Haklar ve Özgürlükler Antolojisi
İÇİNDEKİLERİÇİNDEKİLER(Kronolojik Sıralamaya Göre) SUNUŞ.............................................................................................3 ESERİ HAZIRLAYANLAR HAKKINDA..................................................24 GİRİŞ............................................................................................ 25 BİRİNCİ BÖLÜM MAGNA CHARTA'DAN 20. YÜZYILA DEĞİN ÖZGÜRLÜK MÜCADELELERİ VE YAYINLANAN İNSAN HAKLARI BİLDİRGELERİ Hammurabi Kanunları, (İ.Ö. 2500)...................................................39 Magna Charta Libertatum, (19 Haziran 1215)...................................57 Augsburg Din Barışı ve Hoşgörü Bildirgesi (25 Eylül 1555).................60 Hollanda Bağımsızlık Bildirgesi (26 Temmuz 1581)............................62 Nantes Fermanı (13 Nisan 1598).....................................................63 Mayflower Sözleşmesi, (11 Kasım 1620)..........................................66 İngiliz Haklar Bildirgesi, (Petition of Rights), (17 Haziran 1628).........................................................................67 İngiltere'nin Özgür Halkının İlk Anlaşması, (Birinci Leveller Bildirgesi), (1647)..................................................70 İngiltere'nin Özgür Halkının Anlaşması, (Leveller Sonuç Bildirgesi), (l Mayıs 1649)......................................72 Habeas Corpus Bildirgesi (1679).....................................................81 İngiliz İnsan Hakları Bildirgesi (Bili of Rights), (1689).......................83 Pul Kanunu Kongresi Bildirgesi, (19 Ekim 1765)...............................86HAK-İŞ: insan hakları antolojisi Kolonilerin İlk Kongre Bildirgesi (14 Ekim 1774)......88 Virginia İnsan Hakları Bildirgesi (12 Haziran 1776) 91 ABD Bağımsızlık Bildirgesi, (14 Temmuz 1776) 94 Northwest Kuralları, (13 Temmuz 1787) 98 Fransız İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirgesi, (3 Eylül 1791) .99 Amerikan Haklar Bildirgesi, (15 Aralık 1791) 102 İspanyol Halkının Politik Anayasası, (19 Mart 1812) 104 Halkın Sözleşmesi (Çartizm Bildirgesi) (1848) 110 Alman Halkının Temel Hakları, Alman İmparatorluğu Anayasası (Bölüm VI), (1849) 112 Emek Şövalyelerinin Anayasası, (1878) 115 Erfurt Programı (Alman Sosyal Demokrat Partisi Programı), ( 20 Ekim 1891) 117 İKİNCİ BOLUM YİRMİNCİ YÜZYILDA İNSAN HAKLARI KONUSUNDA YAYINLANAN BAŞLICA ULUSLARARASI BİLDİRGELER Cebri Çalıştırma Hakkında 29 Sayılı ILO Sözleşmesi, (28 Haziran 1930) 123 Uluslararası Çalışma Örgütü'nün Amaçları Hakkında Bildirge (Başlangıç Bölümü), (1944)...................135 Uluslararası Çalışma Örgütü'nün Amaçları Hakkında Bildirge (Ek Deklarasyon), (1944) 136 Birleşmiş Milletler Anlaşması (Başlangıç Bölümü), (26 Haziran 1945) ..................................138 Amerikan İnsan Hakları ve Ödevleri Bildirisi, (2 Mayıs 1948) .............................140HAK-İŞ: İNSAN HAKLARI ANTOLOJİSİ Uluslar arası Çalışma Örgütü, Sendika Özgürlüğüne ve Örgütlenme Hakkının Korunmasına İlişkin 87 Sayılı Sözleşme, (9 Temmuz 1948)..............................................................................................................147 Birleşmiş Milletler, Soykırım Suçunun Önlenmesi ve Cezalandırılması Sözleşmesi ( 9 Aralık 1948)...................................153 Birleşmiş Milletler, İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi, (10 Aralık 1948)...........................................................................157 Uluslararası Çalışma Örgütü, Teşkilatlanma ve Kollektif Müzakere Hakkı Prensiplerinin Uygulanmasına Müteallik 98 Sayılı Sözleşme, (l Temmuz 1949)........................................................................ 