Türkiye Üniversite Tarihi-4 İstanbul Üniversitesi 1933-1946
İÇİNDEKİLERı ALTINCI KISIM İstanbul Üniversitesi (1933-1946)3 BÖLÜM 6.1 İstanbul Üniversitesi'nin Kuruluşu ve İlk Yılı 3 İstanbul Üniversitesi'nin Kuruluşu 3 İstanbul Üniversitesi'nin Kuruluşu 7 Birinci "Muvakkat" Talimatname 9 İkinci "Muvakkat" Talimatname 15 Dr. Reşit Galip'in Düşüşü 22 İstanbul Üniversitesi'nin Açılış Töreni 31 İstanbul Üniversitesi'nin İlk Yılı 31 Üniversite İçin Borçlanma 32 Talimatnamelerin Hazırlanması 33 Türk Tarihi Dersleri 34 Ortaya Çıkan Sorunlar 38 Tıp Fakültesi'nin Taşınması 38 Basındaki Haber ve Tartışmalar 48 Kliniklerin Yerleştirilmesi 51 Tıp Fakültesi'nin Durumu 51 Tıp Fakültesi'ndeki Sorunlar 56 Hastahanelerde Ortaya Çıkan Sıkıntılar 60 Prof. Rudolf Nissen'in Yaptığı Özel Ameliyat 62 Tıp Fakültesi'ndeki Faaliyetler 63 Rektör ve Dekanın Değişmesi 68 Hukuk Fakültesi'nin Durumu 68 Hukuk Fakültesi'ndeki Temel Sorunlar 69 Ankara Hukuk Mektebi 71 Yabancı Profesörler ve Öğretim 76 Hukuk Fakültesi Sınav Sistemi ve Boykot 79 İletişim Sorunları 87 İstanbul Üniversitesi'nin Muvazenei Umumiyeye Alınması ve Kadrolar 87 Devlet Memurlarının Maaşları 91 İstanbul Üniversitesi'nin Muvazenei Umumiyeye Alınması 96 İkinci Tasfiye 96 Doçentlerin İsyanı 102 Maarif Vekili ve Rektörün İstifası 106 Kanunda Yapılan Değişiklikler 109 Özerk İstanbul Üniversitesi'nin Kadroları 112 Orman Fakültesi'nin Kadroları BÖLÜM 6.2 İstanbul Üniversitesi'nin Yeniden Örgütlenmesi 117 İkinci Ders Yılının Açılışı 120 İstanbul Üniversitesi Talimatnamesi 120 İstanbul Üniversitesi Talimatnamesi 121 İstanbul Üniversitesi 121 Üniversitenin İdaresi 125 Üniversite Meclisi 125 Fakültelerle Enstitü ve Mekteplerin İdaresi 127 Üniversite Tedris Heyeti 132 Tedris Heyetinin Yardımcıları 132 Talebe 132 Fahrî Profesörlük ve Doktorluk 133 Hesap İşleri 134 Doçentlik Sınavı 134 Doçentlik Sınacı Talimatnamesi 135 Edebiyat Fakültesi 136 Fen Fakültesi 137 Hukuk Fakültesi 138 Tıp Fakültesi 140 Genel Değerlendirme 145 Üniversiteler Kanunu'na Göre Doçentlik (1946) 150 Doçentlerin Doktora Yapmak Üzere Yurtdışına Gönderilmesi 153 Asistanlık 153 Tıp Fakültesi Asistanları İçin Muvakkat Talimatname (1933) 155 Asistanlar Talimatnamesi (1934) 159 Asistanlık Talimatnamesi (1939) 163 Asistanlık Talimatnamesi (1941) 164 Üniversiteler Kanunu (1946) 164 Asistanlık Yönetmeliği (1949) * 169 Doktora Talimatnameleri 169 Doktora Talimatnameleri 170 Fen Fakültesi 173 Edebiyat Fakültesi 176 Hukuk Fakültesi 181 İktisat Fakültesi 186 Türk İnkılâbı Enstitüsü 186 Türk İnkılâbı Enstitüsü'nün Kuruluşu 186 Dr. Reşit Galip'e Göre İnkılâp Enstitüsü 190 Türk İnkılâbı Enstitüsü ve Kadro'cular 