AVRUPA BİRLİĞİ VE TÜRKİYE
İÇİNDEKİLERİÇİNDEKİLERBÖLÜM l AVRUPA TOPLULUKLARI .1. AVRUPA TOPLULUKLARI Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu .(AKÇT).................. AKÇT'nin Gelişimi....................................................... AKÇT'nin Sona Ermesi ............................................... Avrupa Ekonomik Topluluğu (AET) ............................. Avrupa Atom Enerjisi Topluluğu (EURATOM) Avrupa Topluluklan'nın Gelişimi ve Genişleme Süreci Avrupa Topluluklan'nın Gelişimi............................. Avrupa Topluluklan'nın Genişleme Süreci AVRUPA TOPLULUKLARININ ORGANLARI Topluluklar Konseyi........................ ...................... Yapısı ve İşleyişi ......................................................... Görevleri ..................................................................... Topluluklar Komisyonu ............................................... Yapısı ve İşleyişi ......................................................... Görevleri ..................................................................... Avrupa Toplulukları Parlamentosu ............................. Yapısı ve İşleyişi ......................................................... Görevleri ..................................................................... Topluluk Mevzuatının Oluşturulmasındaki Yasama Sürecine Katılma Yetkisi ............................................. Bütçeye İlişkin Yetkiler ............................................... Komisyon ve Konseyi Denetleme Yetkisi ..................... Adalet Divanı............................................................... Yapısı ve İşleyişi ......................................................... Görevleri ..................................................................... Üye Ülkelerin Diğer Üye Ülkelere Karşı Açtığı Davalar . Komisyon'un Üye Ülkelere Karşı Açtığı Davalar ........... Topluluk Kurumlan Aleyhine Açılan Davalar 1.2.5. Ekonomik ve Sosyal Komite 1.2.5.1. Yapısı ve İşleyişi ..................... 1.2.5.2. Görevleri ................................. 1.2.6. Bölgeler Komitesi..................... 1.2.7. Sayıştay................................... 1.2.8. Diğer Yardımcı Organlar ......... 1.2.8.1. Avrupa Yaünm Bankası (AYB) 1.2.8.2. Avrupa Para Enstitüsü (APE) 1.3. TOPLULUK HUKUKUNUN KAYNAKLARI 1.3.1. Yönetmelikler (Regulations) ............................... 1.3.2. Direktifler (Directives) ....................................... 1.3.3. Kararlar (Decisions)......................................... 1.3.4. Tavsiyeler (Recommendations) ve Görüşler (Opinion) 1.3.5. Diğer Politika Geliştirme Yöntemleri ................. 1.3.6. Yasama Süreçleri.............................................. 1.3.6.1. Uygulama Tedbirlerinin Kabul Prosedürü ........ 1.3.6.1.1. Danışma Komitesi Prosedürü ............................ 1.3.6.1.2. İdare Komitesi Prosedürü .................................. 1.3.6.1.3. Düzenleme Komitesi Prosedürü.......................... 1.3.6.2. Danışma Prosedürü............................................ 1.3.6.2.1. Hazırlık Aşaması............................................ 1.3.6.2.2. Danışma Aşaması .............................................. 1.3.6.2.3. Karar Aşaması.................................................... 1.3.6.3. Onay Prosedürü ................................................ 1.3.6.4. Basitleştirilmiş Prosedür .................................... 1.3.6.5. İşbirliği Prosedürü (Amsterdam Antlaşması Madde 252) .. .......... 1.3.6.6. Ortak Karar Prosedürü (Amsterdam Antlaşması Madde 251) ... 1.4. AT KURUCU ANTLAŞMALARINDA TAPILAN DEĞİŞİKLİKLER 1.4.1. Avrupa Tek Senedi ...................................... 1.4.2. Maastricht Antlaşması.... 1.4.2.1. Genel Prensipler ................................................. 1.4.2.2. Topluluğun Hedefleri........................................... 1.4.2.3. Topluluğun Görevi............................................... 1.4.2.4. Birlik Vatandaşlığı ve Birlik Vatandaşlarının Hak 1.4.2.2.5. Ekonomik ve Parasal Birlik ................................. 1.4.2.2.6. Uyum Fonu........................................................ 1.4.2.7. Siyasi Birlik ........ 1.4.2.7.1. Ortak Dış Politika ve Savunma.. Politikası........ 1.4.2.7.2. Avrupa Parlamentosu'nun Yetkilerinin Artırılması...................................................... 1.4.2.7.3. Polis ve Yargı Alanında İşbirliği ........................ 1.4.2.8. Topluluğun Yeni İşbirliği Alanları .................... 1.4.2.8.1. Eğitim, Mesleki Eğitim ve Gençlik 1.4.2.8.2. Trans-Avrupa Şebekeleri .................................. 1.4.2.8.3. Sanayi.............................................................. l .4.2.8.4. Araştırma ve Teknolojik Gelişmeler 1.4.2.8.5. Kalkınma İşbirliği ............................................ 1.4.2.8.6. Hukuk ve İçişleri Alanında İşbirliği .................. 1.4.2.9. Sosyal Politika..... .... 1.4.2.10. Bölgeler Komitesi.. ... 1.4.3. Maastricht ve Amsterdam Antlaşmaları ile Kurucu Antlaşmalarda Yapılan Değişiklikler .... 1.4.4. Nice Antlaşması ile Getirilen Değişiklikler ........ 1.4.4.1. Kurumsal Değişiklikler .................................... 1.4.4.2. Karar Alma Süreci............................................ 1.4.4.3. Diğer Değişiklikler......................................... 1.4.4.4. Genişleme Hakkında Protokol ....................... 1.4.4.4.1. Avrupa Parlamentosu ...................................... 1.4.4.4.2. AB Konseyi ................................................. 1.4.4.4.3. Avrupa Komisyonu ....................................... 1.4.4.4.4. Diğer Değişiklikler ...................................... 1.4.4.6. Nice Antlaşması ve Türkiye'nin Durumu ...... 1.4.5. AB'nin Geleceği Tartışması ve Konvansiyon'un Çalışmaları ................................................ 1.4.5.1. AB'nin Geleceği Tartışması ............................. 1.4.5.2. Konvansiyon ................................................... 1.5. AVRUPA TOPLULUKLARININ ORTAK POLİTİKALARI 1.5.1. Ortak Tarım Politikası............................................... 1.5.1.1. Fiyat Destekleme Sistemi ve Sınırda Koruma............... 1.5.1.2. Ortak Tanm Politikası'mn Reformu ............................. 1.5.1.2.1. Yeşil Kitap .... 1.5.1.2.2. MacSharry Reformları ................................................. 1.5.1.2.3. Topluluğun DTÖ Tanm Anlaşması Yükümlülükleri ve Gündem 2000 Reformu............................................. l .5. l .2.4. Ortak Tanm Politikası Reform Önerilerinin Ekonomik Etkisine Dair Analiz ................................... 1.5.1.2.5. Önerilen .Reformlann Ana Hatları .............................. 1.5.1.2.6. Reform Öngörülen Sektörler ....................................... 1.5.1.3. Ortak Tarım Politikası ve Genişleme ................... 1.5.2. Ortak Balıkçılık Politikası (OBP) ......................... 1.5.2.1. Ortak Balıkçılık Politikası'nın Değerlendirilmesi... 1.5.2.2. Ortak Balıkçılık Politikası'nın Reformu 1.5.2.3. Balıkçılık Sektörüne Yapılan Yardımlar ............... 1.5.2.3.1. Topluluk Bütçesinden Sağlanan Yardımlar ......... 1.5.2.3.1.1. Balıkçılık Yönverme Mali Aracı ......................... 1.5.2.3.1.2. Üçüncü Ülkelerin Kaynaklarının Kullanılması 1.5.2.3.1.3. Pazar Desteği.................................................... 1.5.2.3.2. Üye Ülkelerin Bütçelerinden Karşılanan Yardımla] 1.5.2.3.3. Genel Araştırma, Kontrol, İnceleme ve Gözetim Harcamaları............................................ 1.5.2.4. Üçüncü Ülkelerle Su Ürünleri Ticareti.................. 1.5.3. Ortak Ticaret Politikası . 1.5.3.1. Ortak Ticaret Politikası'nın Kapsamı .................... 1.6.3.2. Ortak Ticaret Politikası Araçları... ................... 