163 İnsan Haklarının ve Temel Özgürlüklerinin Korunmasına İlişkin Sözleşme (İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi), (4 Kasım 1950)......................................... ...................................168 İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesine Ek Protokol (İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesinin I Bölümü İçerisinde Yer Almayan Bazı Hak Ve Özgülüklerin Uygulanmasına İlişkin l No'lu Protokol) (20 Mart 1952)..........................................184 İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesine Ek Protokol (İnsan Hakları Divanına İstişari Mütalaa Vermek Yetkisi Tanıyan 2 No'lu Protokol) (6 Mayıs 1963) ..................................................186 İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesine Ek Protokol (Ek l'nolu Protokolde Yeralan Haklardan Başka, Bazı Haklan Ve Özgürlükleri Güvence Altına Alan 4 No'lu Protokol) (16 Eylül 1963) ...........................................................................188 İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesine Ek Protokol (Ölüm Cezasının Kaldırılmasına İlişkin 6 No'lu Protokol) (l Mart 1985).............................................................................191 İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesine Ek Protokol (Çeşitli Konulara İlişkin 7 No'lu Protokol) (l Kasım 1988)...........................................................................193 Uluslararası Çalışma Örgütü, Eşit Değerde İş İçin Erkek ve Kadın İşçiler Arasında Ücret Eşitliği Hakkında 100 Sayılı Sözleşme, (29 Haziran 1951).........................................................................................197HAK-İŞ: İNSAN HAKLARI ANTOLOJİSİ Birleşmiş Milletler, Sığınanların Statüsüne İlişkin Sözleşme (28 Temmuz 1951)........................................................201 Birleşmiş Milletler, Kadınların Siyasal Haklarına İlişkin Sözleşme (20 Aralık 1952)............................................................218 Birleşmiş Milletler,Mahpusların Islahı İçin Asgari Standart Kurallar (30 Ağustos 1955).............................................221 Uluslararası Çalışma Örgütü, Cebri Çalıştırmanın İlgasına Dair 105 Sayılı Sözleşme (25 Haziran 1957).........................................................240 Uluslararası Çalışma Örgütü, İş ve Meslek Yönünden Ayrım Hakkında 111 Sayılı Sözleşme, (25 Haziran 1958).........................................243 Birleşmiş Milletler, Çocuk Hakları Bildirgesi, (20 Kasım 1959)..........................................................................247 Birleşmiş Milletler, Eğitimde Ayrımcılığa Karşı Uluslararası Sözleşme (14 Aralık 1960)............................................................251 Avrupa Sosyal Şartı (Avrupa Sosyal Haklar Sözleşmesi) (18 Ekim 1961)...........................................................................257 Birleşmiş Milletler, Her Çeşit Irk Ayrımcılığının Kaldırılmasına İlişkin Uluslararası Sözleşme, (21 Aralık 1965)...............................277 Birleşmiş Milletler, Kişisel ve Siyasal Haklar İlişkin Uluslararası Sözleşme, (16 Aralık 1966).........................................289 Birleşmiş Milletler, Kişisel ve Siyasal Haklar Uluslararası Sözleşmesine Seçmeli Protokol (16 Aralık 1966).............................308 Birleşmiş Milletler, Kişisel ve Siyasal Haklar Uluslararası Sözleşmesine, Ölüm Cezasının Kaldırılmasını Amaçlayan İkinci Seçmeli Protokol (15 Aralık 1989)....312 Birleşmiş Milletler,Ekonomik, Toplumsal ve Kültürel Haklar Uluslararası Sözleşmesi (16 Aralık 1966)........................................315 Birleşmiş Milletler, Toplumsal Gelişme ve Kalkınma Bildirgesi (11 Aralık 