AT Hukukunun Etkili Biçimde Uygulanması ve Bireysel Haklar
İÇİNDEKİLERİÇİNDEKİLERİÇİNDEKİLER ................................................................................. KISALTMA CETVELİ ...................................................................... ÖNSÖZ........................................................................................ SUNUŞ ....................................................................................... GİRİŞ ............................................................................................ BİRİNCİ BÖLÜM TOPLULUK HUKUK DÜZENİNİN AYIRT EDİCİ UNSURLARI VE BİREYSEL HAKLAR A) TOPLULUK HUKUK DÜZENİNİN AYIRT EDİCİ NİTELİK VE UNSURLARI................... .......................................................... I) Topluluk Hukukunun Anayasal Niteliği II) Topluluk Hukukunun Uygulanmasındaki Ayırt Edici Özellikler: Doğrudan ve Dolaylı Uygulama 1) Genel Olarak.................................................................... 2) Topluluk Hukukunun Üye Devletlerin Hukuk Düzeninde Uygulanmasını Temine Yönelik Mekanizmalar : AT Antlaşmasının 226. ve 234. maddelerinde Öngörülen Dava Türleri a) AT Antlaşmasının 226. maddesinde Öngörülen Prosedür ve Bu Prosedürün Eksiklikleri b) AT Antlaşmasında Öngörülen 234. madde Prosedürünün Topluluk Hukukunun Etkili Biçimde Uygulanmasındaki Rolü c) 234. madde Prosedürünün Eksiklikleri ve Yetersiz Kaldığı Durumlar B) ADALET DİVANININ GELİŞTİRDİĞİ YENİ HUKUK DÜZENİ VE BU DÜZEN İÇİNDE BİREYLERİN ROLÜ .......................................... I) Adalet Divanının Topluluk Hukuk Düzenini Kurarken Başvurduğu Yöntem 1) Genel Olarak .............................................................. 2) Topluluk Hukukunun Uygulanmasında Bireylere Tanınan Rol Yetkiler..................................................................... 3) Topluluk Hukukunda Bireylere Hak Tanınması 4) Topluluk Hukukundan Kaynaklanan Hak Kavramı II) Adalet Divanı Tarafından Bireylerin Topluluk Hukukunc Kaynaklanan Haklarının Korunması ve Topluluk Hukukunun Etkili Uygulanmasını Temin Amacıyla Öngörülen İlkeler: Topluluk Hukukunun "Doğrudan Etkisi" ve "Önceliği" 1) Genel Olarak .............................................................. 2) Topluluk Hukuku Kurallarının Doğrudan Etkisi a) Divan Tarafından Doğrudan Etki İlkesinin Geliştirilmesi b) Doğrudan Etki İlkesinin Anlamı ve Hukuki Etkisi 3) Topluluk Hukukunun Önceliği İlkesi 4) Doğrudan Etki ve Öncelik İlkelerinin Topluluk Hukukur Etkili Uygulanması Mekanizması Çerçevesindeki İşlevleri a) Genel Olarak b) Doğrudan Etki ve Öncelik İlkelerinin Boşluklar Doldurmak Üzere Divan Tarafından Geliştirilen İlkele Dolaylı Etki ve Tazmin Yükümlülüğü (aa) Dolaylı Etki İlkesi (bb) Üye Devletlerin Topluluk Hukuku İhlâllerine Kaynaklanan Tazmin Yükümlülüğü Yaptırımı C) ADALET DİVANININ TOPLULUK HUKUKUNUN ANAYASAL NİTELİK KAZANMASINDA OYNADIĞI ROL ÜZERİNE BAZI SAPTAMALAR ....................................................................... İKİNCİ BÖLÜM TOPLULUK HUKUKUNDAN KAYNAKLANAN BİREYSEL HAKLARIN ULUSAL MAHKEMELERDE ETKİLİ BİÇİMDE KORUNMASI AMACIYLA DİVAN TARAFINDAN GELİŞTİRİLEN İLKE VE ÖLÇÜTLER A) GENEL OLARAK.................................................................... B) KONU İLE İLGİLİ DİVAN İÇTİHADI HAKKINDA GENEL SAPTAMALAR ................................................................... I) Divanın Başlangıçtaki Eğilimi: Üye Devletlerin Yargılama Hukuku Alanındaki Bağımsızlığının Kabulü II) Adalet Divanı Tarafından Geliştirilen Temel İlkeler : Rewel Comet Koşulları...................................................................... 1) Genel Olarak................ 2) Koşulların Niteliği.......................................... 3) Divanın Rewe/Comet Koşullarının Uygulanmasına ve Geliştirilmesine Dair İçtihadı a) Divan İçtihadının Oluşumunda İlk Adımlar : Salgoil ve Rewe v. Hauptzollamt Kiel Kararlan b) Divan İçtihadının Gelişimi : Heylens, Johnston ve San Giorgio c) Divan İçtihadının Yaptırımların Niteliği Alanındaki Gelişimi : Von Colson ve Marshall II Kararları 4) Divanın Konu İle İlgili Kararlarının Yorumu III)Topluluk Hukukunun Etkili Uygulanması Gereği ve Konu ile İlgili Divan İçtihadı 1) Genel Olarak.................................................................. 