1.5.3.2.1. Ortak Gümrük Tarifesi ........................................ 1.5.3.2.2. İthalata Yönelik Düzenlemeler........................... 1.5.3.2.2.1. Gözetim ve Korunma Önlemleri............................ 1.5.3.2.2 .1.1. Genel Korunma ve Gözetim Önlemleri Mevzuati l .5.3.2.2. l .2. Belirli Üçüncü Ülkelerden Yapılan İthalatta Ortak Kurallar .................................................. 1.5.3.2.2.1.3. Tekstil ve Konfeksiyon Ürünlerinde Uygulanan Gözetim ve Korunma Tedbirleri ............................ l .5.3.2.2. l .4. Üçüncü Ülkelerden Belirli Tekstil Ürünleri İthalatında Ortak Kurallar.................................... 1.5.3.2.2.1.5. İkili Anlaşma, Protokol veya Diğer Düzenlemelere Tabi Olmayan Belirli Üçüncü Ülkelerden Yapılan Tekstil Ürünleri İthalatında Ortak Kurallar .......... 1.5.3.2.2.1.6. Diğer Kısıtlamalar ................................................ 1.5.3.2.2.2. Kotaların Dağıtımına İlişkin Ortak Kurallar.......... 1.5.3.2.2.3. .Anti-Damping Önlemleri ..................................... 1.5.3.2.2.4. Anti-Sübvansiyon Önlemleri ................................ 1.5.3.2.2.5. Haksız Ticari Uygulamalara Karşı Topluluğun Ticari Haklarının Korunmasına Yönelik Önlemler 1.5.3.2.2.6. Diğer Önlemler .................................................... 1.5.3.2.3. İhracatla İlgili Düzenlemeler ................................ 1.5.3.2.3.1 İhracatta Ortak Kurallar ...................................... 1.5.3.2.3.2. İhracat Teşvikleri 1.5.3.2.3.3. Resmi Destekli İhracat Kredileri ........... ............ 1.5.3.2.3.4. İhracat Kontrolleri........................................... 1.5.3.2.4. Uluslararası Anlaşmalar ............................ 1.5.3.2.4.1. Avrupa Ekonomik Alanı (AEA) ve EFTA ......................... 1.5.3.2.4.2. Avrupa Anlaşmaları....................................................... 1.5.3.2.4.3. Gümrük Birlikleri ......................................................... 1.5.3.2.4.4. Avrupa- Akdeniz Ortaklık Anlaşmaları........................... 1.5.3.2.4.5. İstikrar ve Ortaklık Anlaşmaları ................................ 1.5.3.2.4.6. İşbirliği Anlaşmaları.................................................... 1.5.3.2.4.7. Lome Anlaşmalan ......................................................... 1.5.3.2.5. Genelleştirilmiş Tercihler Sistemi (GTS) ....................... 1.5.3.2.5.1. GTS'nin Gelişimi ........................................................... 1.5.3.2.5.2. AB'nin GTS Uygulaması................................................. 1.5.3.2.5.2.1. Tarife Modülasyonu.. ... 1.5.3.2.5.2.2. Terfi (graduation) Sistemi............................................... 1.5.3.2.5.2.3. Özel Teşvik Sistemi ....................................................... 1.5.3.2.5.2.4. 2002-2004 Dönemi İçin Rejimde Gerçekleştirilen Değişiklikler ................................................................. 1.5.3.2.5.2.5. Menşe Kuralları ......................................................... 1.5.3.2.6. Tekstil ve Konfeksiyon Sektöründe Gerçekleştirilen Pazara Giriş Düzenlemeleri ........................................... 1.5.3.2.6.1. Pazara Giriş Müzakereleri ............................................. 1.5.3.2.6.2. AB - Pakistan Pazara Giriş Anlaşması ......................... 1.5.3.2.6.3. AB - Ukrayna Pazara Giriş Anlaşması ......................... 1.5.3.2.6.4. AB - Sri Lanka Pazara Giriş Anlaşması ....................... 1.5.3.2.6.5. AB - Brezilya Pazara Giriş Anlaşması ......................... 1.5.3.2.7. Diğer Uygulamalar........ ........................................... 1.5.3.2.7.1. Menşe Kuralları......... ......................................... 1.5.3.2.7.2. Standartlar ................................................................... 1.5.3.2.7.3. Taklit ve Korsan Üretimi ............................................... 1.5.3.2.7.4. Dahilde ve Hariçte İşleme Rejimleri ............................... 1.5.4. Topluluğun Sanayi Stratejisi ......................................... 1.5.5. Ortak Rekabet Politikası ............................................... 1.5.5.1. Ortak Rekabet Politikası'nın Çerçevesi........................... 1.5.5.2. Avrupa Rekabet Hukukunun Çerçevesi........................ 1.5.5.2.1. Kısıtlayıcı Anlaşmalar ve Hakim Durumun Kötüye Kullanılması ..................................................... 1.5.5.2.1.1. Kısıtlayıcı Anlaşmalar ................................................... 1.5.5.2.1.2. Hakim Durumun Kötüye Kullanılması........................... 1.5.5.2.2. Birleşmelerin Kontrolü................................................... 1.5.5.2.3. Kamu Teşebbüsleri ve Devlet Tekelleri........................... 1.5.5.2.4. Devlet Yardımları ..................................................... 1.5.5.2.4.1. Rekabete Aykırı Devlet Yardımlarının Yasaklanması ..... 1.5.5.2.4.2. Yasak Kapsamı Dışında Bırakılan Devlet Yardımları ..... 1.5.5.2.4.2.1. AT Antlaşmasının 87(2). Maddesi .......... ..................... 1.5.5.2.4.2.2. AT Antlaşması'nın 87(3). Maddesi ................................. 1.5.5.2.4.2.3. AT Antlaşması'nda Yer Alan Diğer Hükümler................. 1.5.5.2.4.3. Toplulukta Uygulanan Yatırım Teşvikleri...................... 1.5.5.2.4.4. Toplulukta Uygulanan İhracat Teşvikleri ...................... 1.5.5.2.4.4.1. İhracat Kredi ve Faiz Sübvansiyonu.............................. 1.5.5.2.4.4.2. İhracatta Sağlanan Vergi İstisnası ve İndirimleri .......... 1.5.5.2.4.4.3. İhracat Kredi Sigorta ve Garantileri Kapsamında Sağlanan Teşvik Unsurları.................................. .. 1.5.5.2.4.4.4. Toplulukta Sağlanan Diğer Teşvik Araçları .................. 1.5.5.3. AB Rekabet Hukuku üe Milli Hukukların İlişkisi 1.5.5.4. Topluluk Hukukunun Önceliği ................................... 1.5.5.5. Fikri ve Sınai Mülkiyet Haklan .................................. 1.5.5.6. Toplulukta Sektörel Yardım Düzenlemeleri ................ 1.5.5.6.1. AKÇT Antlaşması Kapsamındaki Ürünlere Uygulanan Yardımlar ..................................................................... 1.5.5.6.1.1. Demir Çelik Ürünleri ..................................................... 1.5.5.6.1.2. Kömür Sektörü ............................................................. 1.5.5.6.2. AKÇT Ürünleri Dışındaki Çelik Ürünlerine Sağlanan Yardımlar ..................................................................... 1.5.5.6.3. Tekstil Sanayindeki Yardımlara İlişkin Topluluk Düzenlemesi ................................................................. 1.5.5.6.4. Sentetik Elyaf Sanayi. ................................................ 1.5.5.6.5. Otomotiv Sektörüne Sağlanan Devlet Yardımları 1.5.5.6.6. Gemi İnşa Sanayiine Sağlanan Devlet Yardımları........... 1.5.5.7. Avrupa Birliği'nde KOBİ'lerin Teşviki........................... 1.5.6. Bölgesel Politika ........................................................... 1.5.6.1. Avrupa Bölgesel Kalkınma Fonu (ABKF) ....................... 1.5.6.2. Avrupa Sosyal Fonu (ASF) ........................................... 1.5.6.3. Ortak Tarım Politikası'nın Finansmanı ve Avrupa Tarımsal Yönverme ve Garanti Fonu- (ATYGF)............... 1.5.6.4. Uyum Fonu.................................................................. 1.5.6.5. Balıkçılık Yönverme Mali Aracı (Financial Instrument of Fisheries Guidance-FIFG) ............................................. 1.5.6.6. Topluluk Girişimleri ve Yeşil Belge................................. 1.5.6.7. 1999 Yılı Reform Paketi ................................................. 1.5.6.8. Bölgesel Politika'nın Dış Boyutu ........ 1.5.6.9. Diğer Mali Araçlar ................................................. 