1969)...........................................................................325HAK-İŞ: İNSAN HAKLARI ANTOLOJİSİ Uluslararası Çalışma Örgütü, İşletmelerde İşçi Temsilcilerinin Korunması ve Onlara Sağlanacak Kolaylıklar Hakkında 135 Sayılı ILO Sözleşmesi (2 Haziran 1971)...........................................................................337 Birleşmiş Milletler, İnsan Çevresi Konferansı (Stockholm Deklarasyonu) (1972)....................................................................341 Uluslararası Çalışma Örgütü, İstihdama Kabulde Asgari Yaşa İlişkin 138 Sayılı Sözleşme, (6 Haziran 1973)...................................................346 Birleşmiş Milletler, Olağanüstü ve Silahlı Çatışma Hallerinde Kadınların ve Çocukların Korunmasına Dair Bildiri (14 Aralık 1974)............................................................................354 Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Konferansı, Sonuç Bildirgesi (Helsinki Belgesi) (l Ağustos 1975)................................................356 Birleşmiş Milletler, Özürlü Kişilerin Haklarına Dair Bildiri (9 Aralık 1975)..............................................................................366 Uluslararası Çalışma Örgütü, Kamu Hizmetlerinde Örgütlenme Hakkının Korunmasına ve İstihdam Koşullarının Belirlenmesi Yöntemlerine İlişkin 151 Sayılı Sözleşme, (7 Haziran 1978)...................................369 Birleşmiş Milletler, Kitle İletişim Araçlarının Barışın ve Uluslararası Anlayışın Güçlendirilmesine, İnsan Haklarının Geliştirilmesine ve Irkçılık, Apartheid ve Savaş Kışkırtıcılığı ile Mücadele Edilmesine Katkıda Bulunması ile İlgili Temel Prensipler Bildirgesi (22 Kasım 1978).............................................................374 Birleşmiş Milletler Kadınlara Karşı Ayrımcılığın Önlenmesi Uluslararası Sözleşmesi, (18 Aralık 1979) ......................................380 Afrika İnsan ve Halklarının Hakları Şartı, (26 Haziran 1981)........................................................................393 Birleşmiş Milletler, Din ve İnanca Dayalı Her Türlü Hoşgörüsüzlük ve Ayrımcılığın Kaldırılması Bildirisi (25 Kasım 1981)....................................... ..................................409 Uluslararası Çalışma Örgütü, Hizmet İlişkisine İşveren Tarafından Son Verilmesi Hakkında 158 Sayılı Sözleşme (2 Haziran 1982) ..............413HAK-İŞ: İNSAN HAKLARI ANTOLOJİSİ Birleşmiş Milletler, Ölüm Cezası İle Karşılaşanların Haklarının Korunmasını Güvence Altına Alacak Tedbirler Bildirgesi (25 Mayıs 1984)................................................421 Birleşmiş Milletler, İşkence ve Diğer Zalimce, İnsanlık Dışı veya Onur Kırıcı Davranış veya Cezalandırmalara Karşı Sözleşme, (10 Aralık 1984)............................................................422 Birleşmiş Milletler,Yargı Bağımsızlığına Dair Temel Prensipler (29 Kasım 1985)..........................................................................435 Birleşmiş Milletler, Suçtan ve Yetki İstismarından Mağdur Olanlara Adalet Sağlanmasına Dair Temel Prensipler Bildirisi (29 Kasım 1985)..........................................................................439 İşkencenin ve İnsanlık Dışı ya da Küçültücü Ceza veya Muamelenin Önlenmesine İlişkin Avrupa Sözleşmesi (26 Haziran 1987).......................................................................443 Birleşmiş Milletler, Herhangi Bir Biçimde Tutuklanan veya Hapsedilen Kişilerin Korunmasına İlişkin Prensipler Bütünü (9 Aralık 1988) ..........................................................................451 Birleşmiş Milletler Hukuk Dışı ve Keyfi İnfazların Etkin Biçimde Önlenmesi ve Soruşturulmasına İlişkin Prensipler (24 