Sendikalar Hukuku
İÇİNDEKİLERİÇİNDEKİLERBİRİNCİ BÖLÜM SENDİKA KAVRAMI I - DEYİMLER A. Sendika Deyimi B. Sendika ve Mesleki Teşekkül Deyimleri C. Sendika ve Dernek Kurma Hakları II - SENDİKANIN TANIMI VE UNSURLARI Sendikanın Tanımı B. Sendikanın Unsurları 1) Sendikanın «işçiler» veya «îşverenler« Ta-rafından Kurulması a - işçi b-işveren 2) Sendikanın «Çalışma ilişkilerinden Doğan Ortak Ekonomik ve Sosyal Hak ve Menfaatleri Korumak ve Geliştirmek» Amacıyla Kurulması 30 Sendikanın özel Hukuk «Tüzel Kişisi» Olması III - ÜST KURULUŞ KAVRAMI VE KONFEDERASYON ÎKİNCÎ BÖLÜM SENDİKALARIN KURULUŞ ESASLARI I - İŞKOLU ESASINA GÖRE SENDİKALAŞMA A. işkolu ve Meslek Esasının özellikleri B. Meslek ve işyeri Esasına Göre Sendikalaşmanın Yasaklanması ve Nedenleri C. Kamu işverenleri Sendikası D. Sendika Çokluğu ilkesi H - İŞKOLUNUN BELİRLENMESİ III - KURUCULARDA ARANACAK NiTELiKLER A. Genel Olarak B. Kurucuların Nitelikleri . 1. Türk Vatandaşı Olmak 2. Medeni Haklan Kullanmaya Ehil Olmak 3. Sendikanın Kurulacağı işkolunda Fiilen Çalışır Olmak 4. Kamu Hizmetlerinden Mahrum Edilmemiş Bulunmak 5. Türkçe Okur-Yazar Olmak 6. En Az Yedi Kişinin Biraraya Gelmesi IV - KURULUŞTA UYULACAK USUL A. Genel Olarak 1. izin Sistemi 2. Normatif Sistem 3. Serbest Kuruluş Sistemi B. Sendikalar Kanununun Sistemi V - SENDİKA VE KONFEDERASYONLARIN TÜZÜK- LERÎ A. Genel Olarak 1. Tüzüklerin Cumhuriyetin Niteliklerine Aykırı Olmaması 2. Tüzüklerin Demokratik Esaslara Aykırı Olmaması B. Sendika ve Konfederasyon Tüzüklerinde Yer Alması Zorunlu Hususlar VI - KURULUŞTAN SONRA YAPILACAK İŞLEMLER ÜÇÜNCÜ BÖLÜM SENDİKALARIN ORGANLARI I - GENEL OLARAK II - GENEL KURUL A. Genel Kurulların Oluşması 1. Sendika Şubesi Genel Kurulunun Oluşması 2. Bölge Şubesi Genel Kurulunun Oluşması 3. İşçi Sendikası Genel Kurulunun Oluşması 4. İşveren Sendikası Genel Kurulunun Oluşması 5. îşçi ve işveren Konfederasyonu Genel Kurullarının Oluşması B. Genel Kurulların Toplanmasında Uyulacak Esaslar 1. Genel Kurulların Toplantı Zamanı 2. Genel Kurul Toplantı ve Karar Yetersayısı C. Genel Kurul Seçimlerinde Uyulacak Esaslar 1. Seçimlerin Yapılması 2. Seçim Sonuçlan ve itirazlar D. Genel Kurulların Görev ve Yetkileri III - GENEL KURUL DIŞINDAKİ ZORUNLU ORGANLAR A. Genel Kurul Dışındaki Zorunlu Organlarda Gö-rev Alacak Kişilerde Aranan Ortak Nitelikler 1. Sendika Üyesi Olmak 2. Kanunun Kurucular için Aradığı Niteliklere Sahip Olmak 3. On Yıl Bilfiil Çalışmış Olmak. 4. Üst Üste Dört Olağan Genel Kurul Dönemi Boyunca Seçilmemiş Olmak 5. Organlara Seçilen Üyelerin îlânı 6. Organlardaki Üyeliğin Sona Ermesi B. Genel Kurul Dışındaki Zorunlu Organların Oluşması ve Görevleri 1. Yönetim Kurulu a) Yönetim Kurullarının Oluşması b) Yönetim Kurulunun Toplantıları c) Yönetim Kurulunun Görevleri 2. Disiplin Kurulu 3. Denetleme Kurulları ve Denetçiler DÖRDÜNCÜ BOLÜM SENDİKA ÜYELİĞİ I - SENDİKA ÜYELÎĞÎ KAVRAMI II - SENDİKAYA ÜYELiK KOŞULLARI IH - SENDİKAYA ÜYE OLAMAYANLAR A. Askeri Kişiler B, Kamu Kuruluşlarında Çalışanlar C. 625 Sayılı özel Öğretim Kurumları Kanununa Tabi Okullarda Öğretmenlik Yapanlar IV - SENDİKA ÜYELİĞİNE iLiŞKiN YAPTIRIMLAR V - SENDİKA ÜYELİĞİNİN KAZANILMASI A. Üyeliğin Kazanılmasında önkoşullar B. Üyeliğin Kazanılmasında izlenecek Prosedür 1. Üye Kayıt Fişinin Doldurulması a) işçi Sendikası Üyeliği b) işveren Sendikası Üyeliği 2. Yetkili Organın Kabulü 3. Kayıt Fişlerinin ilgili Mercilere Gönderilmesi a) İşçi Sendikası Üyeliğinde b) işveren Sendikası Üyeliğinde VI - ÜYELİKTEN DOĞAN HAKLAR VE BORÇLAR A. Üyelik Haklan 1. Sendika Faaliyet ve Yönetimine Katılma Hakkı . 2. Sendika Üyesinin Korunmasına ilişkin Haklar 3. Üyenin Sendika Tesis ve Faaliyetlerinden Yararlanma Hakkı B. Üyelik Borçları 1. Sendika Düzenine Uyma Borcu 2. Aidat Borcu a) Aidatın Miktarı b) Aidatın Kesilmesi VII - SENDİKA ÜYELİĞİNİN DEVAMI VE ASKIDA KALMASI VIII - SENDİKA ÜYELİĞİNİN SONA ERMESi A. Üyeliğin Kendiliğinden Sona Ermesi B. Sendika Üyeliğinden Çekilme (istifa) C. ÜyeIikten Çıkarma 1. Çıkarma Kararı 2. Çıkarma Kararına îtiraz 3. Çıkarma Halinde Üyeliğin Sona Erme Za-manı D. Emeklilik, Maluliyet ve Toptan ödeme ile lş-kolunu Değiştirme Durumlarında Üyeliğin Sona Ermesi IX - KONFEDERASYON VE ULUSLARARASI KURULUŞ ÜYELİĞİ A. Konfederasyon Üyeliği B. Uluslararası Kuruluş Üyeliği 1. Üyeliğin Ön Koşullan 2. Üye Olma Biçimi C. Sendikaların ve Konfederasyonların Birleşmesi veya Katılması 1. Birleşme ve Katılma 2. Birleşme ve Katılma işlemleri BEŞİNCİ BÖLÜM SENDİKAL GÜVENCELER I - İŞÇİ SENDİKASI VE KONFEDERASYONU YÖNE- TlClLlĞl GÜVENCESİ A. Yararlanacak Kişiler B. Yararlanma Koşulları 1 Çalıştığı işyerinden Kendi isteği İle Ayrılma 2. Yöneticilik Görevinin Sona Ermesi 3. Üç Ay içinde Başvurma C. Yararlanmanın Hükümleri D. Sigortalılığın Devamı II - iŞYERi SENDİKA TEMSiLCiLiĞi GÜVENCESİ A. İşyeri Sendika Temsilciliği 1. Kavram 2. Temsilcilerin Niteliği ve Atanması 3. Temsilcilerin Sayısı 4. Temsilcilerin Görev ve Yetkileri B. îşyeri Sendika Temsilciliği Güvencesi 1. Temsilcinin Hizmet Sözleşmesinin Feshi 2. Dava Açma Hakkı 3. Mahkemenin Karan ve Sonuçları III - ÎŞÇÎ SENDİKASI ÜYELÎĞÎ VE SENDİKAL FAALİYETE KATILMA GÜVENCESİ A. İşçi Sendikası Üyeliği Güvencesi L İse Girişte 3. İş ilişkisinin Devamı Süresince 3. Hizmet Sözleşmesinin Feshinde B. Sendikal Faaliyete Katılma Güvencesi 1. İşe Girişte 2. İş ilişkisinin Devamı Süresince 3. Hizmet Sözleşmesinin Feshinde C. İşçi Sendikası Üyeliği ve Sendikal Faaliyete Katılma Güvencesinin Hükümleri ALTINCI BÖLÜM SENDİKALARIN FAALİYETLERİ I - GENEL OLARAK II - SENDİKALARIN YASAL FAALiYETLERi A. Sendikaların Çalışma Hayatına ilişkin Faaliyetleri 1. Toplu İş Sözleşmesi Akdetmek 2. Toplu iş Uyuşmazlıklarında Çeşitli Makam- lara Başvurmak 3. Grev ve Lokavta Karar Vermek ve îdare Etmek 4. Üyelerini ve Mirasçılarını Temsilen Davaya ve Açılan Davada Husumete Ehil Olmak a) Sendikaların Doğrudan Doğruya Üyelerini Temsilen Davacı veya Davalı Sıfatıyla Hareket Edebilecekleri Durumlar b) Sendikaların Üyelerinin veya Mirasçılarının Yazılı Başvuruları Üzerine Davacı veya Davalı Olabilecekleri Durumlar B. Sendikaların ve Konfederasyonların Sosyal Faaliyetleri 1. Sendika ve Konfederasyonlann Genel Hükümlere