1.5.6.9.1. AKÇT Kredileri 1.5.6.9.2. Avrupa Yatırım Bankası 1.5.6.9.3. Yeni Topluluk Aracı .... 1.5.6.9.4. Entegre Akdeniz Programlan .......................................... 1.5.6.9.5. Ödemeler Dengesi Destekleme Mekanizması .................. 1.5.6.9.6. EURATOM Kredileri 1.5.7. Topluluk Bütçesi.......................................................... 1.5.7.1. Gelirler .................................. ............................ 1.5.7.2. Harcamalar........................................................... 1.6. AVRUPA TOPLULUĞU'NUN ÜÇÜNCÜ ÜLKELERLEMALİ İLİŞKİLERİ 1.6.1 Avrupa Topluluğu Bütçesi'nden Üçüncü Ülkelere Yönelik Kaynak Transferleri.................................... 1.6.2. Avrupa Birliği'nin Akdeniz Politikası ..................................... 1.6.2.1. 1995 Yılı Sonrasında AB'nin Akdeniz Politikası - Barcelona Süreci ................................................. 1.6.2.2. MEDA Kapsamındaki Hibelerin Kullanılabileceği Alanlar ................................................................................. 1.6.2.3. Euromed Bölgesel Gösterge Programı (2002-2004) l.6.2.3.1. EUROMED Serbest Ticaret ve Alanı'nın Ortaklık Anlaşmalan'nın Somut Sonuçlarının Hayata Geçirilmesi 1.6.2.3.1.1. Hedefler............................................................................... 1.6.2.3.1.2. Beklenen Sonuçlar .............................................................. 1.6.3. Afrika, Karayip ve Pasifik (AKP) Ülkeleriyle İlişkiler 1.6.3.1. IV. Lome Konvansiyonu........................................................ 1.6.3.2. Cotonou Anlaşması ......................................................... 1.6.3.2.1. Cotonou Anlaşması Kapsamında Ticari İlişkilerin Yeni Çerçevesi ...................................................................... 1.6.3.2.2. Mali İşbirliği . 1.6.4. Merkezi ve Doğu Avrupa Ülkeleri (MDAÜ) ile İlişkiler 1.6.4.1. AB'nin MDAÜ'lere Yönelik Mali Destek Programlan (PHARE) 1.6.4.2. Üçgen Operasyonlar ............................................................ 1.6.4.3.Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD) .......................... 1.6.5. Bağımsız Devletler Topluluğu (BDT) Ülkeleriyle İlişkiler..... 1.6.6. Latin Amerika Ülkeleriyle İlişkiler ........................................ 1.6.7. Asya Ülkeleriyle İlişkiler........................................................ 1.6.8. AT Uluslararası Yatırım Ortaklığı.......................................... 1.7. EKONOMİK VE PARASAL BİRLİK (EPB-EMU) 1.7.1. Tanım ..................................................................... 1.7.2. Tarihsel Gelişim....................................................... 1.7.2.1. Delors Raporu ......................................................... 1.7.2.2. Maastricht Antlaşması: Kurumsal Düzenlemeler ..... 1.7.3...... Ekonomik ve Parasal Birliğin Aşamaları ............ 1.7.3.1 Birinci Aşama ......................................................... 1.7.3.2. İkinci Aşama ........................................................... 1.7.3.3. Üçüncü Aşama ....................................................... 1.7.3.4. EPB'nin Son Aşamasına Geçiş Kriterleri................. 1.7.4. Avrupa Merkez Bankaları Sistemi ve Döviz Kuru Mekanizması....................................................... .1.7.4.1. .Parasal Birlik İçinde Yeni Döviz Kuru Mekanizması 1.7.4.2. İstikrar, Büyüme ve İstihdama İlişkin Konsey Kararı 1.7.4.2.1. İstikrar ve Büyüme Paketi'ne İlişkin Karar................. 1.7.4.2.2. Büyüme ve İstihdama İlişkin Karar ........................... 1.7.5. Tek Paraya Geçiş Süreci ........................................... 1.7.5.1. Yeşil Belge, Amsterdam, Lüksemburg ve ECOFIN Zirveleri ....................................................... 1.7.5.1.1. Tek Para'ya İlişkin Yeşil Belge ................................... 1.7.5.1.2. Amsterdam Zirvesi..................................................... 1.7.5.1.3. Lüksemburg Zirvesi................................................... 1.7.5.1.4. ECOFİN Zirvesi -EURO'ya Geçiş ........................... 1.7.6. Katılımcı Ülkeler ....................................................... 1.7.7. Euro'nun Ulusal Paraların Yerine Geçmesi 1.7.8. Ulusal Paraların EURO'ya Dönüştürülmesine İlişkin Kurallar ................................................... 1.7.9. Türkiye'deki Uygulama ......................................... 1.7.10. EURO'nun Etkileri... 1.7.10.1. EURO'nun AB İçinde Fiyatlar Üzerindeki Etkisi...... 1.7.10.2. EURO'nun Bölge İçi Ticaret Üzerine Etkileri ......... 1.7.10.3. EURO Orta ve Uzun Vadede AB'nin Rekabet Gücüne Etkileri.................................................... 1.7.10.4. EURO'nun Türkiye'nin Dış Ticaretine Etkileri .......... 1.8. TEK AVRUPA PAZARI 1.8.1. Tek Pazar Hedefi ............................................................ 1.8.2. Tek Pazar'dan Beklenen Yararlar.................................... 1.8.2.1. Fiziki Engellerin Kaldırılması ...................................... 1.8.2.2. Teknik Engellerin Kaldırılması........................................ 1.8.2.3. Mali Engellerin Kaldırılması............................................ 1.8.3. Tek Avrupa Pazan'mn Tamamlanmasındaki Son Durum 1.8.4. Türkiye Açısından Değerlendirme .................................. 1.9. AVRUPA KONSEYİ ZİRVE TOPLANTILARI 1.9.1. Kuruluşu ve Yapısı ............. 1.9.2. Roma Zirvesi ................... 1.9.2.1. Zirve'de Ele Alınan Konular. 1.9.2.1.1. Rusya üe İlişkiler................. 1.9.2.1.2. MDAÜ ile İlişkiler ............... 1.9.2.1.3. Uruguay Round................... 1.9.2.1.4. Ekler.................................. 1.9.3. Roma Zirvesi.................... 1.9.3.1. Zirve'de Ele Alınan Konular......................... 1.9.3.1.1. Siyasi Birlik.................................................. 1.9.3.1.2. Ekonomik ve Parasal Birlik ........................... 1.9.3.1.3. İç Pazar 1.9.3.1.4. Akdeniz Ülkeleri ile İlişkiler ............ 1.9.3.1.5. Latin Amerika Ülkeleri üe İlişkiler ........... 1.9.3.1.6. AKP Ülkeleri Üe İlişkiler............................. 1.9.3.1.7. GATT........... 1.9.3.1.8. Sovyetler Birliği ve MDAÜ ile İlişkiler.............. 1.9.3.1.9. Merkezi ve Doğu Avrupa Ülkeleri.................... 1.9.3.1.10. Ekler ... .... 1.9.4........... Lüksemburg Zirvesi.............................. 1.9.4.1. Zirve'de Ele Alınan Konular........................... 1.9.4.1.1. Hükümetlerarası Konferans............................ 1.9.4.1.2. Siyasi Birlik.................................................... 1.9.4.1.3. Ekonomik ve Parasal Birlik ............................ 1.9.4.1.4. İç Pazar....................................................... 1.9.4.1.5. Kişilerin Şerbet Dolaşımı............................. 1.9.4.1.6. SSCB ile İlişkiler ............................................ 1.9.4.1.7. Uruguay Round.............................................. 1.9.4.1.8. Merkezi ve Doğu Avrupa ile İlişkiler 1.9.4.1.9. Gelişme Yolundaki Ülkeler.............................. 1.9.4.1.10. Ekler ....... .......... 1.9.5. ..Maastricht Zirvesi....................................... 1.9.6. Lizbon Zirvesi ................................................ 1.9.6.1. Zirve'de Ele Alınan Konular........................... 1.9.6.1.1. Maastricht Antlaşması.................................... 1.9.6.1.2. Topluluğun Genişlemesi ................................ 1.9.6.1.3. Topluluğun Gelecekteki Finansman Politikası 1.9.6.1.4. İkame Etme (Subsidiarity) Prensibi ................ 1.9.6.1.5. Tek Pazar ........................................... .. 1.9.6.1.6. Dış İlişkiler .................................................... 1.9.7. Birmingham Zirvesi..................................... 1.9:7.1. Zirve'de Ele Alınan Konular.......................... 