Mayıs 1989)........................................................................461 Birleşmiş Milletler, Çocuk Haklarına Dair Sözleşme, (20 Kasım 1989)........................................................465 Birleşmiş Milletler, Avukatların Rolüne İlişkin Temel İlkeler Bildirgesi (7 Eylül 1990).............................................................487 Birleşmiş Milletler, Savcıların Rolüne Dair Yönerge (7 Eylül 1990)...........................................................................493 Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Konferansı, Yeni Bir Avrupa İçin Paris Şartı (21 Kasım 1990)......................................................499 Birleşmiş Milletler, Mahpuslara Karşı Davranışlara Dair Temel Prensipler (14 Aralık 1990)..............................................512HAK-iŞ: insan hakları antolojisi Birleşmiş Milletler, Özgürlüğünden Yoksun Bırakılmış Küçüklerin Korunması İçin Kurallar (14 Aralık 1990).........................514 Birleşmiş Milletler, Çevre ve Kalkınma Rio Deklarasyonu, (1992)....................................................................530 Birleşmiş Milletler, Ulusal veya Etnik, Dinsel veya Dilsel Azınlıklara Mensup Olan Kişilerin Haklarına Dair Bildiri (20 Aralık 1993).............534 Birleşmiş Milletler, Kadınlara Karşı Şiddetin Tasfiye Edilmesine Dair Bildiri, (20 Aralık 1993)..........................................538 Birleşmiş Milletler, Nüfus ve Kalkınma Konferansı Eylem Planı, (5-13 Eylül 1994)..........................................................................544 Avrupa Konseyi, Ulusal Azınlıkların Korunması İçin Çerçeve Sözleşme, (l Şubat 1995).............................................................548 Birleşmiş Milletler, Kopenhag Toplumsal Kalkınma Deklarasyonu, (6-12 Mart 1995).........................................................................558 Birleşmiş Milletler, Pekin Deklarasyonu, (15 Eylül 1995)..................587 Birleşmiş Milletler, İnsan Yerleşimleri Konferansı Habitat II, İstanbul Deklarasyonu, (3-14 Haziran 1996)..................................592 Avrupa Konseyi, İnsan Hakları Ve Biyotıp Sözleşmesi (Kasım- 1996).............................................................................596 Uluslararası Çalışma Örgütü, Çalışmaya İlişkin Temel Hak ve İlkeler Deklarasyonu,(19 Haziran 1998)........................................598 Uluslararası Çalışma Örgütü, Çok Kötü Biçimlerdeki Çocuk İşçiliğinin Yasaklanması ve Ortadan Kaldırılmasına İlişkin 182 Sayılı Acil Eylem Sözleşmesi, (17 Haziran 1999).....................................................603 Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı, Avrupa Güvenlik Şartı, (19 Kasım 1999).........................................................................607 Birleşmiş Milletler Binyıl Bildirgesi, New York (6-8 Eylül 2000)..........................................................................623HAK-İŞ: İNSAN HAKLARI ANTOLOJİSİ ÜÇÜNCÜ BÖLÜM İSLAM DÜNYASI, OSMANLI İMPARATORLUĞU VE TÜRKİYE CUMHURİYETİ'NDE YAYINLANAN BAŞLICA İNSAN HAKLARI BİLDİRGELERİ I. İSLAM DÜNYASINDA VE OSMANLI İMPARATORLUĞU DÖNEMİNDE YAYINLANAN BAŞLICA İNSAN HAKLARI BİLDİRGELERİ.......................................................................635 Veda Hutbesi, (632).....................................................................635 Medine Sözleşmesi, (622).............................................................637 Sened-i İttifak, (7 Ekim 1808).......................................................641 Gülhane Fermanı, (3 Kasım 1839).................................................646 Islahat Fermanı, (18 Şubat 1856)..................................................649 