194 İnkılâp Tarihi Dersleri 197 İnkılâp Tarihi Dersleri TBMM'nde 201 Türk İnkılâbı Tarihi Sınavları 203 Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü 204 Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi 212 İstanbul Üniversitesi'nde Yabancı Dil Öğretimi 212 Yabancı Diller Mektebi 214 Yabancı Diller Okulu 214 Okulun Kuruluş Amacı 215 Okulun Teşkilâtı 216 Eğitim ve Öğretim 218 Yabancı Dil Öğretiminin Verimsizliği 221 Kanser Enstitüsü 225 İktisat Fakültesi'nin Kuruluşu 225 Hukuk Fakültesi'nde İktisat Dersleri 226 İktisadî ve İçtimaî İlimler Enstitüsü 228 İktisat Fakültesi'nin Kuruluşu 231 Avrupa'ya Öğrenci Gönderilmesi 237 İstanbul Üniversitesi'nin Binalarının Yapılması 237 Üniversite'nin Yerleşimi 238 Astronomi Enstitüsü Binası 240 Biyoloji Enstitüsü Binası 245 Radyoloji ve Biyofizik Enstitüsü Binası 247 Zeynep Hanım Konağı Yangını 251 Basında Zeynep Hanım Konağı Yangını 255 Millî Şef İsmet İnönü'nün Ziyareti 257 İstanbul Üniversitesi'nin Binalarının Yapılması 260 İstanbul Üniversitesi Yayınları 260 Kitap Yayınlarının Başlaması 262 Yayınlar İçin Döner Sermaye İşletmesi Kurulması 266 İstanbul Üniversitesi Ana İlim Kitapları 271 Yayınlanan Kitap Sayısı 272 Fakülte Dergileri 277 BÖLÜM 6.3 Öğrenciler 277 Öğrencilik, Devam ve Disiplin 277 Üniversite'ye Giriş 279 Talebe Talimatnamesi 286 Kayıt Silme ve Yenileme Talimatnameleri 288 Genel Değerlendirme 291 Yeni Öğrenci Yönetmeliği (1947) 293 Yeni Öğrenci Disiplin Yönetmeliği (1951) 294 Öğrenim Süreleri ve Verilen Diplomalar 294 Fen Fakültesi 295 Tıp Fakültesi 296 Diştababeti Mektebi 297 Eczacı Mektebi 297 Edebiyat Fakültesi 298 Hukuk Fakültesi 299 iktisat ve içtimaiyat Enstitüsü 299 İktisat Fakültesi 302 Başarı Oranları ve Mezunlar 307 Fakir Talebeye Yardım ve Burslar 307 Fakir Öğrenciler ve Burslar 314 Talebeye Yardım Talimatnamesi (1938) 319 Öğrencilere Yardım Yönetmeliği (1947) 320 Öğrencilere Yemek Yardımı 321 Fakülte Talebe Cemiyetleri ve Talebe Birliği 321 Talebe Cemiyetleri ve Talebe Birliği'nin Kuruluşu 331 Üniversite Talebe Birliği'nin Yapısı ve Amacı 332 Fakülte Talebe Cemiyetleri 339 Üniversite Talebe Birliği 344 Öğrencilerin Eleştirileri 347 BÖLÜM 6.4 İstanbul Üniversitesi'nin İlk On Yılı 347 Açılış, Kuruluş ve Verim Yılları (1933-1936) 353 Maarif Vekili ve Üniversite 353 Cumhurbaşkanı İsmet İnönü'nün Ziyareti (1939) 354 Maarif Vekili'nin İnceleme ve Denetlemesi (1940) 359 Mezunları Maarif Vekili'ne Tanıtma Töreni (1940) 361 II. Dünya Savaşı Dönemi 361 II. Dünya Savaşı Nedeniyle Alınan Önlemler (1941) 362 Öğrenci Sayısının Sınırlandırılması (1941) 363 Devletler Hukuku Türk Enstitüsü (1943) 363 Onuncu Yıl (1943) 