1.9.7.1.1. Maastricht Antlaşması 1.9.8......... Edinburgh Zirvesi .................................. 1.9.8.1. Zirve'de Ele Alınan Konular ............................ 1.9.8..1.1 Maastricht Antlaşması.................................... 1.9.8.1.2. Tek Pazar ...................................................... 1.9.8.1.3. Topluluk Finansmanı .................................... 1.9.8.1.4. Topluluğun Genişlemesi .................... .... 1.9.8.1.5. İkame Etme (Subsidiarity) Prensibi ................ 1.9.8.1.6. Ekonomik Büyümenin Desteklenmesi ............ 1.9.8.1.7. Avrupa Parlamentosu .................................... 1.9.9. Kopenhag Zirvesi......................................................... 1.9.9.1 . Zirve'de Ele Alınan Konular............................................ 1.9.10. Brüksel Zirvesi .............................................................. 1.9.10.1. Zirve'de Ele Alınan Konular............................................ 1.9.10.1.1. Maastricht Antlaşması.................................................... 1.9.10.1.2. Ekonomik ve Parasal Birlik ............................................ 1.9.10.1.3. Hukuk ve İçişleri Alanında İşbirliği ................................ 1.9.10.1.4. Genişleme ...................................................................... 1.9.10.1.5. Kurumsal Düzenlemeler ................................................ 1.9.11. Brüksel Zirvesi .............................................................. 1.9.11.1. Zirve'de Ele Alınan Konular ............................................ 1.9.11.1.1. Ekonomik.... Durum-Beyaz Kitap .................................. 1.9.11.1.2. Ekonomik ve Parasal Birlik ............................................ 1.9.11.1.3. Genişleme ...................................................................... 1.9.12. Korfu Zirvesi .................................................................. 1.9.12.1. Zirve'de Ele Alınan Konular........................................... 1.9.12.1.1. Ekonomik durum .......................................................... 1.9.12.1.2. Akdeniz Ülkeleri ile İlişkiler ............................................ 1.9.12.1.3. Genişleme ...................................................................... 1.9.12.1.4. Hükümetlerarası Konferans............................................ 1.9.13. Essen Zirvesi 1.9.13.1. Zirve'de Ele Alınan Konular ............................................ 1.9.13.1.1. Ekonomik Durum .......................................................... 1.9.13.1.2. Hukuk ve İçişleri ............................................................ 1.9.13.1.3. Dış İlişkiler .................................................................... 1.9.14. Cannes Zirvesi............................... . 1.9.14.1. Zirve'de Ele Alınan Konular ............................................ 1.9.14.1.1. İstihdam ........................................................................ 1.9.14.1.2. Ekonomik ve Parasal Birlik ............................................ 1.9.14.1.3. Dış İlişkiler .................................................................... 1.9.14.1.4. İç Sorunlar ................................................................... 1.9.14.1.5. Hükümetlerarası Konferans Hazırlıkları 1.9.14.1.6. Diğer Konular ............................................................. 1.9.14.1.7. Değerlendirme................................................................ 1.9.14.1.8. Ekler....................................................................... 1.9.14.1.8.1.Avrupa-Akdeniz Konferansı ..................................... 1.9.14.1.8.2. Merkezi ve Doğu Avrupa Ülkeleri ve Akdeniz Ülkeleriyle Mali İşbirliği ................................................................. 1.9.15. Madrid Zirvesi 1.9.15.1. Zirve'de Ele Alınan Konular ........................................... 1.9.15.1.1. Ekonomik ve Parasal Birlik ........................................... 1.9.15.1.2. Genişleme ..................................................................... 1.9.15.1.3. Akdeniz Ülkeleriyle İlişkiler ........................................... 1.9.15.1.4. Hükümetlerarası Konferans Süreci .. ........................... 1.9.15.1.5. Diğer Konular .............................................................. 1.9.16. Torino Zirvesi .............................................................. 1.9.16.1. Zirve'de Ele Alınan Konular .......................................... 1.9.16.1.1. Vatandaşlarına Daha Yakın Bir Birlik .......................... 1.9.16.1.2. Daha Demokratik ve Etkin Bir Birlik'te Kurumlar 1.9.16.1.3. Birliğin Dış İlişkilerinde Güçlendirilmiş Kapasite .......... 1.9.17. Floransa Zirvesi 1.9.17.1. Zirve'de Ele Alınan Konular .......................................... 1.9.17.1.1. İstihdam ve Büyüme .................................................... 1.9.17.1.2. Ekonomik ve Parasal Birlik .......................................... 1.9.17.1.3. Adalet ve İçişleri .......................................................... 1.9.17.1.4. İkame Etme (Subsidiarity) Prensibi .............................. 1.9.17.1.5. Hükümetlerarası Konferans.......................................... 1.9.17.1.6. Topluluğun Genişlemesi .............................................. 1.9.17.1.7. Dış Politika .................................................................. 1.9.17.1.8. Ekler.................................................................... 1.9.18. Dublin Zirvesi .............................................................. 1.9.18.1. Zirve'de Ele Alınan Konular .......................................... 1.9.18.1.1. Ekonomik ve Parasal Birlik .......................................... 1.9.18.1.2. İstihdam ...................................................................... 1.9.18.1.3. Hükümetlerarası Konferans.......................................... 1.9.18.1.4. Adalet ve İçişleri .......................................................... 1.9.18.1.5. Genişleme .................................................................... 1.9.18.1.6. Birliğin Dış İlişkileri .. 1.9.18.1.6.1. Eski Sovyetler Birliği Ülkeleri 1.9.18.1.6.2. Türkiye ........................................................................ 1.9.18.1.6.3. Dünya Ticaret Örgütü .................................................. 1.9.19. Amsterdam Zirvesi........................................................ 1.9.19.1. Zirve'de Ele Alınan Konular .......................................... 1.9.19.1.1. Genişleme .................................................................... 1.9.19.1.2. Ekonomik ve Parasal Birlik .......................................... 1.9.19.1.3. İstihdam, Rekabet ve Büyüme ...................................... 1.9.19.1.4. Birlik Dışı Faaliyetler.................................................... 1.9.19.1.5. Ekler........................................................................... 1.9.19.1.5.1. İstikrar, Büyüme ve İstihdama İlişkin Konsey Kararı 1.9.19.1.5.2. Ekonomik ve Parasal Birliğin Üçüncü Aşamasında Bir Döviz Kuru Mekanizması Oluşturulmasına Dair Karar 1.9.20. Lüksemburg Zirvesi...................................................... 1.9.20.1. Zirve'de Ele Alınan Konular 1.9.20.1.1. Genişleme .............................................................. 1.9.20.1.1.1. Katılim ve Müzakere Süreci 1.9.20.1.1.2. Çerçeve Hükümler............................................... 1.9.20.1.1.3. Güçlendirilmiş Katılım Öncesi Stratejisi...................... 1.9.20.1.1.4. Katılım İçin Ortaklık ................................................. 1.9.20.1.1.5. Ön Katılıma İlişkin Yardımın Geliştirilmesi ..................... l .9.20.1.1.6. Komisyon'un Görüşleri ve Katılım Müzakereleri............... 