Avrupa Birliği'nde ve Türkiye'de Çevre Mevzuatı
İÇİNDEKİLERİÇİNDEKİLER Birinci Bölüm BUGÜNKÜ DURUM VE GELECEĞE BAKIŞ İkinci Bölüm , AVRUPA BİRLİĞİ VE TÜRKİYE'DE ÇEVRE POLİTİKALARININ KAYNAKLARI VE UYGULANMASI A. Avrupa Birliği'nin Çevre Politikası, Politikanın Kaynaklan, Uygulanması ve Genel idarî Yapı 1. Avrupa Birliği Çevre Politikasının Hukukî Temelleri. a. Kurucu Antlaşmalarda Çevrenin Korunmasına ilişkin Düzenlemeler (1) Genel Olarak (2) AET-AKÇT-EURATOM Antlaşmaları (3) Avrupa Bütünleşmesinin Çevre Sorunları ile ilgilenmesini Gerektiren Sebepler (4) İlk Dört Çevre Eylem Programı (1973-1993) (5) Avrupa Tek Senedi (6) Maastricht Antlaşması (7) Beşinci Çevre Eylem Programı aa. Genel Olarak bb. 5. Eylem Programı ile Öngörülen Öncelikli Eylem Alanları cc. 5. Çevre Eylem Programının Değerlendirilmesi (8) Amsterdam Antlaşması (9) Nice Antlaşması (10) Altıncı Çevre Eylem Programı aa. iklim Değişikliği bb. Doğa ve Biyolojik Çeşitlilik cc. Çevre ve Sağlık çç. Doğal Kaynakların Sürdürülebilir Kullanımı ve Atık Yönetimi 2. Avrupa Birliği Çevre Politikasının Belirlenmesi ve Uygulanmasında Genel Yapılanma ve Kurumlar a. Aslî Yapısal Kurumlar (1) Avrupa Parlamentosu (2) Avrupa Komisyonu . (3) Avrupa Birliği Bakanlar Konseyi aa. Daimî Temsilciler Komitesi bb. Avrupa Konseyi (AB Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi) (4) Avrupa Toplulukları Adalet Divanı (5) Avrupa Sayıştayı b. işlevsel Kurumlar (1) Ekonomik ve Sosyal Komite (2) Bölgeler Komitesi (3) Avrupa Yatırım Bankası (4) Ombudsman 3. Avrupa Birliği Çevre Politikası ve Uygulanması a. Avrupa Birliği'nde Karar Verme Süreçleri ve Çevre (1) Genel Olarak Karar Verme Mekanizmaları aa. Danışma Usulü bb. işbirliği Usulü cc. Ortak Karar Usulü çç. Onay Usulü dd. Toplulukta Uygulanan özel Karar Verme Usulleri (i) Komisyon'un Karar Verme Yetkisi (ü) Topluluk Bütçesinin Karara Bağlanması (2) AB Çevre Politikası ve Uygulanması aa. Çevre Genel Müdürlüğü bb. Çevre Politikası Alanında Karar Verme cc. Uluslararası ilişkiler b. AB Çevre Hukukunun Kaynaklan (1) ikincil Mevzuat Türleri aa. Tüzükler bb. Direktifler cc. Kararlar çç. Tavsiye ve Görüşler dd. Uluslararası Anlaşmalar (2) AB Çevre Politikasının Kaynaklarının Genel özellikleri ve Etkili Şekilde Uygulanmaları aa. Genel Olarak bb. Çevre Politikasının Etkili Şekilde Hazırlanması ve Uygulanmasına Yönelik Düzenlemeler cc. Çevre Politikasının Uygulanması Alanında Gönüllü Anlaşmalar 4. Avrupa Birliği'nde Çevre Politikası Alanında Yargısal Mekanizmanın işleyişi a. Genel Olarak AB'nin Yargı Mekanizması ve Çevre Politikasının Etkili Uygulanmasındaki Rolü b. Adalet Divanı'nın Münhasır Yetkisine Giren Dava Türleri (1) ihlâl Davası (2) iptal Davası (3) Hareketsizlik Davası (4) Tazminat Davası (5) Topluluk Çalışanlarının Açtığı Davalar (6) Avrupa Yatırım Bankası'nın Statüsü ve Avrupa Merkez Bankası ile ilgili Bazı Uyuşmazlıklar (7) Para Cezalarına itiraz Davaları (8) ön Karar Davası B. Türkiye'nin Çevre Politikası, Politikanın Kaynaklan, Uygulanması ve Genel idari Yapı 1. Giriş 2. Türk Çevre Politikasının Kaynaklan: Türk Çevre