Osmanlı İmparatorluğu'nda Çalışma İlişkileri :1850-1920

Kitap : Osmanlı İmparatorluğu'nda Çalışma İlişkileri :1850-1920

Yazar : * Ahmet Makal

Dil : Türkçe

Bölüm : Sosyal Politika

Yayın Yeri : Ankara

ISBN : 975-533-192-1

Yayın Tarihi : Ocak 1997

Yayıncı : İmge Kitabevi

Tür : Kitap

Kitap No : 1096

İÇİNDEKİLER

Önsöz
Birinci Bölüm Temel Kavram ve Sorunlar
I. Çalışma İlişkileri Alanına İlişkin Temel Kavram ve Sorunlar
A. İşgücü Kavramı.
B. işgücü İçerisindeki Farklı Statüler
a. Ücretliler
b. İşverenler
c. Kendi Hesabına Çalışanlar
ç. Ücretsiz Aile İşçileri
C. Çalışma ilişkileri Kavramı.
Ç. Endüstri ilişkileri Kavramı
D. Sosyal Politika Kavramı
II. Tarihsel Yöntem Sorunları
A. Bir Sosyal Bilim Dalı Olarak "Tarih"
B. Çalışma İlişkileri Tarihi
C. Tarihin ve Tarihçinin Olguları.
Ç. Çalışma İlişkileri Tarihinin Olguları.
D. Tarih Araştırmalarında "Kuram"ın Gerekliliği.
E. Tarihte Nedensellik
F. "Geçmişi Bugüne", "Bugünü Geçmişe"
Taşımakİkinci Bölüm Çalışmanın Kuramsal Çerçevesi
I. Çalışma İlişkileri Alanında Farklı Kuramsal Yaklaşımlar
A. Giriş.
B. Endüstriyel Sosyoloji Yaklaşımı
C Sistem Yaklaşımı
Ç. Kurumsal Yaklaşımlar
II, Çalışmamızın Kuramsal Yaklaşımı :
"Çalışma ilişkilerinin Kurumsallaşması"
A. Çalışma ilişkilerinde "Kurum"ların Önemi
B. Salt Kurumsal Bir Yaklaşımın Sınırlılıkları
C. Çalışma İlişkilerinin Kurumsallaşması.
1. "Kurum" ve "Kurumsallaşma"
2. Çalışma ilişkilerinin Kurumsallaşmasının Öğeleri.
a. Çalışma ilişkilerinin Taraflarının
Örgütlenmeleri
b. Toplu Pazarlık Kurumunun Varlığı
c. Uyuşmazlıkların Çözümüne Yardımcı
Olacak Barışçı Çözüm Yollarının Varlığı ç. Grev ve Lokavtın Kurumlaşmış Olması
3. Çalışma İlişkileri Sistemi içindeki Kurumsallaşma ile Sistemin Dışındaki Kurumsallaşma Arasındaki ilişkiler
4. Çalışma İlişkilerinin Kurumsallaşmasında Devletin Rolü
5. Dışsal Dinamiklerin Etkisi
6. Çalışma ilişkilerinin Kurumsallaşmasına ilişkin Bazı DeğerlendirmelerÇ. Çalışma İlişkilerinin Kurumsallaşması
ve Türkiye
1. Dönemleştirme
a. Tarihte Dönemleştirme
b. Türkiye Çalışma İlişkileri Tarihinin
Dönemleştirilmesi
2. Türkiye Açısından Modelin Kullanımında
Özenli Davranma Gereği
Üçüncü Bölüm Osmanlı împaratorluğu'nda Çalışma İlişkileri
I. Giriş
II. Osmanlı împaratorluğu'nda Sanayileşme
ve Ücretlilerin Nicel Varlığı.
A. Osmanlı împaratorluğu'nun Ekonomik Yapısı ve Bu Yapı İçerisinde Sanayinin Yeri
1. Tarım Sektöründe Ekonomik Yapı
2. Tarım-Dışı Sektörlerde Ekonomik Yapı
a. Tarihsel Bir Özet
b. Ekonomik Yapı
B. Sanayi Sayımı Sonuçlarına Göre Osmanlı împaratorluğu'nda Sanayileşme ve Ücretlilerin Durumu.
1.1913-1915 Sanayi Sayımı
a. 1913-1915 Sayımı Sonuçlarına Göre Sanayinin Durumu
b. 1913-1915 Sanayi Sayımı Sonuçlarına Göre İşçi Sayıları
2.1921 Anadolu İmalat Sanayii Sayımı
C. Sanayi Sayımları Dışındaki Bilgiler
Ç. Osmanlı İmparatorluğu'nda Devlete Ait
Sanayi KuruluşlarıD. Diğer Sektörlerde Çalışan Ücretliler
1. Hizmetler Sektöründe Çalışan Îşçiler
2. Madencilik Sektöründeki Ücretliler
3. inşaat işçileri
E. Ücretlilerin Niceliğine ilişkin Değerlendirme F. Nitel Açıdan Ücretliler
G. Sınıfsal Yapı
III. Osmanlı İmparatorluğu'nda Ücretlilerin
Çalışma Koşulları
A. Ücretler
1. Ücret Düzeyleri ve Ücretlilerin Yaşam
2. Osmanlı împaratorluğu'nda Kadın ve
Çocuk îşçiler ve Ücretleri
a. Kadın ve Çocuk îşçiler
b. Kadın ve Çocuk İşçilerin Ücretleri