1.9.20.1.1.7. İzleme Prosedürü............................................................. 1.9.20.1.1.8. Türkiye İçin Avrupa Stratejisi ......................................... 1.9.20.1.2. Gündem 2000 ................................................................. 1.9.20.1.3. Ekonomik ve Parasal Birlik ............................................. 1.9.20.1.4. Diğer Konular ................................................................. 1.9.20.2. Değerlendirme............................................................. 1.9.21. ....Cardlff Zirvesi ............................................................. 1.9.21.1. Zirve'de Ele Alınan Konular ............................................. 1.9.21.1.1. Ekonomik ve Parasal Birlik ............................................. 1.9.21.1.2. Amsterdam Antlaşması'nın Uygulamaya Hazırlanması..... 1.9.21.1.3. Gündem 2000 ................................................................. 1.9.21.1.4. Genişleme ....................................................................... 1.9.21.2. Değerlendirme................................................................. 1.9.22. Viyana Zirvesi ............ ... 1.9.22.1. Zirve'de Ele Alınan Konular........................................... 1.9.23...... Köln Zirvesi................................................................ 1.9.24. Tampere Zirvesi .............................................................. 1.9.25. Helsinki Zirvesi .............................................. . 1.9.25.1. Zirve'de Ele Alınan Konular......................................... 1.9.25.1.1. Genişleme ....................................................................... 1.9.25.1.2. Avrupa Ortak Güvenlik ve Savunma Politikası................. 1.9.25.1.3. Rekabetçi, İstihdam Yaratıcı ve Sürdürülebilir Ekonomi . 1.9.25.1.4. Dış ilişkiler ..................................................................... 1.9.26. Lizbon Zirvesi ................................................................. 1.9.26.1. Zirve'de Ele Alınan Konular ............................................. l .9.26.1.1. İstihdam, Ekonomik Reformlar ve Sosyal Uyum 1.9.26.1.2. Avrupa Ortak Güvenlik ve Savunma Politikası................. 1.9.26.1.3. Baü Balkanlar................................................................. 1.9.26.1.4. Hükümetlerarası Konferans............................................. 1.9.27. Santa Maria da Feira Zirvesi ........................................... 1.9.27.1. Zirve'de Ele Alınan Konular .. 1.9.27.1.1. Genişleme ....................................................................... 1.9.27.1.2. Ortak Savunma ve Güvenlik Politikası............................. 1.9.27.1.3. Hükümetlerarası Konferans............................................. 1.9.27.1.4. İstihdam, Ekonomik Reformlar ve Sosyal Uyum - Lizbon Zirvesi'nde Alınan Kararların Gözden Geçirilmesi 1.9.27.1.4.1. Ekonomik, Mali ve Parasal Konular................................. 1.9.27.1.4.2. Avrupa ve Vatandaşlık..................................................... 1.9.27.1.4.3. Dış İlişkiler ..................................................................... 1.9.28. Nice Zirvesi _................................................. 1.9.28.1. Zirve'de Ele Alınan Konular 1.9.28.1.1. Temel Haklar Şartı ......................................................... 1.9.28.1.2. Genişleme ................................................................... 1.9.28.1.3. Avrupa Ortak Güvenlik ve Savunma Politikası............... l.9.28. l 4. Ekonomik ve Sosyal Avrupa İçin Yeni Atılım 1.9.28.1.5. Vatandaşların Avrupası................................................... 1.9.28.1.6. Dış İlişkiler ................................................................ 1.9.29. Stokholm Zirvesi ....................................................... 1.9.29.1. . Zirvede ele alınan konular.......................................... 1.9.29.1.1. Rekabetçi Bir AB'nde Tam İstihdam ............................... 1.9.29.1.2. Genel Hususlar ............................................................... l .9.29.1.3. İstihdamın Nitelik ve Nicelik Olarak İyileştirilmesi 1.9.29.1.4. Ekonomik Reforma İvme Kazandırılması ......................... 1.9.29.1.5. Yeni Teknolojiler .......... ...... 1.9.29.1.6. Dış İlişkiler ..................................................................... 1.9.30. Göteburg Zirvesi ........................................................... 1.9.30.1. Zirve'de Ele Alınan Konular ............................................. 1.9.30.1.1. Avrupa'nın Geleceği......................................................... 1.9.30.1.2. Sürdürülebilir Kalkınma Stratejisi................................... 1.9.30.1.3. Tam İstihdam ve Çalışma Kalitesi ................................... 1.9.30.1.4. Barış ve Güvenlik İçin İşbirliği......................................... 1.9.30.1.5. Transatlantik İlişkileri ..................................................... 1.9.30.1.6. Dış İlişkiler ..................................................................... 1.9.31. Brüksel Zirvesi ............................................................... 1.9.31.1. Zirve'de Ele Alınan Konular.......................................... 1.9.31.1.1. ABD ile Dayanışma ve İşbirliği......................................... 1.9.31.1.2. Terörizmle Mücadelede Avrupa Politikası......................... 1.9.31.1.3. AB'nin Küresel Rolü ....................................................... 1.9.31.1.4. Dünya Ekonomisine İlişkin Beklentiler ........................... 1.9.32 Laeken Zirvesi.................................................................. 1.9.32.1. Zirve'de Ele Alınan Konular ............................................. 1.9.32.1.1. Avrupa'nın Geleceği......................................................... 1.9.32.1.2. Ekonomik ve Sosyal Gelişim ile Sürdürülebilir Kalkınma. 1.9.32.1.3. Dış İlişkiler ..................................................................... 1.9.33. Barselona Zirvesi............................................................. 1.9.33.1. Zirve'de Ele Alınan Konular ............................................. 1.9.33.1.1. Genel Ekonomik ve Siyasi Konular ................................. 1.9.33.1.2. Öncelikli Eylemler ........................................................... l .9.33. l .3. ABD'nin Çelik Ürünlerinde Uyguladığı Önlemler 1.9.33.1.4. Diğer Konular ............................................... .............. 1.9.34. Sevilla Zirvesi................................................................. 1.9.34.1. Zirve'de Ele Alınan Konular ............................................. 1.9.34.1.1. AB'nin Geleceği ............................................................... 1.9.34.1.2. Genişleme ....................................................................... 1.9.34.1.3. İltica ve Göç ................................................................. 1.9.34.1.4. Johanesburg ............................................................... 1.9.34.1.5. Tam İstihdama Yönelik Büyüme ve Rekabetedebilirlik.. 1.10. AVRUPA BİRLİĞİ'NİN BEŞİNCİ KUŞAK GENİŞLEMESİ 1.10.1. Genişlemenin Tarihçesi ............................................... 1.10.2. Ortaklık Anlaşmaları................................................ l.10.3. AB ve Aday Ülkeler Arasında Gümrük Birliği Öngören Antlaşmalar................................................................. 1.10.4. Genişleme Sürecinde Topluluk Zirve Toplantılarında Alınan Bazı Önemli Kararlar ....................................... 1.10.5. Katılım Öncesi Stratejisi ............................................. 