Mevzuatı a. Anayasalarımız ve Çevre b. Çevre Kanunu c. Türk Çevre Mevzuatında Çevrenin Korunması ile ilgili Diğer Düzenlemeler (1) Diğer Kanunlar aa. Kültür ve Tabiat Varlıklannı Koruma Kanunu bb. Millî Parklar Kanunu cc. Diğer Düzenlemeler (2) Kalkınma Planlan ve UÇEP aa. Genel Olarak Kalkınma Planlan ve Türk Çevre Politikası bb. Yedinci Beş Yıllık Kalkınma Planı ve Çevre cc. Ulusal Çevre Eylem Planı 3. Türk Çevre Politikasının Oluşumu ve Uygulanmasında Örgütlenme a. Çevre Bakanlığı b. Merkezî ve Taşra Teşkilâtı Çerçevesinde Çevre Bakanlığı'na Yardımcı Yapılaşmalar (1) Danışma Kurulları (2) 11 Müdürlükleri ve Özel Çevre Koruma Kurumu c. Çevre Koruması ile ilgili Diğer Bakanlık ve Kurumlar ç. Yerel idareler 4. Türk Çevre Politikasının Temel ilkeleri 5. Çevre Politikasının Uygulanmasında idarî ve Hukukî Denetim Mekanizmaları a. İdari Başvuru Yollan ve İdarî Denetim b. Yargısal Denetim (1) iptal Davası (2) Tam Yargı Davası c. Hukukî Sorumluluk Üçüncü Bölüm AVRUPA BİRLİGİ'NDE VE TÜRKİYE'DE ÇEVRE POLİTİKASININ ARAÇLARI A. Avrupa Birliği Çevre Politikasının Araçları 1. Avrupa Birliği Çevre Politikasının Teknik Araçları a. Çevre Politikalannın Diğer Birlik Politikalanyla Bütünleştirilmesi (1) Genel Olarak (2) Gündem 2000 (3) Kyoto Protokolü b. Kirliliğin Bütünleştirilmiş Olarak Önlenmesi ve Kontrol Edilmesi c. Uygulama ve Denetim (1) Bilgi Edinme Özgürlüğü (2) Çevre Politikası Alanında Bilgi Edinme, Katılım ve Yargıya Başvurma imkânı aa. Amaç bb. Kapsam ve içerik cc. Konsey Karan önerisi ç. Avrupa Çevre Ajansı ve Çevre Alanında Diğer Kuruluşlar (1) Avrupa Çevre Ajansı (2) Danışma Forumu (3) Sivil Toplum Kuruluşları d. Kentsel Çevre Konusunda Yeşil Kitap e. Avrupa Birliği Çevre Etiketi (Eco-label) (1) Genel Olarak (2) AB Çevre Etiketi (3) Amaç (4) Kapsam (5) Çevre Etiketi Alabilmek için Gerekli Koşullar (6) Etiket için Başvuru f. Topluluk Çevre Yönetimi ve Denetimi Sistemi (EMAS) g. Çevresel Etki Değerlendirmesi (1) Genel Olarak (2) Konu ile ilgili Topluluk Düzenlemeleri 2. AB Çevre Politikasının Malî Araçları a. LIFE b. Çevre Vergileri Türk Çevre Politikasının Araçları 1. Türk Çevre Politikasının Teknik Araçları a. Çevre Politikalarının Diğer Politikalarla Bütünleştirilmesi b. Çevre Politikası Alanında Bilgi Edinme ve Katılım (1) Bilgi Edinme Hakkı ve özgürlüğü (2) Katılım Hakkı (3) Avrupa Çevre Ajansı'na Katılım c. Çevre Etiketi ç. Çevre Yönetimi ve Denetimi Sistemi d. Çevresel Etki Değerlendirmesi 2. Türk Çevre Politikasının Malî Araçları: LIFE'a Katılım, Çevre Vergileri, Teşvikler, Depozito Sistemi a. Genel Olarak b. Çevre Kirliliğini önleme Fonu c. Çevrenin Korunması Alanında Teşvikler ç. Çevre Vergileri d. Depozito ve Geri Dönüşüm Uygulaması Dördüncü Bölüm HAVA KiRLİLiĞi A. Avrupa Birliği'nde 1. Motorlu Taşıtlardan Kaynaklanan Kirlilik a. Benzin ve Dizelle Çalışan Motorlu Taşıtlar b. Taşıtlarda Kullanılan Dizel Motorlanndan Yayılan Kirleticiler c. Yolda Kullanılmayan Taşıtlar Dışında, Hareketli Araçlardan Yayılan Partikül ve Gaz Halinde Kirleticiler ç. Tanım ve Orman Traktörlerinden Yayılan Gaz Halindeki