2) Ulusal Mahkemelerin Topluluk Hukukundan Doğan Yükümlülüklerine Yeni Bir Yaklaşım : Simmenthal Kararı a) Antlaşmanın 10. maddesi ve Ulusal Mahkemelerin Topluluk Hukukunun Etkili Uygulanması Alanındaki Yükümlülükleri b) Adalet Divanının Simmenthal Karan 3) Ulusal Mahkemelerin Konu İle İlgili Yükümlülüklerinin Genişlemesi: Factortame, Zuckerfabrik, Francovich ve Emmott Kararlan ....................................................................... a) Factortame Kararı : İç Hukuk Kurallarının Uygulanmaması ya da Yeni Bir Yaptırım "Yaratılması" Yükümlülüğü (aa) Davanın Konusu ve Divanın Kararı........ (bb) Factortame Kararının Tahlili ve Önemi b) Divan içtihadında Bir Sonraki Aşama : İç Hukuk Yaptırımlarının Tâbi Olacağı Koşulların Divan Tarafından Öngörülmeye Başlanması (aa) Zuckerfabrik ve Atlanta Kararlan: Ulusal Mahkemelerin Geçici Tedbire Hükmederken Tâbi Oldukları Genel İlke ve Koşullar ........................................................... (1) Genel Olarak. (2) Zuckerfabrik Kararı .............. (3) Atlanta Kararı ........................................... (bb) Divanın Konu ile İlgili Kararlarının Tahlili ve Önemi (cc) Francovich ve Brasserie/Factortame Kararlan: Ulusal Mahkemeler Önünde Etkili Koruma İlkesinin Bir Topluluk Yaptırımı Yaratılması Yoluyla Geliştirilmesi (dd) Divanın Francovich Kararının Tahlili ve Önemi c) Emmott Kararı: Zamanaşımı İle ilgili Ulusal Hukuk Kurallarının Bertaraf Edilmesi..................................................... d) Bu Alandaki Divan İçtihadı İle İlgili Genel Saptamalar ÜÇÜNCÜ BÖLÜM YARGI KARARLARI YOLUYLA HUKUK YARATMANIN SINIRLARI: DİVANIN TOPLULUK HUKUKUNUN ETKİLİ UYGULANMASI KONUSUNDAKi YAKIN TARİHLİ İÇTİHADI A) GENEL OLARAK ................................................................. B) DİVANIN ULUSAL YARGILAMA HUKUKUNDA ETKİLİ YAPTIRIMLAR ALANINDAKİ İÇTİHADININ GELİŞİMİ I) Genel Olarak............ II) Divanın Steenhorst-Neerings, Johnson ve Fisscher Kararlan: Emmott Kararından Geri Adım ? 1) Emmott Kararı ve Sonrası 2) Steenhorst-Neerings Kararı 3) Johnson Kararı 4) Fisscher Kararı 5) Divanın Zamanaşımı Süreleri Konusundaki Yakın Tarihli İçtihadının Tahlili .......................................................................... 6) Divanın Zamanaşımı Süreleri Konusundaki Yakın Tarihli İçtihadının Topluluk Hukukunun Gelişimindeki Rolü III)Van Schijndel, Peterbroeck ve Eco Swiss China Kararları: Yargılama Hukuku Alanında Bağımsızlık İlkesinin Yeniden Vurgulanması ya da Etkili Uygulama İlkesinin Geliştirilmesi 1) Genel Olarak ................................................................... 2) Van Schijndel Kararı...................................................... 3) Peterbroeck Kararı 4) Eco Swiss China Kararı 5) Divanın Konu İle İlgili İçtihadının Tahlili 6) Divanın Konu İle İlgili İçtihadının Topluluk Hukukunun Gelişimindeki Rolü ............................................................ (C) YARGILAMA HUKUKU KURAL VE YAPTIRIMLARININ ETKİLİ UYGULANMASI ALANINDAKİ DİVAN İÇTİHADI ÜZERİNE DOKTRİNDE OLUŞAN GÖRÜŞLER .......................................... (D) DİVANIN TOPLULUK HUKUKUNUN ETKİLİ UYGULANMASI ALANINDA GELİŞTİRDİĞİ SİSTEM HAKKINDA BAZI SAPTAMALAR .................................................................... I) Sistemin Özellikleri......................................................... II) Sistemin Zayıf Noktası : Divan Kararları Aracılığıyla İlke Koyma ve Düzenleme Yapmanın Sınırları (E)YARGILAMA USUL VE YAPTIRIMLARI ALANINDA UYUMLAŞTIRMAYA DUYULAN İHTİYACIN NEDENLERİ İLE İLGİLİ BAZI SAPTAMALAR .................................................... SONUÇ........................................................................................ KAYNAKÇA.............................................................................. NOTLARAraştırma Dizisi No:14 |