1.10.6. Genişleme Sürecinde AB Kaynaklarından Sağlanan Finansman ................................................................. 1.10.7. Türkiye İçin Öngörülen Yardımlar ............................... 1.10.8. Düzenli Raporlar...................................................... 1.10.9. Katılım Müzakereleri ................................................... 1.11. AVRUPA BİRLİĞİ NİN EKONOMİK DURUMU 1.11.1. Genel Görünüm................................................... 1.11.2. Son Yıllarda Topluluk Ekonomisinde Kaydedilen Gelişmeler......................................................... 1.11.3. Avrupa Birliği'nin Dünyadaki Başlıca Büyük Ekonomilerle Karşılaştırılması........................... 1.11.4. Avrupa Birliği Ticaretinde Kaydedilen Gelişmeler 1.11.5. Avrupa Birliği'nde Yatırım Hareketleri ................. BÖLÜM 2 TÜRKİYE-AVRUPA TOPLULUĞU İLİŞKİLERİ 2.1. AVRUPA TOPLULUĞU VE TÜRKİYE - AT İLİŞKİLERİNE AİT BAZI ÖNEMLİ TARİHLER........................................ 2.2. TÜRKİYE İLE AET ARASINDA "ORTAKLIK İLİŞKİSİNİN KURULMASI: ANKARA ANLAŞMASI 2.2.1. Ankara Anlaşması'nın Amacı ve İlkeleri ............................. 2.2.2. Ankara Anlaşması'nın Kapsamı........................................ 2.2.3. Ankara Anlaşması'nın Yürürlüğe Girmesi ......................... 2.2.4. Ankara Anlaşması'nın Dönemleri....................................... 2.2.5. Ortaklık Organları.......................................................... 2.2.5.1. Ortaklık Konseyi ............................................................... 2.2.5.2. Ortaklık Komitesi ............................................................. 2.2.5.3. Karma Parlamento Komisyonu.. (KPK)............................... 2.2.5.4. Gümrük İşbirliği Komitesi (GİK) 2.2.5.5. Gümrük Birliği Ortak Komitesi (GBOK)............................. 2.3. KATMA PROTOKOL VE TÜRKİYE-AET ORTAKLIĞININ GEÇİŞ DÖNEMİ 2.3.1. Geçiş Dönemini Düzenleyen Belgeler....................... 2.3.1.1. Katma Protokol ........................................................ 2.3.1.2. İkinci Mali Protokol.............................................. 2.3. l .3. AKÇT Yetki Alanına Giren Maddelerle İlgili Anlaşma 2.3.1.4. Son Senet ................................................................ 2.3.1.5. Uyum Protokolleri .................................................... 2.3.2. Tarafların Katma Protokol'den Kaynaklanan Yükümlülükleri ........................................................ 2.3.2.1. Malların Serbest Dolaşımına İlişkin Yükümlülükler 2.3.2.1.1. Sanayi Mamulleri .................................................... 2.3.2.1.2. Tarım Mamulleri ...................................................... 2.3.2.2. Kişilerin Serbest Dolaşımı ........................................ 2.3.2.3. Sermayenin Serbest Dolaşımı . .............................. 2.3.2.4. Hizmetlerin Serbest Dolaşımı.................................... 2.4. KATMA PROTOKOL ÇERÇEVESİNDE GEÇİŞ DÖNEMİNDE TÜRKİYE-AT İLİŞKİLERİ 2.4.1. Genel....................................................................... 2.4.2. Tarım Ürünleri ....................................................... 2.4.3. Mali Yardımlar......................................................... 2.4.3.1. Birinci Mali Protokol ............................................... 2.4.3.2. İkinci Mali Protokol ................................................. 2.4.3.3. Üçüncü Mali Protokol ............................................. 2.4.3.4. Özel İşbirliği Fonu ................................................... 2.4.1.5. Turizm ve Madencilik Sektörlerinde Mesleki Eğitim Programı ................................................................. 2.4.3.6. Dördüncü Mali Protokol........................................... 2.5. TAM ÜYELİK BAŞVURUSU SONRASI GELİŞMELER 2.5.1. Komisyon'un Görüşü.................................................. 2.5.2. İşbirliği Programı........... 2.5.2.1. Gümrük Birliği'nin Gerçekleştirilmesi ........................ 2.5.2.2. Mali İşbirliği .............................................................. 2.5.2.3. İşbirliği ve Teknik Yardım .......................................... 2.5.2.4. Siyasi İşbirliği ............................................................ 2.5.2.5. İşbirliği Programının Genel Değerlendirmesi .............. 2.5.3. 1992 Yılı Çalışma Programı..................................... 2.5.4. 1992-1995 Yıllan Arasında Türkiye-AT İlişkilerindeki Gelişmeler.............................................................. 2.6. 1/95 SAYILI TÜRKİYE-AT ORTAKLIK KONSEYİ KARAR 2.6.1. Karar'ın, Kapsamı............................................................... 2.6.1.1. Malların Serbest Dolaşımı ve Ticaret Politikası................... 2.6.1.1.1. Gümrük Vergilerinin, Miktar Kısıtlamalarının ve Eş Etkili Vergi ve Tedbirlerin Kaldırılması ..................................... 2.6.1.1.2. Ticarette Teknik Engellerin Kaldırılması ....................... 2.6.1.1.3. Ticaret Politikası ve Ortak Gümrük Tarifesi ...................... 2.6.1.1.4. Hassas Ürünler............................................................. 2.6.1.1.5. Topluluğun Tercihli Rejimlerinin Türkiye Tarafından Üstlenilmesi........................................................................ 2.6.1.1.6. İşlenmiş Tarım Ürünleri İthalatında Uygulanacak Sisteme İlişkin Mevzuat .................................................................. 2.6.1.2. Türkiye'nin Topluluk Ortak Tanm Politikası'na Uyumu ve Tanm Ürünleri Ticaretinde Uygulanacak Tercihli Rejim...... 2.6.1.3. Gümrüklere İlişkin Hükümler, Türkiye'nin Topluluk Ortak Gümrük Kodu'na Uyumu ve Karşılıklı İdari İşbirliği 2.6.1.4. Mevzuat Uyumu ...................................................................... 2.6.1.4.1. Fikri, Sınai ve Ticari Mülkiyetin Korunması ............................ 2.6.1.4.2. Rekabet Kuralları ve Mevzuat Yakınlaştırılması 2.6.1.4.3. Devlet Yardımları...................................................... 2.6.1.4.4. Tekeller ................................................................................... 2.6.1.4.5. Ticari Korunma ..Araçlan .................................................. 2.6.1.5. Kamu Alımları................................................................ 2.6.1.6. Vergilendirme .......................................................................... 2.6.1.7. Kurumsal Hükümler ................................................................ 2.6.1.8. Uyuşmazlıkların Çözümü......................................................... 2.6.1.9. Genel ve Son Hükümler............................................................ 2.6.1.10. Ortaklığın Geliştirilmesine İlişkin Tavsiye Karan ...................... 2.6.1.11. Mali İşbirliği 2.7. TÜRKİYE-AB GÜMRÜK BİRLİĞİ SÜRECİNDE KAYDEDİLEN GELİŞMELER 2.7.1. Malların Serbest Dolaşımının Sağlanmasına Yönelik Düzenlemeler 2.7.1.1 Taraflar Arasında Gümrük Vergileri, Eş Etkili Vergiler ve Miktar Kısıtlamalarının Kaldırılması........................................ 2.7.1.2. Teknik Mevzuat Uyumu.................................................... 2.7.2. Ortak Ticaret Politikası'na Uyum Kapsamında Gerçekleştirilen Düzenlemeler ................................................. 2.7.2. 1. Ortak Ticaret Politikası'na Uyum Yükümlülüğümüzün Kapsamı ................................................................................. 2.7.2.1.1. Ortak Gümrük Tarifesi'ne (OGT) Uyum .................... 2.7.2.1.2. Ortak Ticaret Politikası Çerçevesinde İthalat ve İhracata Yönelik Mevzuat Uyum Çalışmaları ...................... 2.7.2.1.2.1. İthalatta Ortak Kurallar............................................................ 