Kirleticiler... d. Benzin ve Dizel Yakıt Kalitei e. Bazı Sıvı Yakıtların Kükürt içeriği f. Yeni Otomobillerin Karbon Dioksit Emisyonlarının izlenmesi g. Yeni Otomobillerle ilgili Yakıt Ekonomisi 2. Endüstriyel Faaliyetlerden Kaynaklanan Kirlilik a. Fabrikaların Yol Açtığı Kirlilik b. Petrolün Depolanmasından Kaynaklanan Uçucu Organik Bileşikler c. Bazı Endüstriyel Faaliyetlerden Kaynaklanan Uçucu Organik Bileşikler 3. Biyosfer Tabakasındaki Hava Kirliliğinin Kontrol Edilmesi a. iyi Hava Kalitesi ve Yönetimi b. Havada Bulunan Kükürt Dioksit, Azot Dioksit, Azot Oksitleri, Partikül Maddeler ve Kurşun Değerleri c. Ozondan Kaynaklanan Hava Kirliliği ç. Ozon Tabakasının incelmesine Yol Açan Maddelerin Kontrolü (1) Montreal Protokolü (2) Ozon Tabakasını incelten Maddeler d. Sera Etkisi Oluşturan Gaz Emisyonları (1) BM İklim Değişikliği Çerçeve Konvansiyonu (2) Kyoto Protokolü e. Karbon Dioksit Emisyonlarının Enerji Alanında Kontrolü (1) Enerji Verimliliğini Arttırarak Karbon Dioksit Emisyonlarının Kontrolü (2) Katı Yakacakların Temiz ve Verimli Kullanımı (3) Isı ve Güç Stratejisi ve AB Eylem Planı B. Türkiye'de 1. Genel Olarak 2. Motorlu Taşıtlardan Kaynaklanan Kirlilik a. Benzin ve Dizelle Çalışan Motorlu Taşıtlar b. Taşıtlarda Kullanılan Dizel Motorlarından Yayılan Kirleticiler c. Yolda Kullanılmayan Taşıtlar Dışında, Hareketli Araçlardan Yayılan Partikül ve Gaz Halinde Kirleticiler ç. Tarım ve Orman Traktörlerinden Yayılan Gaz Halindeki Kirleticiler d. Benzin ve Dizel Yakıt Kalitesi ve Bazı Yakıtların Kükürt içeriği e. Yeni Otomobillerin Karbon Dioksit Emisyonlarının izlenmesi f. Yeni Otomobillerle ilgili Yakıt Ekonomisi 3. Endüstriyel Faaliyetlerden Kaynaklanan Kirlilik a. Fabrikaların Yol Açtığı Kirlilik b. Petrolün Depolanmasından Kaynaklanan Uçucu Organik Bileşikler c. Bazı Endüstriyel Faaliyetlerden Kaynaklanan Uçucu Organik Bileşikler. 4. Biyosfer Tabakasındaki Hava Kirliliğinin Kontrol Edilmesi a. İyi Hava Kalitesi ve Yönetimi b. Havada Bulunan Kükürt Dioksit. Azot Dioksit, Azot Oksitleri, Partikül Maddeler ve Kurşun Değerleri c. Ozon Tabakasının incelmesine Yol Açan Maddelerin Kontrolü (1) Montreal Protokolü (2) Ozon Tabakasını İncelten Maddeler ç. Sera Etkisi Oluşturan Gaz Emisyonları (1) BM iklim Değişikliği Çerçeve Konvansiyonu (2) Kyoto Protokolü d. Karbon Dioksit Emisyonlarının Enerji Alanında Kontrolü (1) Enerji Verimliliğini Artırarak Karbon Dioksit Emisyonlarının Kontrolü (2) Katı Yakacakların Temiz ve Verimli Kullanımı (3) Isı ve Güç Stratejisi ve AB Eylem Planı Beşinci Bölüm SU KiRLiLİĞi A. Avrupa Birliği'nde 1. Su Kirliliği a. Topluluk Sularının Korunması ve Yönetimi Politikaları b. Sınır Ötesi Sular ve Uluslararası Göllerle ilgili Helsinki Konvansiyonu 2. Suların Korunması ve Yönetimi a. içme Suları b. Yüzülen Sular c. Kentsel Atık Su işlemleriç. Kabuklu Canlıların Yaşadığı Sular 3. Deniz ve Akarsulara ilişkin Kirlilik a. Akdeniz'in Korunmasına ilişkin Barselona Konvansiyonu b. Kazaların Yol Açtığı Deniz Kirliliği c. Deniz Taşımacılığından Kaynaklanan Kirlilik ç. Akarsulara ilişkin Kirlilik 4. Bazı Maddelerin Suya Karışması Sonucu Meydana Gelen Kirlilik a. Nitratlar b. Cıva Atıkları c. Su Ortamının Diğer Tehlikeli Maddelerden Korunması ç. Yeraltı Sularının Tehlikeli Maddelerden Korunması B. Türkiye'de 1. Su Kirliliği a. Türkiye'de Suların Korunması ve Yönetimi Politikaları b. Sınır Ötesi Sular ve Göllerle ilgili Helsinki Konvansiyonu . 