363 On Yılın Değerlendirilmesi 364 Maarif Vekili'nin Onuncu Yıl Mesajı 365 Tevfik Sağlam'ın On Yılı Değerlendirmesi 371 Millî Eğitim Bakanı'nın Öğretim Üyelerini Kabulü (1944) 373 Halka Yönelik ve Bilimsel Faaliyetler 373 Üniversite Konferansları ve Haftaları 375 Bilim Terimleri 378 Türk Fizikî ve Tabiî İlimler Cemiyeti 382 İstanbul Yazıları 383 Bilimsel Araştırmalarda Zorluklar 384 Akademik Kıyafet 385 Tazminat Davaları 385 Yusuf İleri'nin Davası 386 Tarık Artel'in Davası 387 İstanbul Üniversitesi'nin Kuruluş Tarihi 387 İstanbul Üniversitesi'nin "En Uzak Tarihi" 389 İstanbul Üniversitesi'nin "Uzak Başlangıcı" 391 İstanbul Üniversitesi'nin "Yakın Başlangıcı" 392 Kuruluş Tarihinin Yeniden Gündeme Gelişi 397 Tıp Fakültesi'nin Kuruluş Tarihi 401 İstanbul Üniversitesi'nin Kuruluş Tarihi 403 "Altın Çağ" Efsanesi ve Gerçekler 403 "Altın Çağ" Efsanesinin Doğuşu 405 Altın Çağda Üniversitesi'nin Durumu 407 On Yıla Genel Bakış 414 İstanbul Üniversitesi'nin Bütçeleri 414 Maarif Vekâleti ve Üniversite'nin Genel Bütçedeki Payları 416 İstanbul Üniversitesi'nin Bütçeleri 420 Özerklik Dönemi Bütçeleri (1947-1950) 423 BÖLÜM 6.5 Kimya Öğretiminde Alman Etkisi 423 Kimya Öğretiminde Alman Etkisi 423 Örnek Model Olarak Kimya 433 Ord. Prof. Dr. Fritz Arndt (1885-1969) 438 Almanya'da Öğrenim Görmüş Yeni Kadro 442 Üçüncü Grup Öğretim Üyeleri 444 Melike Ergener'in Ölümü 445 Bir İlmî Yardımcısının Anatomisi: Lotte Loewe 451 Genel Değerlendirme 457 Arndt "Mit"inin Doğuşu ve Kimyanın "Altın Çağ"ı 460 Prof. Arndt'ın Misyonu 463 Sınaî Kimya Enstitüsü 470 Fizikî Kimya Enstitüsü 474 II. Kimya Enstitüsü 476 Genel Değerlendirme / 477 Kimya Mühendisliği Öğretiminin Başlaması 483 KISIM 6 Ekler 485 EK 6.1 İstanbul Üniversitesi ile İlgili Kanun, Karar ve Kararnameler 491 EK 6.2 Maarif Vekili Dr. Reşit Galip'in İstanbul Üniversitesi'nin Kuruluşuna İlişkin 1 Ağustos 1933 Tarihli Yazısı 492 EK 6.3 İstanbul Üniversitesi Talimatnamesi (1 Ağustos 1933) 493 EK 6.4 İstanbul Üniversitesi'nin Maarif Vekâleti ile Yazışmaları ve İç Hizmetlerine İlişkin Talimatname ile 18 Aralık 1933 Tarihli Ek Talimatname 505 EK 6.5 Maarif Vekili Yusuf Hikmet [Bayur] Bey'in İstanbul Üniversitesi'ni Açış Nutku (18 Kasım 1933) 510 EK 6.6 Rektör Neş'et Ömer [İrdelp] Bey'in Cevap Nutku (18 Kasım 1933) 513 514 515 5ı6 517 519 524 527 529 534 540 542 557 558 559 EK 6.7 İstanbul Üniversitesi İçin 1.426.374 Liralık Borçlanmaya İlişkin Kanun (23 Kasım 1933) EK 6.8 Tıp Fakültesi'nin Taşınması İçin Gerekli Onarım İşlerinin Aciliyeti Nedeniyle Pazarlık Yöntemi ile Yaptırılmasına İlişkin 11 Haziran 1933 Tarih ve 14544 Sayılı Kararname EK 6.9 Tıp Fakültesi ve