2.7.2.1.2.2. Belirli Üçüncü Ülkelerden Yapılacak İthalatta Ortak Kurallar .. 2.7.2.1.2.3. Miktar Kısıtlamalarının İdaresi .............................................. 2.7.2.1.2.4. Dampingli ve Sübvansiyonlu İthalata Karşı Korunma ............ 2.7.2.1.2.4.1. AB'nin Türkiye'ye Yönelik Anti-damping ve Anti-sübvansiyon Uygulamaları.......................................................................... 2.7.2.1.2.5. Hukuka Aykırı Ticari Uygulamalara Karşı Önlemler 2.7.2.1.2.6. Tekstil Ürünleri İthalatında Ortak Kurallar ......................... 2.7.2.1.2.7. İhracatta Ortak Kurallar .................................................... 2.7.2.1.2.8. İhracatta Kota ve Tarife Kontenjanı Belirlenmesi ve İdaresi ...... 2.7.2.1.2.9. Resmi Destekli İhracat Kredileri ........................................... 2.7.2.1.3. Tekstil ve Konfeksiyon Sektöründe Üçüncü Ülkelere Uygulanan Miktar Kısıtlaması ve Gözetim Önlemleri .......... 2.7.2.1.4. AB'nin Tercihli Gümrük Rejimlerine Uyum Kapsamında Kaydedilen Gelişmeler ........................................................... 2.7.2.1.4.1. AB'nin Tercihli Ticaret Anlaşmalarının Üstlenilmesi ....... 2.7.2.1.4.2. STA Akdedilen Ülkeler ile Gerçekleştirilen Ticaret ......... 2.7.2.1.4.3. Pan-Avrupa Menşe Kümülasyonu .................................... 2.7.2.1.4.4. AB'nin Otonom Rejimlerinin Üstlenilmesi .................... 2.7.3. Türkiye'nin Topluluk Ortak Tarım Politikası'na Uyumu ve Tanm Ürünleri Ticaretinde Uygulanacak Tercihli Rejim 2.7.3.1 Türkiye'nin Ortak Tanm Politikası'na Uyuma İlişkin Hazırlıklar................................................................ 2.7.3.1.1. Helsinki Sürecinde Kaydedilen Gelişmeler ........................ 2.7.3.1.1.1. KOB ve Tanm ................................................................. 2.7.3.1.1.1.1. Kısa Vadeli Öncelikler .................................................... 2.7.3.1.1.1.2. Orta Vadeli Öncelikler ....................................................... 2.7.3.1.2. Ulusal Program ve Tarım.................................................. 2.7.3.1.3. Tanm ve Balıkçılık Alt Komitesi......................................... 2.7.4. İşlenmiş Tanm Ürünleri İthalatında Uygulanacak Sisteme İlişkin Mevzuat ................................................................. 2.7.4.1. Toplulukta Uygulanan Sistem ........................................... 2.7.4.2. İşlenmiş Tanm Ürünleri Sistemi'nin Türkiye'de Tesisi ....... 2.7.4.2.1. Hemen Uyum Yapılan Ürünler....................................... 2.7.4.2.2. Geçiş Dönemi Uygulanan Ürünler ...................................... 2.7.4.2.2.1. l,5 yıllık Listede Yer Alan Ürünler...................................... 2.7.4.2.2.2. Üç Yıllık Listede Yer Alan Ürünler ...................................... 2.7.4.2.2.3. Yalnızca Ad-valorem Vergi ile Korunan Ürünler............. 2.7.4.3. Gümrük Birliği Sürecinde İşlenmiş Tanm Ürünleri Ticareti 2.7.5. Ortak Rekabet Politikası'na Uyum Kapsamında Gerçekleştirilen Düzenlemeler ............................................ 2.7.5.1. Türkiye'de Rekabet Hukuku Alanında Yapılan Değişiklikler 2.7.5.2. Fikri, Sınai ve Ticari Mülkiyetin Korunması......................... 2.7.5.3. Rekabet .Kurallan ve Mevzuat Yakınlaştınlması.................. 2.7.5.4. Devlet Yardımları. 2.7.5.4.1. Türk Mevzuatı 2.7.5.4.1.1.Yatınm Yardımlan............................................................... 2.7.5.4.1.2. İhracat Yardımlan ............................................................... 2.7.5.5. Tekeller ............................................................................... 2.7.6. Gümrüklere İlişkin Hükümler, Türkiye'nin Topluluk Ortak Gümrük Kodu'na Uyumu ve Karşılıklı İdari İşbirliği .......... 2.7.6.1. İthalat ve İhracat İşlemlerinde Kullanılan Belgelerin Basitleştirilmesi ve Tek İdari Belge ...................................... 2.7.6.2. Dahilde İşleme Rejimi .......................................................... 2.7.6.3. Hariçte İşleme Rejimi............................................................ 2.7.6.4. Köprü Mevzuat .. . 2.7. 7. Kurumsal Hükümler ............................................................ 2.7.7.1. Gümrük Birliği Ortak Komitesi (GBOK) ............................... 2.7.7.1.1. Gümrük Birliği Ortak Komitesi'nin Komposizyonu ve İşleyişi 2.7.7.1.2. Gümrük Birliği Ortak Komitesinin Sorumlulukları 2.7.7.2. Teknik Komitelere Katılım ..................................... 2.7.8. Gümrük Birliği'nin Dış Ticaretimize Etkileri ......... 2.8. TÜRKİYE-AB MALİ İLİŞKİLERİ 2.8.1. Gümrük Birliği Öncesi Dönem-Helsinki Öncesi {1964-1995) 2.8.2. Gümrük Birliği Dönemi (1996-1999) .................................... 2.8.2.1. Türkiye'nin AB'nin Diğer Mali Kaynaklarından Yararlandırılması ................................................................ 2.8.2.1.1. Akdeniz Yardım Programı- MEDA I (1995-1999) .................. 2.8.2.1.2. Avrupa-Akdeniz İşbirliği Programı EUROMED (1995-2000) .. 2.8.2.1.3. 'Türkiye için Avrupa Stratejisi" Kapsamındaki Mali Yardımlar...................................................................... 2.8.3. Marmara Depremi Sonrasında Verilmesi Öngörülen Mali Yardımlar...................................................................... 2.8.4. Adaylık Dönemi................................................................... 2.8.4.1. Tek Çerçeve Yönetmelik........................................................ 2.8.4.2. Yeni Mali Yapılanma ............................................................ 2.9 AB'NİN GENİŞLEME SÜRECİ VE TÜRKİYE 2.9.1. Mevcut Durum .................................................................... 2.9.2. Helsinki Zirvesi Sonuçlan .................................................... 2.9.3. 11 Nisan 2000 Tarihli 39. Türkiye-AB Ortaklık Konseyi Toplantısı.............................................................. 2.9.4. Analitik İnceleme Sürecine (Screening) Hazırlık Aşamasında Kaydedilen Gelişmeler .......................................................... 2.9.5. Katılım Ortaklığı Belgesi (KOB) ............................................ 2.9.6. Katılım Öncesi Yardıma İlişkin Çerçeve Yönetmelik 2.9.7. AB Müktesebatının Üstlenilmesi İçin Ulusal Program .......... 2.9.7.1. Ulusal Program'da Yer Alan Hususlar .................................. 2.9.7.1.1. Siyasi Kriterler...................................................................... 2.9.7.1.2. Ekonomik Kriterler .............................................................. 2.9.7. l .3. Üyelik Yükümlülüklerini Üstlenebilme Kapasitesi 2.9.7.1.4. Müktesebatın Uygulanmasına Yönelik İdari Kapasite............ 2.9.7.1.5. Reformların Mali Açıdan Global Değerlendirilmesi............. 2.9.8. Ulusal Program Hakkında AB Komisyonu'nun Genel Değerlendirmesi.................................................................... 2.9.9. AB Komisyonu Tarafından Türkiye İçin Hazırlanan İlerleme Programlan ............................................................ 2.9.9.1. 2002 Yılı İlerleme Raporu .................................................... 2.9.9.1.1. Giriş .................................................................................... 2.9.9.1.2. Üyelik Kriterleri.......................... . 2.9.9.1.2.1. Geliştirilmiş Siyasi Diyalog ve Siyasi Kriterler 2.9.9.1.2.2. Ekonomik Kriterler ........................................ 2.9.9.1.2.3. Üyelik Yükümlülüklerini Üstlenme Kapasitesi 2.9.9.1.2.3.1. Malların Serbest Dolaşımı ............................... 2.9.9.1.2.3.2. Rekabet........................................................... 2.9.9.1.2.3.3. Tarım ............................................................. 2.9.9.1.2.3.4. Vergilendirme ................................................. 