Göre Yapabilecekleri Faaliyetler a) Hak Ehliyetine Dayanarak Yapabilecekleri Faaliyetler b) Fiil Ehliyetine Dayanarak Yapabilecekleri Faaliyetler 2. Sendika ve Konfederasyonların Sendikalar Kanununa Göre Yapabilecekleri Faaliyetler a) Üyelerine ve Mirasçılarına Adli Yardımda Bulunmak b) Kurullara Temsilci Göndermek c) Üyelerin Mesleki Eğitim, Bilgi ve Tecrübelerini Yükseltecek, Milli Tasarruf ile Yatırımların Gelişmesini ve Reel Verimliliğin Artmasını Sağlayacak Kurs ve Konferanslar Tertiplemek d) Yardım ve Eğitim Amacıyla Sandıklar Kurmak ve «Grev Fonu» Sorunu e) Kooperatifler Kurulmasına Yardım Etmek f) Sinai ve iktisadi Teşebbüslere Yatırımlar Yapmak C. Sendika ve Konfederasyonların Faaliyetlerinden Yararlanma 1. Üye Olanların Faaliyetlerden Yararlanması 2 Üye Olmayanların Faaliyetlerden Yararlanması lll - SENDİKALARIN YASAK FAALİYETLERi A. Temel Yasaklar 1. Temel Hak ve özgürlüklerin Kötüye Kulla-nılması ve Sınırlandırılması Sebeplerine Aykırı Faaliyetler 2. Cumhuriyetin Niteliklerine ve Demokratik Esaslara Aykırı Faaliyetler B. Siyasi Yasaklar 1. Siyasi Faaliyet Yasağının Kapsamı 2. Siyasi Faaliyet Yasağının Sının C. Diğer Yasaklar 1. işçi ve işveren ilişkilerindeki Yasaklar 2. Ticaretle Uğraşma Yasağı D. Yasak Faaliyetlerin Yaptırımı 1. Sendikaların Kapatılması 2. Cezai Hükümler YEDiNCi BÖLÜM SENDİKALARIN DENETiMi I - GENEL OLARAK II - SENDİKALARIN DEVLETÇE DENETLENMESİN- DEN YANA VE BUNA KARŞI OLAN GÖRÜŞLER A. Sendikaların Devletçe Denetlenmesinden Yana Olan Görüşler B. Sendikaların Devletçe Denetlenmesine Karşı Olan GörüşlerIII ~ SENDÎKA VE KONFEDERASYONLARIN DEVLET ORGANLARI TARAFINDAN DENETLENMESİ A. Devlet Denetleme Kurulu ve Başbakanlık Tarafından Yapılan Denetleme B. Çalışma Bakanlığı Tarafından Yapılan Denetleme C. Maliye Bakanlığı Tarafından Yapılan Denetleme D. içişleri Bakanlığı Tarafından Yapılan Denetleme 1. Sendikalar Kanununun 47. maddesi ile Dernekler Kanununun 45. maddesi Arasındaki ilişki 2. Genel Güvenlik Denetimi IV - SENDİKALARIN KONFEDERASYON TARAFINDAN DENETLENMESİ V _ SENDİKA VE KONFEDERASYONLARIN DEVLETÇE DENETLENMESİNİN YÖNTEM VE SONUÇLARI A. Denetim Yöntemi B. Denetimin Sonuçlan SEKİZİNCİ BÖLÜM SENDİKALARIN GELİR VE GİDERLERİ İLE SONA ERMESİ I - SENDİKA VE KONFEDERASYONLARIN GELiRLERi A. Üyelik Aidatları ve Dayanışma Aidatları B. Sosyal Faaliyetler Sonucu Sağlanan Gelirler C. Bağışlar ve Yardımlar 1. Ülke içi Bağış ve Yardımlar 2. Ülke Dışı Bağış ve Yardımlar D. Malvarlığı Gelirleri E. Gelirlerin Bankaya Yatırılması II - SENDİKA VE KONFEDERASYONLARIN GiDERLERi A. Genel Giderler B. Eğitim Giderleri C. Görevlerin Ücretleri D. Borç Verme Yasağı E. Demirbaşlar III - SENDİKA VE KONFEDERASYONLARIN SONA ERMESİ A. Sendikanın Feshi (Dağıtılması) B. Sendikanın infisahı (Dağılması) 1. Sendikanın Borçlarını ödeyemez Duruma (Acze) Düşmesi 2. Yönetim Kurulunun Tüzüğe Uygun Olarak Oluşturulamaması 3. Üst Üste İki Olağan Genel Kurul Toplantısını Yapamaması IV - SENDİKA VE KONFEDERASYONUN SONA ER- MESİNİN HÜKÜMLERi A. Malvarlığının Tasfiyesi B. Tasfiye Sonucu Kalan Malların Tahsisi KAYNAKLAR |