Diğer Fakültelerin Taşınmasının Aciliyeti Nedeniyle Pazarlık Yöntemi ile Yaptırılmasına İlişkin 2 Temmuz 1933 Tarih ve 14656 Sayılı Kararname EK 6.10 Haydarpaşa'daki Binanın Tıp Fakültesi Tarafından Boşaltılan Kısmının Hemen Maarif Vekâleti Emrine Verilmesine İlişkin 14 Eylül 1933 Tarih ve 14951 Sayılı Kararname EK 6.11 2252 Sayılı Kanunun 4. Maddesi Uyarınca Tıp Fakültesi'nin İstanbul'daki Çeşitli Hastahanelerden Yararlanmasını Düzenleyen 8 Kasım 1933 Tarihli Talimatname EK 6.12 Ord. Prof. Dr. Rudolf Nissen Tarafından Verilen Tıbbî ve Cerrahî Terbiye Başlıklı Konferans EK 6.13 İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Laborant ve Laborantin Talimatnamesi (5 Kasım 1936) EK 6.14 Başvekil İsmet [İnönü] Paşa'nm İstanbul Üniversitesi İçin Gerekli Malzemenin Zaman Darlığı Nedeniyle Pazarlık Yöntemi ile Satın Alınmasına İlişkin 6 Ağustos 1934 Tarihli Telgrafı EK 6.15 İstanbul Üniversitesi'nin Muvazenei Umumiye'ye Alınmasına İlişkin 2467 Sayılı Kanun (29 Mayıs 1934) EK 6.16 İstanbul Üniversitesi'ndeki Doçentlerin Direnişi ve Maarif Vekili Hikmet [Bayur] Bey'in İstifası ile İlgili Olarak Yabancı Basında Çıkan Yazılar EK 6.17 İstanbul Üniversitesi'nin Muvazenei Umumiye'ye Alınmasına İlişkin 2467 Sayılı Kanunda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun (27 Mart 1936) EK 6.18> İstanbul Üniversitesi Talimatı (11 Ekim 1934) EK 6.19 İstanbul Üniversitesi Talimatı'mn 1. Maddesine İktisat Fakültesi'nin Eklenmesine İlişkin 14 Aralık 1936 Tarih ve 2/5719 Sayılı Kararname EK 6.20 İstanbul Üniversitesi Talimatı'mn 54. Maddesinin Değiştirilmesine İlişkin 27 Mayıs 1936 Tarih ve 2/4680 Sayılı Kararname EK 6.21 İstanbul Üniversitesi Talimatı'mn 54. Maddesinin Yeniden Değiştirilmesine İlişkin 19 Şubat 1945 Tarih ve 3/2189 Sayılı Kararname 561 574 584 587 588 590 595 602 608 614 621 634 646 649 652 655 f 657 658 662 674 684 EK 6.22 İstanbul Üniversitesi Doçentlik Smacı Talimatnamesi (1935) EK 6.23 Üniversite Doçentliği İmtihan Yönetmeliği EK 6.24 Doktora Yapmak Üzere Yabancı Ülkelere Gönderilecek Doçentlere İlişkin Talimatname (4 Ekim 1935) EK 6.25 Çalışma ve Staj İçin Yabancı Ülkelere Gönderilecek Doçent ve Asistanlara İlişkin Talimatname (1943) EK 6.26 İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Asistanları İçin Geçici Talimatname (1933) EK 6.27 İstanbul Üniversitesi Asistanlar Talimatnamesi (1934) EK 6.28 İstanbul Üniversitesi Asistanlık Talimatnamesi (1939) EK 6.29 İstanbul Üniversitesi Asistanlık Talimatnamesi (1941) EK 6.30 İstanbul Üniversitesi Asistanlık Yönetmeliği (1949) EK 6.31 İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Tedrisat ve İmtihanlar Talimatnamesi (1934) EK 6.32 İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Doktora Talimatnamesi (1939) EK 6.33 İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Doktora Talimatnamesi (1941) EK 6.34 Dr. Reşit Galip'in İnkılâp Enstitüsü Hakkındaki Düşünceleri EK 6.35 İstanbul Üniversitesi Türk İnkılâbı Tarihi İmtihanları Talimatnamesi (1937) EK 6.36 Ankara'da Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi'ne Bağlı "Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü" Kurulmasına İlişkin Kanun (15 Nisan 1942) EK 6.37 Ankara'da Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Kurulmasına İlişkin Kanun (14 Haziran 1935) EK 6.38 Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi "Türk Tarih Tezi Kürsüsü"ne Bayan Afet [İnanj'ın Atanmasına İlişkin *26 Ekim 1938 Tarih ve 2/9780 Sayılı Kararname EK 6.39 İstanbul Üniversitesi Yabancı Diller Mektebi Talimatnamesi ve 28 Ocak 1934 Tarihli Eki EK 6.40 İstanbul Üniversitesi Yabancı Diller Mektebi Talimatnamesi (1937) EK 6.41 İstanbul Üniversitesi Yabancı Diller Okulu Talimatnamesi (1940) EK 6.42 İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Kanser Enstitüsü Talimatnamesi 690 EK 6.43 İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi'nin Kurulması Hakkında Ord. Prof. Dr. Fritz Neumark Tarafından Hazırlanan Gerekçeli Teklif (Temmuz 1936) 706 EK 6.44 İstanbul Üniversitesi Rasathanesi İçin Gerekli Kubbe ve Teleskopun Satın Alınmasına İlişkin 19 Şubat 1935 Tarih ve 2/2006 Sayılı Kararname 707 EK 6.45 İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Enstitüleri'nin Binasının Yapılacağı Yerin Sınırları Hakkında Rektörlüğün 7 Nisan 1934 Tarih ve 3260 Sayılı Yazısı 708 EK 6.46 İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Enstitüleri Binasının Yıktırılacağına İlişkin Maarif Vekili Tevfik İleri'nin 28 Ağustos 1957 Tarihli Telgraf Emri ve Bu Doğrultuda Binanın Boşaltılmasını İsteyen Rektör Prof. Dr. Ali Tevfik Tanoğlu'nun 29 Ağustos 1957 Tarih ve 1512 Sayılı Yazısı 709 EK 6.47 Rektör Prof. Dr. Ali Tevfik Tanoğlu'nun İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Enstitüleri Binasının Boşaltıldığını Maarif Vekili Tevfik İleri'ye Bildiren 23 Eylül 1957 Tarih ve 1646 Sayılı Yazısı 710 EK 6.48 Rektör Prof. Dr. Ali Tevfik Tanoğlu'nun İstanbul Üniversitesi'nin Fen Fakültesi Biyoloji Enstitüleri Binasının Yıkılmadan Kalan Bodrum ve Zemin Katlarının Tekrar Üniversiteye Tahsisi Hakkında İstanbul Defterdarlığı'na Yazdığı 20 Aralık 1957 Tarihli Yazısı 711 EK 6.49 İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Dekanlığının Biyoloji Enstitüleri Binasının Yıkılmadan Kalan Bodrum ve Zemin Katlarının Tekrar Üniversiteye