B. Çalışma Süreleri
1. Giriş
2. Osmanlı împaratorluğu'nda Çalışma Süreleri
a. Hukuksal Düzenlemelerle Getirilen
Üst Sınır
b. Fiili Çalışma Süreleri
3. Çalışma Sürelerine Yönelik Tepkiler
4. Osmanlı İmparatorluğu'ndaki Çalışma
Sürelerinin, Günümüz Türkiyesindeki Çalışma Süreleri île Karşılaştırılmasına ilişkin Metodolojik Sorunlar
IV. Osmanlı împaratorluğu'nda Sosyal Güvenlik
A. Giriş
B. Osmanlı împaratorluğu'nda Sosyal Güvenlik Uygulamaları.
1. Geleneksel Uygulamalara. Aile tçi Yardımlaşmalar
b. Dinsel Yardımlar
c. Meslek Kuruluşları İçerisindeki
2. Modern Anlamda Bazı Sosyal güvenlik
Uygulamaları
V. Osmanlı İmparatorluğu'nda Siyasal Yapı
A. Giriş
B. 1876 Tarihli Kanun-u Esasi ve Siyasal Yapı ile
Devletin Niteliğine İlişkin Temel
Düzenlemeleri
C. 1876 Tarihli Kanun-u Esasi'nin Çalışma ilişkileriAçısından Değerlendirilmesi
1. Anayasanın Getirdiği Genel Siyasal ve
Hukuksal Çerçeve Açısından
2. Ekonomik ve Sosyal Haklar Açısından
3. Mülkiyetle İlgili Düzenlemeleri Açısından
VI. Osmanlı İmparatorluğu'nda Bireysel Çalışma
İlişkilerinin Hukuksal Çerçevesi: Mecelle
A. Giriş
B.Mecelle
VII. Osmanlı İmparatorluğu'nda İşçi
Örgütlenmeleri
A. Giriş
B. 1908 Öncesi Dönemde İşçi Örgütlenmeleri
C. 1908 Sonrası Dönemde işçi Örgütlenmeleri
VIII. Osmanlı İmparatorluğu'nda İşçi Hareketleri
A. Giriş
B. işçi Hareketi Kavramı
1. Dar ve Geniş Anlamda İşçi Hareketleri
2. işçi Hareketleriyle İşçi ÖrgütlerininC. 1908 Öncesi Dönemde îşçi Hareketleri
1. 1845 Tarihli Polis Nizamnamesi
2. Bu Dönemdeki İşçi Hareketlerinin Temel
a. Grevlerin Formel Örgüt Yapısı Dışında
Gerçekleşmiş Olması
b. Grevlerin Büyük Ölçüde Ekonomik Nitelikli Olması
c. işçilerin Greve Gitmeden Önce Sorunların Çözümüne Yönelik Bazı Girişimlerde
Ç. 1908 Yılında Gerçekleşen îşçi Hareketleri.
D Grevlerin Sonuçları.
1. Ekonomik Sonuçlar
a. Grevlerin Ücretler Üzerindeki Etkileri
b. Diğer Çalışma Koşulları Üzerindeki
Etkiler
2. Siyasal ve Hukuksal Sonuçlar
IX. 1908 Sonrası Dönemde Gerçekleştirilen Hukuksal Düzenlemeler
A. 1909 Tarihli Tatil-i Eşgal Kanunu
1. Tatil-i Eşgal Kanunu'nun Önemi
2. Tatil-i Eşgal Kavramı
3. Tatil-i Eşgal Kanunu'nun Temel
Düzenlemeleri
a. Kapsam Açısından.
b. İşçi Örgütlenmeleri ve Sendikalar
Açısından
c. İş Uyuşmazlıklarının Çözümü Açısından ç. Grev Konusundaki Düzenlemeleri
Açısından
4. Tatil-i Eşgal Kanunu'nun Değerlendirilmesi a. Yasanın Çıkarılış Amacı b. Yasanın Değişik Konulardaki Hükümlerinin Osmanlı İmparatorluğu'nun O Dönemdeki Koşullarında Uygulanma Olasılığı.
c. Yasanın Uygulanmasının Ortaya Çıkardığı
ç. Yasanın Düzenlemeleri Arasındaki İçsel
Tutarlılık
B. 1909 Tarihli Cemiyetler Kanunu.
X. Osmanlı İmparatorluğu'nda, Bağımlı Çalışanları Koruyucu Sosyal Politika Önlemleri.
A. Giriş
B. 1867 Tarihli Düaver Paşa Nizamnamesi
C. 1869 Tarihli Maadin Nizamnamesi
Ç. Diğer Koruyucu Önlemler
XI. Osmanlı Imparatorluğu'nda Çalışma ilişkileri
Alanına İlişkin Değerlendirme
A. Giriş
B. Osmanlı Imparatorluğu'nda Çalışma İlişkilerinin, Kurumsallaşma Açısından Değerlendirilmesi
1. Sendikalaşma
2. Toplu Pazarlık
3. Grev
C. Devlet Açısından Değerlendirme
1. İşveren Olarak Devlet
2. Devletin Çalışma ilişkileri Alanına Yönelik Örgütlenmesi
3. Devletin Çalışma ilişkileri Alanına Yönelik Hukuksal Düzenlemeleri
Ç. işveren Kesimi Açısından Değerlendirme
D. İşçi Kesimi Açısından Değerlendirme
Kaynakça