2. Suların Korunması ve Yönetimi a. İçme ve Kullanma Suları b. Yüzülen Sular c. Kentsel Atık Su işlemleri ç. Kabuklu Canlıların Yaşadığı Sular 3. Deniz ve Akarsulara ilişkin Kirlilik a. Akdeniz'in Korunmasına ilişkin Barselona Konvansiyonu b. Deniz Taşımacılığının ve Kazaların Yol Açtığı Kirlilik . c. Akarsulara ilişkin Kirlilik . 4. Bazı Maddelerin Suya Karışması Sonucu Meydana Gelen Kirlilik a. Nitratlar b. Cıva Atıkları c. Su Ortamının Diğer Tehlikeli Maddelerden Korunması ç. Yeraltı Sularının Tehlikeli Maddelerden Korunması Altıncı Bölüm GÜRÜLTÜ A. Avrupa Birliği'nde 1. Gürültüye Karşı Eylem: Yeşil Kitap 2. Gürültü Politikası için Yeni Bir Çerçeve 3. Motorlu Araçlar 4. Motosikletler 5. Ev Âletleri 6. Çim Biçme Makinaları 7. inşaat Şantiyelerinden Çıkan Gürültü 8. Kule Vinçler 9. Açık Havada Kullanılan Donatım Gürültüsü 10. Sesten Yavaş Sivil Jet Uçakları B. Türkiye'de 1.Genel Olarak 2. Motorlu Araçlar 3. Motosikletler 4. Ev Âletleri 5. Çim Biçme Makinaları 6. inşaat Şantiyelerinden Çıkan Gürültü 7. Kule Vinçler 8. Açık Havada Kullanılan Donatım Gürültüsü 9. Sesten Yavaş Sivil Jet Uçakları Yedinci Bölüm ATIK YÖNETİMi VE TEMiZ TEKNOLOJi A. Avrupa Birliği'nde 1. Atık Yönetimi a. Ambalajlama ve Ambalaj Atıkları b. Atıkların Toprağa Gömülmesi c. Atıkların Bertaraf Edilmesi ç. PCB ve PCT Atıklar d. Kullanılmış Pil ve Akümülatör Atıkları e. Yağ Atıkları f. Hurda Taşıtlar g. Atıkların Sınırlararası Naklinin Kontrol ve Denetimi h. Kanalizasyon Çamurlarının Tarımda Kullanılması ı. Liman Atık Toplama Tesisleri 2. Atıkların Yakılması a. Genel Olarak b. Tehlikeli Atıkların Yakılması c. Yakma Fabrikaları ç. Yeni Yakma Fabrikaları 3. Tehlikeli Atıklar a. Tehlikeli Atıkların Kontrol Edilerek Yönetilmesi b. Tehlikeli Atıkların Sınırlararası Naklinin Kontrolü ve Denet 4. Titanyum Dioksit Atıkları a. Titanyum Dioksit Atıklarından Kurtulma b. Titanyum Dioksit Endüstrisinden Kaynaklanan Kirliliğin Azaltılmasına Yönelik Programlar B. Türkiye'de 1. Atık Yönetimi. Genel Olarak Ambalajlama ve Ambalaj Atıkları Atıkların Toprağa Gömülmesi Atıkların Bertaraf Edilmesi PCB ve PCT Atıldan Kullanılmış Pil ve Akümülatör Atıkları Yağ Atıkları Hurda Taşıtlar Atıkların Sınırlararası Naklinin Kontrol ve Denetimi Kanalizasyon Çamurlarının Tarımda Kullanılması Atıkların Yakılması Genel Olarak Tehlikeli Atıkların Yakılması Yakma Fabrikaları Yeni Yakma Fabrikaları Tehlikeli Atıklar Tehlikeli Atıkların Kontrol Edilerek Yönetilmesi Tehlikeli Atıkların Sınırlararası Naklinin Kontrolü ve Denetimi Titanyum Dioksit Atıkları Titanyum Dioksit Atıklarından Kurtulma Titanyum Dioksit Endüstrisinden Kaynaklanan Kirliliğin Azaltılmasına Yönelik Programlar Sekizinci Bölüm NÜKLEER GÜVENLiK VE RADYOAKTİF ATIKLAR Avrupa