2.9.9.1.2.3.5. Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeler (KOBİ) ......... 2.9.9.1.2.3.6. Tüketicinin Korunması ve Sağlık .................... 2.9.9.1.2.3.7. Gümrük Birliği ................................................ 2.9.9.1.2.3.8. Dış İlişkiler ...................................................... 2.9.9.1.2.3.9. Diğer Mevzuat Başlıkları .................................. 2.9.9.1.3. Katılım Ortaklığı ve Ulusal Program.................. 2.9.9.1.3.1. Katılım Ortaklığı .............................................. 2.9.9.1.3.1.1. Kısa Vadeli Öncelikler .................................... 2.9.9.1.3.1.2. Orta Vadeli Öncelikler ....................................... 2.9.9.1.3.2. Ulusal Program ................................................. 2.9.10. Strateji Belgesi ................................................. 2.9.10.1. Türkiye'nin Katılım Sürecine Yeni Bir İvme Kazandınlımasına İlişkin Olarak AB Komisyonu Tarafından Getirilen Öneriler.............................. 2.9.10.1.1. Katılım Öncesi ..Startejisinin Güçlendirilmesi .... 2.9.10.1.2. İlave Mali Destek................................................ 2.9.10.2. Strateji Belgesinde Aday Ülkelerin Kopenhag Kriterleri Bakımından Karşılaştırılması ............... 2.9.10.2.1. Siyasi Kriterler.......................... 2.9.10.2.2. Ekonomik Kriterler ............................................. 2.9.10.2.3. Üyeliğe İlişkin Diğer Yükümlülükler ................... 2.9.10.3. Sonuç ve Tavsiyeler........................................... 2.9.10.4. Değerlendirme..................................................... 2.9.11. Brüksel Zirvesi ................................................... 2.9.11.1. Genişleme ........................................................... 2.9.11.2. Bütçe ve Mali Sorunlar ....................................... 2.9.11.3. Diğer Konular ..................................................... 2.9.11.4. Ekler ................................................................... 2.9.11.4.1. Yapısal Faaliyetler İçin Tahsisler ......................... 2.9.11.4.2. Kıbrıs ................................................................. 2.9.11.4.3. Avrupa Kalkınma Fonu ....................................... 2.9.11.4.4. AKÇT ................................................................. 2.9.11.4.5. Kurumsal Sorunlar ............................................. 2.9.11.4.5.1. Geçici Düzenlemeler ........................................... 2.9.11.4.5.2. Konsey'de Oy Ağırlıkları ve Nitelikli Çoğunluk ..... 2.9.11.4.5.3. Avrupa Parlamentosu ......................................... 2.9.11.4.5.4. Konsey Dönem Başkanlığı......... 2.10. AVRUPA KÖMÜR VE ÇELİK TOPLULUĞU ANLAŞMASI KAPSAMI ÜRÜNLERDE TÜRKİYE-AB İLİŞKİLERİ 2.10.1. AB ile Türkiye Arasında Ortaklık İlişkisi Kuran Belgelerde AKÇT Ürünleri Açısından Türkiye-AB İlişkileri 2.10.1.1. Ankara Anlaşması........................................................... 2.10.1.2. Katma Protokol ................................................................. 2.10.1.3. AKÇT Yetki Alanına Giren Maddelerle İlgili Anlaşma 2.10.1.4. Türkiye-AT Ortaklık Konseyi'nin 1/95 sayılı Karan ........... 2.10.1.5. Türkiye-AKÇT Serbest Ticaret Anlaşması........................... 2.10.2. Anlaşma'nın AB ile Ticaretimize Etkileri ........................... 2.11. TÜRK İDARİ YAPISI İÇERİSİNDE AT İLE İLGİLİ YAPILANMA 2.11.1. Kurullar.................................................................................. 2.11.1.1. Avrupa Birliği İç Ekonomik ve Teknik Koordinasyon Kurulu 2.11.1.2. İç Koordinasyon ve Uyum Komitesi ve Yürütme Sekreterliği 2.11.1.3. AT Danışma Kurulu................................................................ 2.11.1.4. Avrupa Birliği Genel Sekreterliği ............................................ 2.11.1.5. Dış Ticaret Müsteşarlığı Avrupa Birliği İcra Kurulu 2.12. DÜNYA TİCARET ÖRGÜTÜ (DTÖ) ÇERÇEVESİNDE TÜRKİYE-AB İLİŞKİLERİ 2.12.1. AB ve GATT/DTÖ ............................................................. 2.12.2. Uruguay Round... . 2.12.3. Uruguay Round Sonuçlarının Türkiye Üzerine Etkileri ..... 2.12.3.1. Dünya Ticaret Örgütü'nün Kurulması ............................... 2:12.3.2. Sanayi Ürünleri................................................................. 2.12.3.3. Tarım Ürünleri ................................................................. 2.12.3.4. Tekstil ve Giyim Anlaşması ............................................... 2.12.3.5. Sübvansiyonlar ve Karşı Tedbirler Anlaşması ................... 2.12.4. Uruguay Round'dan Bugüne Kadar Gerçekleştirilen DTÖ Bakanlar Konferanslarında Ele Alınan Başlıca Konular 2.12.5. Doha Bakanlar Konferansı ve Yeni Müzakere Roundunun Başlatılması ..................................................................... 2.12.5.1. Doha Konferansı Bakanlar Deklarasyonu ......................... 2.12.5.1.1. İleri Tarım Müzakereleri..................................................... 2.12.5.1.2. Hizmetler........................................................................... 2.12.5.1.3. Sanayi Ürünlerinde Pazara Giriş ....................................... 2.12.5.1.4. Ticaretle Bağlantılı Fikri Mülkiyet Haklan (TRIPs) ........... 2.12.5.1.5. DTÖ Kurallan ................................................................... 2.12.5.1.6. Anlaşmazlıklara Halli ile İlgili Mutabakat Metni ............... 2.12.5.1.7. Ticaret ve Çevre................................................................. 2.12.5.1.8. Elektronik Ticaret ................................................................. 2.12.5.1.9. Diğer.................................................................................. 2.12.5.1.10. Müzakerelerin Organizasyonu ............................................... 2.12.5.2. Uygulama Konularına İlişkin Karar ....................................... 2.12.5.3. Fikri Mülkiyet Haklan ve Halk Sağlığına İlişkin Deklarasyon 2.12.5.4. Sübvansiyonlar ve Telafi Edici Önlemler Anlaşması Kapsamında Uygulanmakta Olan Belirli Devlet Yardımları ... 2.12.6. Doha Konferansı Sonrasında Ticaret Müzakereleri Komitesi'nin İlk Toplantısı................................................ 2.12.7. Doha Bakanlar Konferansı Sonuçlarının Avrupa Birliği Açısından Değerlendirilmesi................................................... 2.12.7.1. Sürdürülebilir Kalkınma ve Çevre İlişkisi............................... 2.12.7.2. Uygulama ............................................................................. 2.12.7.3. Ticaret ve Kalkınma............................................................... 2.12.7.4. Ticaret ve Sosyal Kalkınma ................................................... 2.12.7.5. Tarım ................................................................................... 2.12.7.6. Hizmetler............................................................................... 2.12.7.7. Pazara Giriş........................................................................... 2.12.7.8. Ticaret ve Yatırımlar ............................................................. 2.12.7.9. Ticaret ve Rekabet................................................................. 2.12.7.10. Ticaretin Kolaylaştırılması................................................ 2.12.7.11. Kamu Alımları...................................................................... 2.12.7.12. TRIPs ve Kamu Sağlığı 2.12.7.13. DTÖ Kuralları ....................................................................... 2.12.7.14. Sivil Toplum Kuruluşlarının Katılımı ve Şeffaflık ................... 2.12.7.15. Değerlendirme...................................................................... KISALTMALAR ...................... FAYDALANILAN KAYNAKLAR  |