Tahsisi Hakkında Rektörlüğe Yazdığı 25 Aralık 1957 Tarih ve 4734 Sayılı Yazı 712 EK 6.50 İstanbul Üniversitesi Neşredilecek İlmî Eserler ve Mecmualar Mütedavil Sermayesi Talimatnamesi (1941) 721 lEK 6.51 İstanbul Üniversitesi Yayım Yönetmeliği (1935) 727 EK 6.52 İstanbul Üniversitesi Tarafından Öğrenciler İçin Çevirisi Yaptırılacak Ders ve Başvuru Kitapları Hakkında Kültür Bakanlığı'nm Talimatı (1937) 730 EK 6.53 İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Revüsü Talimatnamesi (1935) 733 EK 6.54 İstanbul Üniversitesi Talebe Yazılma ve Talebe Talimatnameleri (1934) 744 EK 6.55 İstanbul Üniversitesi Tıp, Hukuk ve Fen Fakülteleri Kayıt Silme ve Kayıt Yenileme Talimatnameleri 748 EK 6.56 İstanbul Üniversitesi Öğrenci Yönetmeliği (1947) 757 EK 6.57 İstanbul Üniversitesi Öğrenci Disiplin Yönetmeliği (1951) 764 EK 6.58 İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Ders ve İmtihan Talimatnamesi (5 Eylül 1935) 769 EK 6.59 İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Eczacı Okulu Talimatnamesi (28 Mart 1945) 774 EK 6.60 İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Lisans Tedrisat ve İmtihan Talimatnamesi (1937) 789 EK 6.61 İstanbul Üniversitesi Talebeye Yardım Talimatnamesi (1938) 794 EK 6.62 İstanbul Üniversitesi Öğrencilere Yardım Yönetmeliği (1947) 799 EK 6.63 İstanbul Üniversitesi Kantinlere Yapılacak Yardımlar Hakkında Talimatname (1954) 804 EK 6.64 Fizik Dersinde Çıkan Kavga Hakkında Dahiliye Vekili Şükrü Kaya'nm Başvekâlet'e Yazdığı 11 Kasım 1938 Tarih ve 58550 Sayılı Yazı 805 EK 6.65 İstanbul Üniversitesi Talebe Birliği Nizamnamesi (1940) 837 EK 6.66 Rektör Cemil Bilsel'in Başvekil İsmet [İnönü] Paşâ'ya Yazdığı 1 Haziran 1935 Tarihli Mektup 838 EK 6.67 1938'de İstanbul Üniversitesi'nde Yapılacak İşler 839 EK 6.68 İstanbul Üniversitesi Profesörlerinin Öğrenciler Hakkındaki Düşünceleri 841 EK 6.69 İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Jeoloji Profesörü Eduard Pererejas'a Jeolojik Gezi Yapması İçin İzin Veren 30 Haziran 1940 Tarih ve 2/13832 Sayılı Kararname 842 EK 6.70 Tarık Artel Tarafından İstanbul Üniversitesi Rektörü Tevfik Sağlam ve Dekan Fahri [Fahir] Yeniçay'm Şahısları Aleyhine Açılan Dâva Hakkında Uyuşmazlık Mahkemesi Kararı (31 Mayıs 1946) * 844 EK 6.71 Ord. Prof. Dr. Fritz Arndt'm Türkiye'den Ayrılırken Müşerref Hekimoğlu ile Yaptığı Röportaj 846 EK 6.72 Ord. Prof. Dr. Fritz Arndt'm Türkiye'den Ayrılırken Müşerref Hekimoğlu'na Söylediklerine Karşı Ekrem Eraş'm Eleştirisi 849 EK 6.73 İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Kimya Mühendislik Tedrisat ve İmtihan Talimatnamesi (1935) 855 Kaynakça 865 Dizin  |