Birliği'nde Nükleer Güvenlik Temel Güvenlik Standartları Tıbbî işlemler ve Tedavi Sırasında Radyasyondan Korunma Radyolojik Âcil Durum ile ilgili Olarak Halkın Bilgilendirilmesi Araştırma-Eğitim Çalışmaları Radyoaktif Atık Yönetimi Topluluk Eylem Programı Radyoaktif Atıkların Topluluk içine ve Dışına Gönderilmesi Radyoaktif Maddelerin Nakli Türkiye'de Nükleer Güvenlik Genel Olarak Temel Güvenlik Standartları (1) Radyasyon Güvenliği Tüzüğü Çerçevesinde (2) Radyasyon Güvenliği Yönetmeliği Çerçevesindec. Tıbbî işlemler ve Tedavi Sırasında Radyasyondan Korunma ç. Radyolojik Âcil Durum ile ilgili Olarak Halkın Bilgilendirilmesi 2. Araştırma-Geliştirme Çalışmaları 3. Radyoaktif Atık Yönetimi. a. Genel Olarak . b. Radyoaktif Atıkların Ülke içine ve Dışına Gönderilmesi c. Radyoaktif Maddelerin Nakliyesi Dokuzuncu Bölüm DOĞAL YAŞAMIN VE BİYOLOJİK ÇEŞİTLİLİĞİN KORUNMASI A. Avrupa Birliği'nde 1. Biyolojik Çeşitliliğin Korunması: Doğal Yaşam Ortamları (Natura 2000 Bölgeleri) 2. Fauna ve Floranın Korunması ................................................................... a. Nesli Tükenme Tehlikesi içinde Olan Yabani Hayvan ve Bitki Türlerinin Korunması .......................................................................... b. Yabani Kuşların Korunması................................................................ c. Yabani Hayvanların Hayvanat Bahçelerinde Korunmas ç. Denek Olarak Kullanılan Hayvanların Korunması d. Deniz Hayvanlarının Korunması 3. Ormanların Korunması a. Ormanların Yangına Karşı Korunması b. Ormanların Hava Kirliliğine Karşı Korunması c. Gelişmekte Olan (İlkelerde Bulunan Tropikal ve Diğer Ormanların Bakımı ve Sürdürülebilir Yönetimi B.Türkiye'de . 1. Genel Olarak. 2. Biyolojik Çeşitliliğin Korunması: Doğal Yaşam Ortamları (Natura 2000 Bölgeleri) 3. Fauna ve Floranın Korunması a. Nesli Tükenme Tehlikesi içinde Olan Yabani Hayvan ve Bitki Türlerinin Korunması b. Yabani Kuşların Korunması c. Yabani Hayvanların Hayvanat Bahçelerinde Korunmaı ç. Denek Olarak Kullanılan Hayvanların Korunması d. Deniz Hayvanlarının Korunması 4. Ormanların Korunması a. Ormanların Yangına Karşı Korunması b. Ormanların Hava Kirliliğine Karşı Korunması c. Gelişmekte Olan Ülkelerde Bulunan Tropikal ve Diğer Ormanların Bakımı ve Sürdürülebilir YönetimiOnuncu Bölüm KİMYASALLAR VE GENETİĞİNDE DEĞİŞİM YAPILMIŞ ORGANİZMALAR . A. Avrupa Birliği'nde 1. Kimyasallar a. Asbest Kullanımından Meydana Gelen Kirlenme b. Tehlikeli Maddelerin Sınıflandırılması, Ambalajlanması ve Etiketlenmesi c. Stockholm Konvansiyonu 2. Genetiğinde Değişim Yapılmış Organizmalar a. Genetiğinde Değişim Yapılmış Organizmaların Çevreye Kasten Salınması b. Genetiğinde Değişim Yapılmış Mikroorganizmaların Kısıtlı Kullanımı. B. Türkiye'de 1. Kimyasallar a. Asbest Kullanımından Meydana Gelen Kirlenme b. Tehlikeli Maddelerin Sınıflandırılması, Ambalajlanması ve Etiketlenmesi c. Stockholm Konvansiyonu 2. Genetiğinde Değişim Yapılmış Organizmalar Onbirinci Bölüm SONUÇ VE DEĞERLENDİRME YARARLANILAN KAYNAKLAR EK: Projenin İngilizce Özeti (Brief Sumnury of ttte Project)  |
