- ram rehberi. Özet. BÖLÜM VII. İNANÇ VE TUTUMLARIN ÖLÇÜLMESİ İnanç ve Tutumlarla İlgili Ölçme Kuramı. Genel düşünceler. Bireyin inançlarının ve tutumlarının ölçülmesi. İnanç ve tutumların ölçülebilir özellikleri. İnanç ve tutum ölçmelerinin çeşitleri. Ölçeklerle Ölçme. Ölçeklerdeki maddelerin seçiminde başvurulan kıstaslar. Thurstone'un ölçek kurma yöntemi. Likert'in ölçek kurma yöntemi. Gutt-man'ın ölçek kurma yöntemi. Bogardus'un toplumsal mesafe ölçeği. Sıralamalı ölçek. Çiftli karşılaştırma yöntemi. Ölçeklerin, kullanım ve yorumundaki sorunlar. Ölçeklerin saflaştırılması. Takdir Yoluyla Ölçme. Takdir edilecek verilerin kaynaklan. İnanç ve tutumların bireyin kendisince takdiri. Takdir ölçeklerinin çeşitleri. İnanç ve Tutumların Dolaylı Yollardan Ölçülmesi. İnanç ve Tutumların Çeşitli Niteliklerinin Ölçülmesi. Çeşit, içerik açıklık, ve özelliğinÖlçülmesi. Kuvvetin Ölçülmesi. Önemin ölçülmesi, inançların doğrulanabilirliklerinin ölçülmesi. İnanç ve Tutum Ölçmelerinin Geçerlik ve Güvenilirliği. Güvenilirlik. Geçerlik. Özet. BÖLÜM VIII. HALKOYU ARAŞTIRMASI .................. Geniş Çaplı Ölçme Yöntemlerinin Gelişmesi. Tek sorulara dayanma. Soru Çeşitleri. Yoklama sorusu. Açık uçlu soru. Yoklama sorusuyla açık uçlu sorunun kıyaslanması. Mülakat sorunları. Mülâkatçının görevleri. Mülâkatçının yetiştirilmesi. Mülâkatçının güvenilirliği. Mülakat yönteminin uluslararası planda kullanılma imkanları. Örnekleme. Örneklemenin gerekliliği. Kütlenin tanımı. Örneklemin tem-silîliği. Örnekleme yöntemleri. Örneklemin büyüklüğü. Çözümleme Sorunları. Kodlama ve cetvelleme. Çözümleme Bir Halkoyu Araştırmasında Aşamalar. Halkoyu Araştırmasının Toplumsal Önemi. Kamuya bilgi verme. Demokratik Önderlik. Devlet Yönetimi. Halkoyu Araştırmasında Tehlikeler. Özet. BÖLÜM IX. PROPAGANDA YOLUYLA KANDIRMA......... Dil - Propagandanın Başlıca Aracı. Konuşma Kalıpları. Bireyin dil kalıpları. Kültürel konuşma kalıplan. Konuşma, Sözcükler ve Anlam. Sözcüklerin değişmeyen anlamları. Sözcüklerin değişen anlamları. Gerçek dünyadaki nesneler olarak sözcükler. Genel düşünceler. Propaganda-Genel Görüşler. Propaganda ve eğitim. Bilinçli ve bilinçsiz propaganda, Propaganda ve telkin. Propaganda - Bazı Deneysel Araştırmalar. Kolay etkilenebilirlik. itibarlı telkin. Başka telkin halleri. Propaganda ve özel teknikleri. Propagandadan Korunma. Deneysel veriler. Propaganda «İlkeleri». Propagandacıya yol gösterecek ilkeler, özet. BÖLÜM X. TOPLUMSAL GRUPLARIN YAPILARI VE GÖREVLERİ ............................................. Tanımlar ve Genel Görüşler. Psikolojik gruplar ve toplumsal örgütler. Grup Yapısı. Grupların genişliği. Gruplar içindeki bireysel roller. Grup ilişkileri. Sosyometrik yöntem. Toplumsal örgütler arasındaki ilişkiler. Grupların Görevsel Bir Çözümlemesi. Grupların görevleri ve üyelerinin ihtiyaçları. Grup görevleri ve üyelerin bağlılığı. Genel düşünceler.Gruplar ve İnanç Sistemleri. Grup inançları ve grup görevleri. Gruplar ve Ortak Eylem Kalıplan. Eylem kalıplan ve görevsel önemleri. Grup Dinamikleri. Sabit ve sabit olma-yan gruplar. Grup değişikliğinin dış belirleyicileri. Genel düşünceler. Özet. BÖLÜM XI. GRUP MANEVİYATI VE ÖNDERLİK Grup Maneviyatı. Yüksek ve düşük-maneviyat ölçütü. Maneviyat belirleyicileri. Olumlu - olumsuz maneviyat belirleyicileri. Grup Önderliği. Önderin görevleri. Önderlik tipleri. Önderlik eğitimi. Önderlik nasıl gelişir. Önderin özellikleri. Özet. KISIM ÜÇ. UYGULAMALAR BÖLÜM XII. BİRLEŞİK DEVLETLER'DE IRK ÖNYARGISI Genel Görüşler. Hastalığın tanınması sorunu. Irk Önyargısının Görevsel Niteliği. Irk önyargısı ve hasta kişilik sistemleri. Çeşitli ihtiyaçlarda umut kırıklığına uğramanın sonucu olan saldırganlığı desteklemekte ırk önyargısı. Irk önyargısı ve kültürel bakımdan hoş görülmeyen davranış. Bastırılmış gerilimlerin hizmetinde ırk önyargısı. Belirsiz buhranlı durumlara anlam vermekte ırk önyargısı. Irk önyargısı, kendine saygı, zamana ve çevreye uyma. Genel düşünceler. Irk Önyargısının Çevreden Gelen Desteklen. Nesnel olaylar. Başkalarının inanç ve tutumları. Nesne ve Olayların belirsizliği. Genel düşünceler. Irk Önyargısının Öğretilmesi. «Öğretmen» in rolü. Öğretme teknikleri. Öğrenme kalıpları. «Önyargıya yatkın» ihtiyaçların öğretilmesi. Genel düşünceler. Özet. BÖLÜM XIII. IRK ÖNYARGISININ DENETLENMESİ Genel Görüşler. Bu bölümün planı. Irk önyargısının Güdüsel Denetim Yoluyla Değiştirilmesi. Bastırılmış, engellenmiş ve toplumca kabul edilmeyen ihtiyaç yapılarının ortadan kaldırılması. Genel düşünceler. Irk Önyargısında Yer Alan Algıların Denetimi. Azınlık grup örneklerinin nesnel niteliklerinin değiştirilmesi. İnsanların gözlemlenebilen niteliklerinin çerçeve ve önemlerinin değiştirilmesi. Öğrenim Yo-luyla Irk Önyargısının Denetimi. Okul yoluyla öğrenim. Top-  |