Adalet Fermanı, (1875).................................................................651 Osmanlı İmparatorluğu 1876 Anayasası (Kanun-i Esasi) (İnsan Haklarıyla İlgili Maddeler), (23 Aralık 1876)..........................654 II. TÜRKİYE CUMHURİYETİ'NDE YAYINLANAN BAŞLICA İNSAN HAKLARI BİLDİRGELERİ..............................657 T.C. 1921 Anayasası (Haklarla İlgili Maddeler), (20 Ocak l921).............................................................................660 T.C. 1924 Anayasası (Haklarla İlgili Maddeler), (20 Nisan 1924)...........................................................................660 T.C.1961 Anayasası (Haklarla İlgili Maddeler), (9 Temmuz 1961)........................................................................663 -, T.C.1982 Anayasası (Haklarla İlgili Maddeler), (7 Kasım 1982)............................................................................674HAK-İŞ: İNSAN HAKLARI ANTOLOJİSİ DÖRDÜNCÜ BÖLÜM İNSAN HAKLARI İLE İLGİLİ DİĞER DOKÜMANLAR (Felsefî Yazılar, Konuşmalar vs.) Marcus Tullius Cicero, Kanunların Doğası........................................697 Thomas Aquinas, Kanunların Özü (1251)........................................699 Richard Overton, Tiranlara Karşı Özgürlük, (1600)...........................702 John Milton, Sansür Üzerine, (1644)...............................................703 Benedictus de Spinoza, Vatandaşların Özgürlüğü (1670)..................704 John Locke, Siyasal Toplumun Amaçları, (1690) .............................706 John Locke, İnanç Özgürlüğü ve Hoşgörü Üzerine, (1685) ..............709 John Trenchard ve Thomas Gordon, İfade Özgürlüğü Üzerine, (1720)............................................................................712 John Trenchard ve Thomas Gordon, Güç ve Özgürlük Üzerine, (1720)............................................................................713 David Hume, Basın Özgürlüğü Üzerine, (1742)...............................715 Baron de Montesquieu, Kuvvetler Ayrılığı, (1748) ..........................717 Jean-Jacques Rousseau, Toplumsal Sözleşme, (1762)....................718 Voltaire, Hoşgörüsüzlüğün Doğal Kanunlara Uygun Olup Olmadığı Üzerine, (1764).............................................................720 WİIIiam Blackstone, İnsanın Doğal Hakları ve Basın Özgürlüğü Üzerine, (1769)...........................................................................721 Anne Robert Jacques Turgot, Hoşgörü Üzerine Krala Sunulan Önerge, (1775) .............................................................723 Adam Smith, Serbest Teşebbüsün Avantajları (1776)....................725 Thomas Jefferson, Siyasi Farklılıkların Hoşgörülmesi, (1789)..........727 Edmund Burke, Özgürlük Üzerine, (1790).....................................728 Thomas Paine, İnsan Hakları, (1791)...........................................730 Mary Wollstonecraft, Kadınların Özgürlüğü (1792)........................733 Immanuel Kant, Siyasal Haklarda Teori-Pratik İlişkisi Üzerine, (1792)..........................................................................734HAK-İş: insan hakları antolojisi Wilhelm von Humboldt, İnsanın Özgürlüğü Üzerine, (1792)..............736 Joseph Goerres, İfade Özgürlüğü, (1814)........................................738 Mme de Stael, Özgürlük Sevgisi, (1819)..........................................739 James MilI, İyi Devlet, (1820) .......................................................742 Jeremy Bentham, Anayasal Devletin Temel İlkeleri, (1823)...............745 James Madison, Özgürlük Üzerine, (1830).......................................748 John Rankin, Kölenin Özgürlük Hakkı (1833)...................................751 Friedrich Christoph