Dünya Çocuklarının Durumu 1998
İÇİNDEKİLERİçindekilerBirleşmiş Milletler Genel Sekreteri Kofi A. Annan'ın Önsözü Bölüm l Malnutrisyon: Nedenler, sonuçlar ve çözümler Malnutrisyon, nadiren olağanüstü bir durum sayılır. Malnutrisyondan etkilenen çocuklar herhangi bir kıtlıkla karş siya olmadıkları gibi, durumları dışardan pek az anlaşılır ya da hiç anlaşılmaz. Oysa, büyük ölçüde gözle görülme özellik taşıyan malnutri.syon krizinin, dünyadaki tüm çocuk ölümlerinin yarısından çoğunda etkisi vardır. Ayrıca nutrisyon, çocukların zihinsel ve bedensel gelişimlerini köstekleyerek ve yoksulluğun süreklileşmesine katkıda bul rak, çocuk hakları açısından açık bir ihlâl anlamı taşımaktadır. Pek çok kişinin tahmin ettiğinden çok daha yaygın malnutrisyon (dünyadaki her üç çocuktan biri malnutrisyonun etkisi altındadır), bütün toplulukların üretkenliklerir yeteneklerini düşürmektedir. Bu bölüm, sözü edilen bu trajedinin boyutlarını, sorunun çözümüne yardımcı olan ya şunları ve bilimsel araştırmaların konuyu aydınlığa çıkaran katkılarını ele almaktadır. Sessiz tehlike: Bu bölümde, malnutrisyon sorununun yaygınlığı ile birlikte, sağlık hizmetlerinin yetersizliği ve dınlara karşı ayırımcılık dahil bu soruna yol açan etmenlerin karmaşık etkileşimi incelenmektedir. işe yarayan yaklaşımlar: Toplulukların katılımı, yiyeceklerin besin değeri açısından güçlendirilmesi, büyümenin lenmesi ve geliştirilmesi ve vitamin takviyesine yönelik programlar, varolan durumu değiştiren ve böylece çocukla yaşamlarını kurtaran yaklaşımlardan bazılarıdır. Çözüme yönelik birçok yaklaşım vardır ve bunlar genellikle birbir riyle örtüşmektedir. Bilimin devreye sokulması: Yakınlarda yapılan bir araştırmaya göre, A vitamini, anne ölüm oranlarını ortalama yi de 44 oranında azaltmıştır. Bu bölüm, beslenme düzeyini yükseltme uğraşında bilimin gerçekleştirdiği birtakım açılır lar üzerinde durmaktadır. Bölüm II İstatistik tablolar İstatistikler, yaşadıkları topluluklarda çocuklara nasıl bir bakım sağlandığını, çocukların nasıl beslendiklerini ve hans kaynaklardan yararlanabildiklerini ortaya koyan önemli göstergelerdir. Ayrıca ülkeler, 1990 yılındaki Çocuklar içiı Dünya Zirvesi'nde benimsenen hedeflere doğru ne kadar yol aldıklarını eldeki istatistiklerden hareketle belirlerler. Bı raporda yer alan sekiz tablo, beslenme, sağlık, eğitim, demografi, ekonomik göstergeler ve kadınların durumuna ilişkir önemli temel göstergelerle birlikte, ilerleme hızlarını ve bölgesel özetleri mümkün olduğunca eksiksiz aktarmak amacıyla genişletilmiştir. Alfabetik sırayla dizilmiş 193 ülkeyi kapsayan istatistik tablolar, elde bulunan eksiksiz verileri ve az nüfuslu ülkelere ilişkin bilgileri içermektedir. 93. sayfada yer alan ülkeler, 1996 yılı tahmini 5 yaş altı ölüm oranlarına göre en yüksek orandan en az orana doğru sıralanmıştır. 5 yaş altı ölüm oranları, aynı zamanda l. tablodaki ilk temel göstergedir. Paneller 1 a vitamini takviyeleri gebe kadınların ha yatını kurtarfyor 2 malnutrisyon nedir? 3 bodurlukla zihinsel gelişme arasındaki ilişki 4 beslenme hakkının tanınması 5 büyüme ve sanitasyon: tavuklardan ne öğrenebiliriz? 6 anne sütü ve hıv aktarımı 7 annelere verilen yüksek kalorili bisküiler bebek yaşatmada yüzde 50 ilerleme sağladı j 8 UNICEF ve dünya beslenme programı 9 "üç a" yaklaşımı umman'da tutuyor 10 brezilya'da çocuk sağlığı alanındaki kazanımlar kutlanıyor 4. l ı mbeya'llelıas'ınöyküsü yeniden yazılınca12 NİJER'DE KADINLAR MALNUTRtSYONA KARŞI MÜCADELEDE BAŞI ÇEKİYOR 46 13 BDHG: EMZİRME ALANINDA AÇILIMLAR 50 14 B ANGLADEŞ'TEMALNUTRlSYON SORUNUNUN ÇÖZÜMÜ 52 15 KIWANIS İYOT YETERSİZLİĞİNİN AĞIR SONUÇLARINI ÖNLEMEK tÇİN SEFERBER OLUYOR 56 16 endonezya A vitamin! yetersizliğiyle mücadelede ilerleme sağlıyor 62 17 yiyecek zenginleştirme programlarına süreklilik kazandırılması 64 18 çinko ve a vitamini: sıtmanın hakkından gelmek için 74 19 kriz dönemlerinde beslenme düzeyinin korunması 80 20 kurtlara karşı kuruşlarla savaş 84 21 çocuk beslenmesi yeni güney afrika için öncelikli konu dünya beslenme zirvesi 39 başarılı emzirme için on adım 49 A VlTAMİNl 76 ÇİNKO 77 DEMiR 78 İYOT 79 FOLAT 83 Metin içindeki şekiller şekil l Malnutrisyon ve çocuk ölümler! // şekil 2 bölgelere göre çocuk malnutrısyonu trendler! 18 şekil 3 iyi beslenmeden üretkenlik artışına ve ötesine 19 şekil 4 latin amerika île karayipler'de yoksulluk ve malnutrisyon 21 şekil 5 çocuk malnutrisyonunun nedenleri 24 şekil 6 yetersiz diyet/hastalık döngüsü 25 şekil 7 büyüme yetersizliğinin yarattığı kuşaklar arası döngü 34 şekil 8 Üç A yaklaşımıyla daha iyi beslenme 41 şekil 9 İYot yetersizliği bozuklukları ve tuz i yotlaması 55 şekil 10 A vitamini takviyesi programlarında ilerleme 59 şekil 11 kızamık ölümleri ve A vitamini takviyesi 72 şekil 12 çinko takviyesi ve çocuk büyümes! Referanslar 88 Dizin 128 Kısaltmalar 131 |