Dahlmann, Sivil İtaatsizlik Üzerine, (1835).........753 Alexis de Tocqueville, Eşitlik İlkesi Üzerine, (1835)..........................755 Richard Cobden,Serbest Ticaret Özgürlüğü Üzerine, (1844).............756 Camillo Dı Cavour, Vicdan ve İbadet Özgürlüğü, (1848)...................759 Abraham Lincoln, Eşitliğin Anlamı, (1857).......................................761 Felicite De Lamennais, Özgürlük, (1858).........................................762 Giuseppe Mazzini, İnsanların Vazifeleri Üzerine, (1858)....................764 Giuseppe Mazzini, Dernek Kurma Özgürlüğü Üzerine, (1858)............767 John Prince Smith, Ticaret Özgürlüğü Üzerine, (1860)......................770 Heinrich von Treitschke, Siyasal Özgürlük ve Sınırları, (1861)...........773 Adolphe Thiers, Elzem Özgürlükler Üzerine, (1864).........................774 John Stuart Mill, Kadınların Tahakküm Altında Olması Üzerine, (1865)............................................................................776 Roger Williams, Din Özgürlüğü, (1867)..........................................777 Leon Gambetta, Demokrasi ve Özgürlük Üzerine (Belleville Manifestosu), (1869).....................................................778 Lord Acton, Çoğunluğun İradesi Üzerine, (1870)............................779 Lord Acton, Özgürlük Üzerine, (1877)............................................781 Lysander Spooner, Grover Cleveland'a Mektup, (1885)...................784 Auberon Herbert, Özgür Yaşam ve Voluntarizmin İlkeleri, (1885)........................................................................................788 Thomas Hill Green, Liberal Yasama ve Sözleşme Özgürlüğü Üzerine, (1911)...........................................................................791 John M. Keynes, Liberalizm ve Devlet Müdahalesi, (1926)..............793 Otto von Bismarck, İşçileri Korumaya Yönelik Devlet Müdahalesi (1929).......................................................................796HAK-İŞ: İNSAN HAKLARI ANTOLOJİSİ Franklin D. Roosevelt, Dört Özgürlük, (1941). ............. ............ ...... ..797 Franklin D. Roosevelt, Ekonomik Haklar Bildirgesi, (1944). ............ ..799 Friedrich A.von Hayek, Hukukun Üstünlüğü ve İnsan Hakları, (1944).............................. ...............................................801 Sir William Beveridge, Liberal Radikalizm ve Özgürlük, (1945). ...... ..803 Martin Luther King, Bir Rüyam Var, (1963)................................. ....806 Ayn Rand, İnsan Hakları, (1967)......................... ..........................808 Amerikan Kızılderilileri Haklar Bildirgesi, (1970)..............................817 Friedrich A.von Hayek, Özgür Toplum ve İnsan Haklan, (1973). ......818 EKLER EK-1: Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Sözleşmeleri (Konularına Göre Sınıflandırılmış Şekilde). ........................................................... ....825 EK-2: Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Sözleşmeleri (Kronolojik EK-3: Başlıca Bölgesel Sözleşmeler...............................................843 Ek-4: Bazı Temel "Birleşmiş Milletler, İnsan Hakları Sözleşmeleri"ni Kabul ve Onay Yönünden Ülkelerin Konumu. ....... ...845 EK-5: Bazı Temel "Avrupa Konseyi, İnsan Hakları Sözleşmeleri ve Ek Protokolleri" Kabul ve Onay Yönünden Ülkelerin Konumu... ..................................................................... 855 Ek-6: AB'ne Aday Ülkelerce Onaylanan İnsan Hakları Sözleşmeleri............................................................................... 858 EK-7: İnsan Hakları Üzerine Eserler Yazan Başlıca Büyük BİBLİYOGRAFYA.................................. ...................................887  |
